Loading AI tools
rząd owadów Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Błonkoskrzydłe, błonkówki (Hymenoptera) – rząd owadów obejmujący ponad 153 tys.[2] opisanych gatunków występujących na całym świecie, z wyjątkiem rejonów polarnych. Najwięcej gatunków spotyka się w krajach tropikalnych. Do błonkówek należą m.in. pszczoły, osy, mrówki, pilarzowate, gąsieniczniki, bleskotki i trzpiennikowate.
| Hymenoptera[1] | |
| Linnaeus, 1758 | |
 Trzmiel ziemny | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| (bez rangi) | Dicondylia |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| (bez rangi) | Holometabola |
| Rząd |
błonkoskrzydłe |
Błonkówki pojawiły się prawdopodobnie w karbonie, a większość obecnie żyjących dużych grup, jak również wiele wymarłych, powstało w jurze[3]. Rząd błonkówek dzieli się na dwa podrzędy: rośliniarek (Symphyta) oraz stylikowców (Apocrita). Stanowią grupę siostrzaną dla wszystkich rzędów skrytoskrzydłych[4].
Wielkość ciała błonkówek jest bardzo zróżnicowana. Trzy gatunki uznawane za najmniejsze owady świata - Dicopomorpha echmepterygis, Megaphragma caribea i Megaphragma mymaripenne - należą właśnie do tego rzędu[5][6]. Do bardzo dużych gatunków należy np. Pelecinus polyturator który może osiągać 6 cm długości[7]. Dorosłe owady większości gatunków mają 2 pary błoniastych, przezroczystych skrzydeł nierównej wielkości (przednia para większa od tylnej), połączonych podczas lotu specjalnymi haczykami oraz narządy gębowe typu gryząco-liżącego[3]. Na końcu odwłoka samic znajduje się pokładełko, u żądłówek przekształcone w żądło[3]. Czułki mają 9 lub więcej członów, czasami ostatnie są mniej lub bardziej zlane ze sobą[3].
Do rzędu błonkówek należy ponad 125 tysięcy opisanych gatunków, a ich całkowita liczba szacowana jest na milion lub więcej[8]. Dzieli się je na 2 podrzędy i 22 nadrodziny[1][8][9]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
