Bromek ipratropiowy

Bromek ipratropiowy, bromek ipratropium – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny o strukturze bromku czwartorzędowej soli amoniowej, pochodna atropiny. Jest antagonistą receptorów muskarynowych. Stosuje się go jako lek o działaniu cholinolitycznym (parasympatykolitycznym), zależnym od miejsca podania: najczęściej miejscowo do oskrzeli, aby zapobiec ich skurczowi lub je rozszerzyć. Nie hamuje aktywności nabłonka migawkowego w drogach oddechowych.

Bromek ipratropiowy

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) bromek (1R,3r,5S,8r)-3-[[(2RS)-3-hydroksy-2-fenylopropanoilo]-oksy]-8-metylo-8-(1-metyloetylo)-8-azoniabicyklo[3.2.1]oktanu Inne nazwy i oznaczenia farm. Ipratropii bromidum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C20H30NO3Br
Masa molowa	412,36 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały krystaliczny proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS	22254-24-6
PubChem	31098
DrugBank	DB00332
SMILES CC(C)[N+]1(C2CCC1CC(C2)OC(=O)C(CO)C3=CC=CC=C3)C.[Br-]
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 10 g/l w innych rozpuszczalnikach metanol: łatwo etanol: trudno Temperatura topnienia 229–232 °C[2][3][4][5]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H302, H319, H332 Zwroty P P305+P351+P338 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanej karty charakterystyki Szkodliwy (Xn) Zwroty R R20/22, R36 Zwroty S S26 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[4] 0 2 0   Dawka śmiertelna LD50 12,29 mg/kg (mysz, dożylnie)
Podobne związki
Podobne związki	bromek tiotropiowy, atropina
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	R03 AX03 R03 BB01
Stosowanie w ciąży	kategoria B
Farmakokinetyka Działanie przeciwskurczowe, cholinolityczne, rozszerzające oskrzela Okres półtrwania 2–4 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek 0–9% Metabolizm wątrobowy Wydalanie z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania donosowo, wziewnie Objętość dystrybucji 4,6 l/kg

Farmakokinetyka

Bromek ipratropiowy słabo wchłania się z przewodu pokarmowego. Nie rozpuszcza się w substancjach niepolarnych. Nie przechodzi do ośrodkowego układu nerwowego. Po podaniu wziewnym niewielka ilość leku przenika do krwi^{[potrzebny przypis]}.

Jest dobrze tolerowany. Po inhalacji leku do oskrzeli jego działanie rozkurczowe widoczne jest po 15 minutach. Maksymalne działanie leku obserwuje się zwykle po 1 do 2 godzin i utrzymuje się ono średnio przez 6 godzin. Może być stosowany wraz z innymi lekami wziewnymi (β-mimetyki), przy czym daje efekt synergistyczny.

Wskazania

Zapobieganie lub przerywanie duszności w przypadkach:

• przewlekłe zapalenie oskrzeli
• zapobieganie stanom skurczowym oskrzeli (bronchospastycznym)
• przerywanie stanów bronchospastycznych
• przewlekła obturacyjna choroba płuc
• w czasie zabiegów chirurgicznych i po nich (celem zapobiegania skurczowi oskrzeli)
• postać lekka i średnio nasilona astmy

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na lek
• jaskra z ograniczonym kątem przesączania
• łagodny rozrost gruczołu krokowego

Działania niepożądane

Niekorzystnymi skutkami ubocznymi są między innymi: suchość w jamie ustnej, zaczerwienienie skóry, podrażnienie gardła, kaszel, tachykardia, zatrzymanie moczu.

Preparaty handlowe

• Atrovent – do stosowania wziewnego w postaci aerozolu dozowanego lub płyn do nebulizacji
• Berodual – preparat złożony (ma w składzie fenoterol), w postaci aerozolu dozowanego

Zobacz też

Wykaz literatury uzupełniającej: Bromek ipratropiowy.

Przypisy

1. Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
2. Ipratropium bromide, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-04-06] (ang.).
3. Ipratropium, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00332 (ang.).
4. Department of Chemistry, The University of Akron: Ipratropium bromide. [dostęp 2012-04-06]. (ang.).
5. Ipratropium bromide monohydrate (nr I1637) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.

Bibliografia

• Jan Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii. PZWL, Warszawa 1985. ISBN 83-200-0943-X

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.