Chlorek chromu(III)

Chlorek chromu(III), CrCl₃ – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i chromu na III stopniu utlenienia.

Chlorek chromu(III)

bezwodny heksahydrat
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) chlorek chromu(III)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CrCl3
Masa molowa	158,36 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	10025-73-7
PubChem	24808
DrugBank	DB09129
InChI InChI=1S/3ClH.Cr/h3*1H;/q;;;+3/p-3 InChIKey QSWDMMVNRMROPK-UHFFFAOYSA-K
Właściwości Gęstość 2,87 g/cm³[1]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie trudno rozpuszczalny/nierozpuszczalny[1] Temperatura topnienia 1152 °C[1] Temperatura wrzenia 1300 °C (rozkład)[1]
Budowa Typ hybrydyzacji i VSEPR sp3d2 – oktaedr
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Niebezpieczeństwo Zwroty H H302, H315, H319, H330 Zwroty P P260, P284, P305+P351+P338, P310 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanej karty charakterystyki Szkodliwy (Xn) Zwroty R R22, R26 Zwroty S S28, S36/37, S45 Numer RTECS GB5425000 Dawka śmiertelna LD50 40 mg/kg (mysz, domięśniowo)
Podobne związki
Inne aniony	fluorek chromu(III) bromek chromu(III) jodek chromu(III)
Inne kationy	chlorek chromu(II) chlorek chromu(IV) chlorek molibdenu(III) chlorek wolframu(III)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Izomeria hydratacyjna heksahydratu chlorku chromu(III)

Uwodniony chlorek chromu(III), wiążący sześć cząsteczek wody, występuje w trzech postaciach o tym samym wzorze sumarycznym:

[CrCl₂(H₂O)₄]Cl·2H₂O – ciemnozielony

[CrCl(H₂O)₅]Cl₂·H₂O – jasnozielony

[Cr(H₂O)₆]Cl₃ – fioletowy

i jest przykładem izomerii hydratacyjnej związków kompleksowych. Za pomocą badań spektrofotometrycznych w roztworach wodnych, gdzie obecne były wysokie stężenia jonów wodorowych, zaobserwowano wyraźne zmiany w widmach, wraz ze wzrostem liczby skoordynowanych jonów chlorkowych. Udowodniono również istnienie kompleksowej formy cis- oraz trans- o wzorze [CrCl₂(H₂O)₄]^+[2].

Proces izomeryzacji pomiędzy formami [CrCl₂(H₂O)₄]Cl·2H₂O- [CrCl(H₂O)₅]Cl₂·H₂O- [Cr(H₂O)₆]Cl_3, w dużym stopniu zależy od temperatury prowadzenia procesu. Wraz ze wzrostem temperatury roztworu następuje izomeryzacja kompleksów od formy dwuwodnej (roztwór ciemnozielony) poprzez formę jednowodną (roztwór jasnozielony) aż do formy bezwodnej (roztwór fioletowy). Obniżanie temperatury powoduje odwrócenie kolejności od formy bezwodnej do formy dwuwodnej.

Otrzymywanie

Bezwodny chlorek chromu można otrzymać bezpośrednio w reakcji pierwiastków: metalicznego chromu i chloru:

2 Cr + 3 Cl₂ → 2 CrCl₃

lub pośrednio przepuszczając gazowy chlor przez mieszaninę tlenku chromu(III) Cr₂O₃ i węgla w temp. 800 °C:

Cr₂O₃ + 3 Cl₂ + 3 C → 2 CrCl₃ + 3 CO

Formę uwodnioną można otrzymać poprzez roztworzenie chromu w kwasie solnym.

Zastosowanie

Chlorek chromu stosuje się:

• jako zaprawę przed farbowaniem tkanin,
• do chromowania metodą galwanizacji,
• jako substrat do otrzymywania innych związków chromu.