Borowik sosnowy

Borowik sosnowy (Boletus pinophilus Pilát & Dermek) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)^[2].

Borowik sosnowy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	borowikowce
Rodzina	borowikowate
Rodzaj	borowik
Gatunek	borowik sosnowy
Nazwa systematyczna
Boletus pinophilus Pilát & Dermek Česká Mycol. 27(1): 6 (1973)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]
najmniejszej troski

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Boletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[2].

Niektóre synonimy^[3]:

• Boletus aestivalis var. pinicola (Vittad.) Sacc. 1910
• Boletus edulis f. pinicola (Vittad.) Vassilkov 1966
• Boletus edulis var. pinicola Vittad.
• Boletus pinicola (Vittad.) A. Venturi 1863

Nazwę polską nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r., wcześniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był przez Alinę Skirgiełło pod nazwą borowik szlachetny, odmiana sosnowa^[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 5–30 cm, kształt początkowo półkulisty, potem płaskołukowaty, na koniec rozpostarty. Powierzchnia delikatnie pilśniowata, zazwyczaj nierówna, garbkowata lub pomarszczona, matowa, w czasie deszczu lepka. Ma barwę czerwonobrązową, czasami z purpurowym lub fioletowym odcieniem^[5][6].

Hymenofor

Rurkowaty. Rurki na młodych owocnikach blade, na starszych stopniowo ciemnieją aż do oliwkowożółtego koloru^[6].

Trzon

Wysokość 6–16 cm, grubość 3–7 cm, kształt początkowo beczułkowaty, potem jajowaty, w końcu pałkowaty^[5], pokryty średnio wyraźną siateczką w górze białawą, zwykle sięgającą podstawy gdzie jest bardziej brązowawa^[7].

Miąższ

U młodych grzybów biały (tylko pod skórką czerwonobrązowy), u starszych kremowobiały z żółtym odcieniem. Ma przyjemny korzenny zapach i jest smaczny^[6].

Wysyp zarodników

Oliwkowy. Zarodniki gładkie o średnicy 14–18 × 5–6 μm, bez pory rostkowej^[6].

Gatunki podobne

Borowika sosnowego można pomylić z gatunkami jadalnymi: borowikiem szlachetnym (Boletus edulis), borowikiem usiatkowanym (Boletus reticulatus) oraz z borowikiem ciemnobrązowym (Boletus aereus), który rośnie pod dębami i jest grzybem ciepłolubnym^[6].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Europie, Ameryce Północnej oraz na wyspie Holmvassdalen na Oceanie Indyjskim^[8]. Rośnie przeważnie pod sosnami, ale także pod bukami, na kwaśnych glebach. Owocniki pojawiają się często już w maju i występują do października, przy czym najobficiej na początku sezonu^[6].

Znaczenie

Naziemny grzyb mykoryzowy^[4]. Grzyb jadalny. Nadaje się do wszystkich rodzajów przetwórstwa grzybów. Podobnie jak inne jadalne borowiki szczególnie przydatny jest do suszenia^[6].