Cerkiew św. Szczepana w Nesebyrze
zabytkowa prawosławna cerkiew w bułgarskim mieście Nesebyr Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Szczepana[1] (także Nowe Biskupstwo[2]) – zabytkowa prawosławna cerkiew w bułgarskim mieście Nesebyr[3], jedna z kilku zachowanych spośród ponad 40 znajdujących się niegdyś w mieście świątyń prawosławnych[4].
| cerkiew | |||||||||||
 | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
27 grudnia | ||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Bułgarii  | |||||||||||
 42°39′28,0″N 27°43′59,0″E | |||||||||||
Cerkiew wzniesiono w okresie XI–XIII wieku jako trójnawową bazylikę, przy czym nawa główna jest wyższa od naw bocznych i ma owalnie ukształtowane ściany wschodnią i zachodnią[3] (apsydę i narteks)[2]. Budowlę wzniesiono zarówno z kamienia, jak i z cegły. Do wzniesienia świątyni wykorzystano ponownie w ramach odzysku wiele elementów takich jak gzymsy, kapitele kolumn i reliefy, ze zniszczonych, wcześniejszych budowli[3]. Elewację zdobią szkliwione ceramiczne elementy w różnych kolorach i majolikowa ceramika[2].
Gdy świątynia została wzniesiona, początkowo była poświęcona Matce Boskiej. Z tego powodu malowidła ścienne we wnętrzu cerkwi reprezentują właśnie sceny z jej życia[3], jej postać odgrywa także istotną rolę w scenach przedstawiających działalność Jezusa w nawie głównej[2]. Kiedy morze zajęło część lądu i zniszczyło stojącą tam cerkiew św. Szczepana, z czasem nazwę tę przeniesiono na obecną budowlę[5]. Łącznie na ścianach świątyni wykonano 258 obrazów, na których znajduje się ponad 1000 postaci. Na podstawie analizy dzieł malarskich ustalono, że wykonało je trzech artystów: dwóch z nich we wschodniej części i trzeci w zachodniej. Na inskrypcji donacyjnej ulokowanej nad południowymi drzwiami naosu znajduje się data wykonania zdobień malarskich – 1599 rok[3]. Malowidła w cerkwi są jednymi z najlepiej zachowanych w mieście[2].
Przez wiele wieków Nesebyr był siedzibą biskupów, dlatego też cerkwie św. Zofii i św. Szczepana, które były kolejno świątyniami katedralnymi, nazywano odpowiednio Starym i Nowym Biskupstwem[2]. Cerkiew św. Szczepana stała się siedzibą biskupstwa nesebyrskiego w 1257 r., po zniszczeniu cerkwi św. Zofii przez najazd Osmanów. By pomieścić zwiększoną liczbę wiernych, dobudowano drugą nawę[6].
W XVI wieku budowlę wydłużono, a dwieście lat później dodano narteks. Również w XVIII wieku we wschodniej części narteksu zrealizowano sceny przedstawiające Sąd Ostateczny – wykonano je w stylu współczesnym czasowi ich powstania[3].
Oprócz dekoracji malarskich, we wnętrzu zachowały się malowany ikonostas datowany na XVI wiek[3] (jeden z najstarszych zabytków bułgarskich) oraz rzeźbiony w drewnie tron biskupi, a także ambona[2] z XVIII wieku[3]. Współcześnie w budynku funkcjonuje muzeum[7].
Widok od południa
Freski we wnętrzu
Detale fasady
Freski we wnętrzu
Freski we wnętrzu
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
