Bromoheksyna

Bromoheksyna, bromheksyna (łac. bromhexinum) – organiczny związek chemiczny, lek mukolityczny o złożonym mechanizmie działania – zwiększa ilość wydzieliny i upłynnia ją (zmniejsza zawartość mukopolisacharydów i albumin w śluzie), a także zwiększa ilość surfaktantu. Jest syntetyczną pochodną naturalnego alkaloidu – wazycyny. W wątrobie ulega metabolizmowi do związku czynnego – ambroksolu.

Bromoheksyna

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) N-(2-amino-3,5-dibromobenzylo)-N-metylocykloheksanamina Inne nazwy i oznaczenia farm. Bromhexini hydrochloridum[1] inne 2,4-dibromo-6-[[cykloheksylo(metylo)amino]metylo]anilina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C14H20Br2N2
Masa molowa	376,13 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	3572-43-8 611-75-6 (chlorowodorek)
PubChem	2442
DrugBank	DB09019
SMILES CN(CC1=CC(=CC(=C1N)Br)Br)C2CCCCC2
InChI InChI=1S/C14H20Br2N2/c1-18(12-5-3-2-4-6-12)9-10-7-11(15)8-13(16)14(10)17/h7-8,12H,2-6,9,17H2,1H3 InChIKey OJGDCBLYJGHCIH-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 4 g/l[2] Temperatura topnienia 237,5–238 °C[3][2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki). Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według europejskich kryteriów (na podstawie podanej karty charakterystyki). Numer RTECS XS9950000 Dawka śmiertelna LD50 > 6 g/kg (szczur, doustnie)[4]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	R05 CB02
Stosowanie w ciąży	kategoria B
Farmakokinetyka Działanie mukolityczne, wykrztuśne Biodostępność 20-25% Okres półtrwania 13-40 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek prawie całkowicie Metabolizm wątrobowy Wydalanie z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Wskazania

• astma oskrzelowa,
• choroby oskrzeli z gęstą, nadmiernie lepką wydzieliną, przewlekłe zapalenie oskrzeli,
• mukowiscydoza,
• zapalenie zatok przynosowych, przewlekłe zapalenie krtani.

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na bromoheksynę,
• równoczesne stosowanie leków przeciwkaszlowych (kodeina lub jej pochodne),
• czynna choroba wrzodowa,
• ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub nerek.

Interakcje

• ułatwia przenikanie antybiotyków do wydzieliny oskrzelowej zwiększając ich skuteczność w leczeniu bakteryjnych zakażeń dróg oddechowych,
• leki przeciwkaszlowe typu kodeiny osłabiają działanie bromheksyny,
• może nasilać działanie drażniące na błonę śluzową żołądka w połączeniu z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.

Zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu cholinolityków wysuszających śluzówkę.

Działania niepożądane

• nudności, wymioty, biegunka, bóle w nadbrzuszu, napady kaszlu,
• osutki, świąd, obrzęk naczynioruchowy,
• ból i zawroty głowy, senność, obniżenie ciśnienia tętniczego,
• rzadko: zwiększenie aktywności transaminaz w surowicy.

Dawkowanie

Stosowanie doustne, po posiłku, w równych odstępach czasu:

• dorośli i dzieci powyżej 10. roku życia – 8 mg, 3 razy dziennie;
• dzieci 5-10 lat – 4 mg, 3 razy dziennie;
• dzieci 3-5 lat – 4 mg, 2 razy dziennie;
• dzieci 1-2 lat (krople lub syrop) – 2 mg, 2 razy dziennie;
• niemowlęta 6-12 mies. (krople) – 1 mg, 2-3 razy dziennie;
• niemowlęta 1-6 mies. (krople) – 1 mg, 2 razy dziennie.

Preparaty

Chlorowodorek bromoheksyny:

• Bisolvon – iniekcje 4 mg/2 ml, płyn 4 mg/2 ml, syrop 4 mg/5 ml, tabletki 8 mg;
• Bromhexin – tabletki powlekane 8 mg;
• Bromhexin 8 – syrop 4 mg/5 ml;
• Flegamina – iniekcje 4 mg/2 ml, krople 2 mg/ml, syrop 4 mg/5 ml, tabletki 8 mg;
• Flegamina mite – syrop 2 mg/5 ml.

Przypisy

1. Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3.
2. Bromhexine, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-04-28] (ang.).
3. Thieme Chemistry (Hrsg.): RÖMPP Online – Version 3.4. Stuttgart: Georg Thieme Verlag KG, 2009. Brak numerów stron w książce
4. MSDS chlorowodorku bromheksyny

Bibliografia

• Jan Kazimierz (-1997) Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska, Robert Adamowicz: Leki współczesnej terapii. Warszawa: Split Trading, 2005, s. 92. ISBN 83-85632-82-4.
• Farmakologia: podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy pod redakcją Wojciecha Kostowskiego i Zbigniewa S. Hermana. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 705. ISBN 978-83-200-3725-8. (tom I)

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.