Buszów (powiat gorzowski)

Buszów (do 1945 niem. Hammer, Langestück) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Lubiszyn. Według danych z 2011 r. liczyła 14 mieszkańców. Od prawdopodobnie już XIV w. istniała tu kuźnica żelaza, czynna jeszcze w XVIII w. Wieś i majątek należały następnie do rodów von der Marwitz, von Mörner i von Treskow. Od 1945 leży w granicach Polski.

Buszów

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	gorzowski
Gmina	Lubiszyn
Wysokość	52 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	15[1]
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	66-433[2]
Tablice rejestracyjne	FGW
SIMC	0182596
Położenie na mapie gminy Lubiszyn Buszów
Położenie na mapie Polski Buszów
Położenie na mapie województwa lubuskiego Buszów
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego Buszów
52°47′25″N 14°52′05″E[3]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.

Położenie

Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski według Kondrackiego teren, na którym położony jest Buszów należy do prowincji Niziny Środkowoeuropejskiej, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Równina Gorzowska.

Miejscowość leży 25 km na północny zachód od Gorzowa Wielkopolskiego.

Demografia

Ludność w ostatnich 3 stuleciach^{[4][5][6][7][a]}:

Historia

• XIV w. – prawdopodobne powstanie kuźnicy przy drodze z Dolska do Buszowa, przy moście na rzece Myśli w górę rzeki, przed jej wpływem do jeziora Postne
• 1537 – pierwsza wzmianka o kuźnicy; mistrz Kranz nabywa obiekt na prawach dziedziczenia
• 1571 – po śmierci ojca kuźnicę posiada Markus Kranz; umowa podpisana przez margrabiego Jana Jerzego stanowi, że nowy właściciel posiada takie same prawa co poprzedni, tj. 1). wolne poszukiwanie rudy żelaza na terenie Nowej Marchii, 2). wolne pozyskiwanie w lasach drewna budowlanego, opałowego i do wypalania węgla drzewnego, 3). wypas 200 owiec w dobrach Schönebecków z Dolska, na ziemiach których kuźnica była położona, 4). wolny połów ryb na rzece Myśli aż po miejsce zwane Stackelfort, 5). wolne warzenie piwa
• Po 1572 – kuźnica należy do Achatiusa Tazinskyego z Luklawic (zm. 1600)
• 1600–1634 – kuźnica w rękach Casimira Tazinskyego, syna Achatiusa
• 1609 – potwierdzenie przez elektora Jana Zygmunta przywilejów z 1571 r.
• 1634 – kuźnicę nabywa radca rządowy Sturm
• 1655–1709 – zakładem kieruje kornet Thalheim i następnie jego syn
• 1709 – Buszów nabywa generał major Friedrich Wilhelm von der Marwitz i łączy z majątkiem w Dolsku^[8]
• 1731 – Marwitzowie sprzedają majątek Dolsk wraz z Buszowem królewskiemu tajnemu radca sądowemu Hansowi Wilhelmowi von Mörner
• 1740–1756 – kuźnicę i folwark posiada ziemianin Schulz
• 1750 – w pobliżu kuźnicy zostaje założona wieś Briesenhorst (Brzeźno), w której osadzono kolonistów z Wirtembergii
• 1756–1768 – kuźnicę i folwark posiada właściciel okolicznych hut szkła Georg Zimmermann; według jednej wersji zaprzestał on produkcji w zakładzie, według drugiej – istniał on nadal co najmniej do 1792
• 1768–1772 – właścicielem majątku jest radca wojenny Gölle
• 1772–1778 – właścicielem majątku jest Achle
• 1778–1792 – właścicielem majątku jest Hoffmann
• 1792–1892 – folwark Buszów należy do majątku Dolsk rodziny von Treskow
• 1801 – wieś i majątek Buszów liczy 13 domostw i 161 mieszkańców; jest tu 4 budników, 10 komorników, kuźnia, młyn wodny nad Myślą; majątkiem zarządza Wilde^[4]
• 1892–1930 – folwark Buszów należy do majątku Dolsk rodu von Voss-Dölzig
• Przed 1930 – Kreuz dzierżawi folwark Buszów od syna grafa Maxa von Voss-Dölzig, Karla-Achima.
• 1930 – Dolsk zostaje zakupiony przez towarzystwo osadnicze, a wraz z nim folwark Buszów; dokonana zostaje parcelacja ziemi na pojedyncze działki
• 29.12.1975 – po likwidacji gminy Różańsko, Buszów zostaje włączony do gminy Lubiszyn^[9]

Właściciele Buszowa

Właściciel	Lata
Kranz	1537-1571
Markus Kranz	1571–1572?
Achatius Tazinsky	1572?–1600
Casimir Tazinsky	1600–1634
Sturm	1634–1655
Thalheim	1655–1709
von der Marwitz	1709–1731
Hans Wilhelm von Mörner	1731–1740
Schulz	1740–1756
Georg Zimmermann	1756–1768
Gölle	1768–1772
Achle	1772–1778
Hoffmann	1778–1792
von Treskow	1792–1892
von Voss-Dölzig	1892–1930

Nazwa

Hammer 1792, 1883, 1944; Buszów 1948^[10]. Niemiecka nazwa Hammer oznacza ‘kuźnię’. Nazwa oboczna Langestück pochodzi od lang ‘długi’ oraz stück 'kawałek'^[11].

Administracja

• Buszów wchodzi w skład sołectwa Brzeźno-Buszów-Łąkomin

Gospodarka

W 2013 r. liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych wyniosła 2^[7]:

Dział	Liczba
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo	1
przemysł i budownictwo	1
pozostała działalność	0

Uwagi

1. Rok 1871 – wieś Buszów (Hammer) - 33 mieszkańców, kolonia Langestück 232 mieszkańców.