Chloroamina

Chloroamina, NH
2Cl – nieorganiczny związek chemiczny, monochlorowa pochodna amoniaku.

Chloroamina

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	NH2Cl
Masa molowa	51,48 g/mol
Wygląd	żółta ciecz[1][2]
Identyfikacja
Numer CAS	10599-90-3
PubChem	25423
InChI InChI=1S/ClH2N/c1-2/h2H2 InChIKey QDHHCQZDFGDHMP-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie rozpuszczalna[1][2] w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalna w etanolu i eterze dietylowym, bardzo słabo w benzenie i CCl4[2] Temperatura topnienia −66 °C (szacunkowo[3])[1][2] Temperatura wrzenia rozkład przed osiągnięciem temperatury wrzenia[3]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne. Numer RTECS FN0275000
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Otrzymywanie

Można ją otrzymać w reakcji amoniaku i podchlorynu sodu^[3]:

NH
3 + NaClO → NH
2Cl + NaOH

lub amoniaku z chlorem (reakcja ta ma wydajność >80%)^[3]:

2NH
3 + Cl
2 → NH
2Cl + NH
4Cl

Właściowości

Jest nietrwała i nie została uzyskana w stanie czystym, stąd jej temperatura wrzenia jest nieznana, a temperatura topnienia jest szacunkowa, gdyż ulega wybuchowemu rozkładowi przed jej osiągnięciem^[3].

W roztworze wodnym znajduje się w stanie równowagi z niezwykle nietrwałą dichloroaminą NHCl
2 i trichlorkiem azotu NCl
3, mającym tendencję do wybuchania w stanie czystym^[3]:

2NH
2Cl ⇄ NHCl
2 + NH
3

3NHCl
2 ⇄ 2NCl
3 + NH
3

W pH>8 dominującym związkiem jest chloramina NH
2Cl, a w pH<3 trichlorek azotu NCl
3^[3].

Zastosowanie

Chloramina jest popularnym środkiem odkażającym, stosowanym w roztworach wodnych, o lepszym działaniu od roztworów samego chloru, gdyż jest od niego trwalsza w roztworach, a ze związkami organicznymi nie tworzy szkodliwych dla zdrowia halometanów (jak np. czterochlorek węgla)^{[potrzebny przypis]}.

Stosowana jest podczas klęsk żywiołowych (np. powodzie) i innych niebezpiecznych zdarzeń (skażenie biologiczne terenu) jako doraźny środek do odkażania wody pitnej, sprzętów, domostw i ich otoczenia, jako środek odkażający w akwarystyce, w postaci pastylek uwalniających chloroaminę używana do uzdatniana zastanej wody do celów pitnych itp.^{[potrzebny przypis]}

Zobacz też

• chloraminy – związki organiczne zawierające ugrupowanie R−NH−Cl lub R
  2N−Cl

Przypisy

1. CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, s. 4-79, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).
2. Chloramine, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 25423 [dostęp 2024-09-07] (ang.).
3. Chloramine, [w:] Stephen A.S.A. Lawrence Stephen A.S.A., Amines. Synthesis, Properties and applications, Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 171–174, ISBN 978-0-521-78284-5 [dostęp 2024-09-07].

Encyklopedie internetowe (rodzaj indywiduum chemicznego):

• Britannica: science/chloramine
• Treccani: clorammine
• БРЭ: 4694466