Biblioteka Tschammera

Biblioteka Tschammera (Bibliotheca Tschammeri) – najstarsza i największą zabytkowa biblioteka ewangelicka w Polsce, znajduje się w Cieszynie, jest częścią Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie, należy do Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie^[1].

Biblioteka Tschammera

Dzieła prawnicze w zbiorach biblioteki Tschammera
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Cieszyn
Adres	pl. Kościelny 6 43-400 Cieszyn
Właściciel	Parafia Ewangelicko-Augsburska w Cieszynie
Data założenia	XVIII wiek
Wielkość zbiorów	ponad 16 500
Położenie na mapie Cieszyna Biblioteka Tschammera
Położenie na mapie Polski Biblioteka Tschammera
Położenie na mapie województwa śląskiego Biblioteka Tschammera
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego Biblioteka Tschammera
49°44′45,784″N 18°38′11,058″E
Strona internetowa

Historia

Autograf pastora Muthmanna w metryce z księgozbioru Biblioteki Tschammera

Biblioteka powstała na podstawie zapisu testamentowego prawnika Bogumiła Rudolfa Tschammera (1711–1787). Zawiera książki wielu pastorów, szlachty, nauczycieli i innych wiernych kościoła ewangelickiego narodowości niemieckiej, polskiej i czeskiej. W jej skład weszły całe księgozbiory ewangelickich duchownych i laików, np. Georga Greupnera (zm. 1717), Jerzego Fryderyka Bludowskiego (1655–1730), Rudolfa Wrzecionki (1865–1946), Jana Stonawskiego (1870–1957), Oskara Michejdy (1885–1966). Biblioteka była pierwszą biblioteką w Cieszynie, przekazaną na użytek publiczny. Od swojego powstania w XVIII wieku do dziś znajduje się w Kościele Jezusowym w Cieszynie.

Zbiory

Liczy przeszło 23 tys. tomów, w tym 5 inkunabułów i niespełna 5000 starych druków, i ponadto 322 rękopisów bibliotecznych. Książki i rękopisy są większością z dziedziny prawa, historii i teologii. Katalogi biblioteki są niekompletne, co utrudnia jej wykorzystanie.

Według katalogu z 1786 roku biblioteka liczyła 640 książek. Katalog z 1801 roku nie zachował się. W 1829 roku biblioteka mogła się pochwalić 3210 książkami, a w 1848 roku 3689. Katalog sporządzony na początku lat 30. XX wieku przez Jana Wantułę wylicza 5160 pozycji w pełni opracowanych oraz 840 ułożonych na półkach i ponumerowanych.

W 2007 roku Biblioteka Tschammera przystąpiła do realizacji projektu „Ochrona i konserwacja cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego”. Od 2009 roku Biblioteka weszła w skład Muzeum Protestantyzmu – Biblioteki i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie.

Bibliotekarze

• Carl Georg Rumi (?−1806)
• Jan Broda
• Grażyna Ciompa-Wucka
• Jolanta Sztuchlik
• Marcin Gabryś

Przypisy

1. Strona główna. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Cieszynie. [dostęp 2018-03-20].

Bibliografia

• Broda J., Biblioteka im. Tschammera w Cieszynie, Biuletyn Informacyjny Biblioteki Śląskiej, 1970, s. 83-88.
• Broda J., O bieżących pracach w Bibliotece Czamera w Cieszynie, „Cieszyński Rocznik Muzealny” 1, 1969, s. 135-136.
• Ciompa-Wucka, G.: Biblioteka im. Tschammera przy Parafii w Cieszynie, Gazeta Ewangelicka, 2000, 3 (23), s. 40-41.
• Frinta, A.: Stará bohemica v Těšíně, Časopis Musea Království českého, 93, 1919, s. 81-88 i 256-263.

Linki zewnętrzne

• Ochrona i konserwacja cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego
• Muzeum Protestantyzmu - Biblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera w Cieszynie