Calero (wyspa)
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Calero – wyspa, położona w ujściu rzeki San Juan, największa wyspa na tej rzece, administracyjnie należy do kostarykańskiej prowincji Limón. Terytorium sporne pomiędzy Kostaryką a Nikaraguą.
 | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Powierzchnia |
151,6 km² |
| Populacja • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Kostaryki  | |
 10°50′58,168″N 83°37′23,243″W | |
Spór terytorialny o Calero
Podsumowanie
Perspektywa
Tło historyczne
Spór graniczny pomiędzy Kostaryką a Nikaraguą sięga początków XIX wieku i utworzenia krótkotrwałego państwa − Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej. W początkowej fazie istnienia Zjednoczonych Prowincji Kostaryka przyłączyła do swojego terytorium obszary prowincji Nicoya i Guanacaste, należące wcześniej do Nikaragui. Po rozpadzie Zjednoczonych Prowincji zaanektowane przez Kostarykę tereny nie powróciły do Nikaragui, która straciła ok. 13 tys. km² powierzchni[1][2].
W 1858 roku oba państwa podpisały układ Jerez-Cañas, w którym rzeka San Juan została uznana za stałą granicę pomiędzy obydwoma państwami a wyspę Calero przyznano Kostaryce. Punkt szósty układu stanowił, że północna część rzeki zostaje w całości przyznana na wyłączną własność Nikaragui, ale Kostaryka otrzymała prawo do bezpłatnego i nieograniczonego korzystania z rzeki, a punkt ósmy precyzował, że rząd Nikaragui nie może przystąpić do żadnych rokowań z rządem innego państwa na temat budowy kanału przez rzekę San Juan[a]. W 1871 roku strony powróciły do negocjacji, a w 1888 roku występujący w roli arbitra prezydent Stanów Zjednoczonych Grover Cleveland potwierdził ważność oryginalnego układu Jerez-Cañas, podkreślając przy tym, że Kostaryka może używać rzeki wyłącznie do celów gospodarczych, a nie do transportu broni[3]. W okresie XX wieku nie doszło do eskalacji konfliktu dotyczącego rzeki czy wyspy Calero, ale w 1998 roku ówczesny prezydent Nikaragui Arnoldo Alemán powołując się na arbitraż Clevelanda zabronił kostarykańskim policjantom noszenia broni w czasie patroli rzecznych[2].
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości kilkukrotnie wypowiadał się na temat sporu terytorialnego pomiędzy Kostaryką a Nikaraguą, potwierdzając między innymi prawo Kostaryki do korzystania z San Juan oraz potwierdzając prawa Nikaragui do regulacji ruchu rzecznego[4].
Konflikt w 2010
Według oficjalnych map, tworzonych przez instytuty kartograficzne obu krajów, a także serwisów internetowych, takich jak Bing Maps, wyspa należy do Kostaryki, ale Google Maps na skutek nieznanego błędu oprogramowania pokazuje ją po stronie nikaraguańskiej[5][6][7].
Według doniesień agencyjnych, korzystający z map Google, Edén Pastora wydał 28 października rozkaz inwazji na Calero. Wyspa została opanowana przez 50 żołnierzy nikaraguańskich bez oporu ze strony Kostaryki[5][8], której armia została rozwiązana w grudniu 1948 (kraj ten nie posiada stałej armii)[7][9].
Prezydent Kostaryki Laura Chinchilla potwierdziła, że na terenie Kostaryki przebywają żołnierze Nikaragui[10], Kostaryka wzmocniła obecność policji w spornym rejonie[11].
Organizacja Państw Amerykańskich w oświadczeniu z 13 listopada 2010 wezwała Nikaraguę do wycofania wojska ze spornego rejonu (22 głosy za, 2 przeciw, 3 nieobecne)[12], ale rezolucja została odrzucona przez Nikaraguę, która nadal okupuje wyspę[13].
Po nieudanej mediacji OPA Kostaryka oddała sprawę pod ocenę ONZ. 8 marca 2011 Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości nakazał Nikaragui wycofanie oddziałów wojskowych ze spornego terenu i obu krajom zalecił powstrzymanie się od wysyłania na wyspę sił porządkowych. MTS zezwolił też Kostaryce na wysłanie cywilnego personelu w celu zapewnienia ochrony środowiska[14].
Uwagi
- W tym okresie rządy kilku krajów, między innymi Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, planowały zbudowanie kanału łączącego Atlantyk z Oceanem Spokojnym. Kanał Panamski powstał dopiero w 1914, a rzeka San Juan była jedną z opcji.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
