Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Socjalistyczna Partia Ata-Meken (Ojczyzna) (kirg. Ата-Мекен Социалисттик Партиясы) – jedna z najstarszych kirgiskich partii politycznych[1], liderem której od 1994 roku jest Ömürbek Tekebajew[2]. Zostało założone w 1992 roku. Powstało w wyniku rozłamu w partii Erkin Kyrgyzstan oraz odejścia części deputowanych wraz z ówczesnym liderem[1]. Ugrupowanie było opozycyjne wobec byłego prezydenta Kurmanbeka Bakijewa[3].
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Przewodniczący |
Ajsułuu Mamaszowa |
| Data założenia | |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Członkostwo międzynarodowe |
Nie należy do żadnej organizacji |
| Obecni posłowie |
11/120 |
| Strona internetowa | |
W wyborach tych Ata-Maken zyskało 3 miejsca w 105-miejscowej Radzie Najwyższej[4]. W głosowaniu tym został wybrany na swoją pierwszą kadencję Ömürbek Tekebajew[5].
W wyniku wyborów partia utraciła dwa miejsca w parlamencie i było reprezentowane przez jednego członka[6].
Przed wyborami doszło do utworzenia koalicji z Ak-Szumkar pod szyldem Ata-Meken[7]. Zyskały one 8,7% (drugi wynik w skali kraju), jednak z powodu nieprzekroczenia w Osz 0,5% progu wyborczego zostały odsunięte od podziału miejsc w Radzie Najwyższej. 18 grudnia Sąd Najwyższy Kirgistanu zniósł ten wymóg. Mimo to Komisja wyborcza podtrzymała swoją wcześniejszą decyzję. W następstwie tego doszło do nieuznania rezultatów wyborów oraz ogłoszenia strajku głodowego przez około stu zwolenników Ata-Meken[8]. Siły rządowe aresztowały około 20 osób protestujących pod hasłem "Я не верю" (Nie wierzę). Zatrzymana została również korespondentka AFP: Tołkun Namatbajewa[9][10][11].
Do wyborów poprowadził ugrupowanie wicepremier rządu tymczasowego oraz współautor konstytucyjnych reform Ömürbek Tekebajew. Zdobyło w nich 5,49% co przełożyło się na 18 mandatów[12]. Mimo deklaracji złożonej 30 listopada 2010 roku mówiącej o utworzeniu koalicji z Socjaldemokratyczną Partią Kirgistanu oraz partią Respublika do porozumienia nie doszło[13]. Ostatecznie w skład rządu weszli deputowani z SDPK, partii Respublika oraz Ata Żurt. Ata-Meken stało się ugrupowaniem opozycyjnym[14].
Ata-Meken jako pierwsza z partii dokonała rejestracji swoich list na których znalazło się 200 nazwisk. 32% z nich stanowiły kobiety, a 33% należało do mniejszości narodowych. Kirgiska Centralna Komisja Wyborcza wykreśliła z list trzech kandydatów: Sejidalija Sejidowa Akbar ogly z powodu zbyt młodego wieku, Kałybeka Eltujbasowa Eltujbasowicza w związku z poświadczeniem nieprawdy w dokumentach[15] oraz byłego mera Osz Melisa Myrzakmatowa, który został skazany na siedem lat pozbawienia wolności za nadużycia władzy[16].
Po wyborach doszło do zawiązania koalicji pod przewodnictwem Socjaldemokratycznej Partii Kirgistanu. W jej skład weszły również Onuguu-Progress oraz Kirgistan. Posiadała ona 80 głosów w Radzie Najwyższej[17]. Przed referendum w 2016 roku doszło jednak z powodu ostrego sprzeciwu wobec proponowanych zmian Ata-Meken do rozpadu koalicji[17][18]. W skład nowego rządu deputowani Partii Socjalistycznej już nie weszli[19].
Centralna Komisja Wyborcza 1 listopada 2017 roku podjęła decyzję o przedterminowym wygaśnięciu mandatu Tekebajewa. Nastąpiło to w ostatnim z przewidzianych przez Konstytucję Kirgistanu, trzydziestym dniu od czasu ogłoszenia wyroku przez sąd. Decyzją sądu z 16 sierpnia 2017 roku został on oskarżony z powodu korupcji na karę pozbawienia wolności na okres 8 lat, konfiskatę mienia oraz zakaz pełnienia funkcji państwowych przez trzy lata od wyjścia z więzienia. Orzeczenie to zostało podtrzymane 2 października przez sąd apelacyjny[20]. Decyzja komisji została przyjęta mimo toczącego się postępowania przed Sądem Najwyższym oraz sprzeciwu dwóch jej członków: Atyr Abdrachmatowej oraz Gulnar Dżurabajewy[21]. Jego miejsce zajął Iskender Gaipkułow[22]. 3 października 2017 Iskender Gajpkułow został wybrany nowym liderem partii[23]. Siedem dni później zapadł wyrok skazujący wobec byłej prokurator generalnej Kirgistanu Aidy Saljanowej. Była ona oskarżona o nadużycie władzy w czasie sprawowanie funkcji Ministra Sprawiedliwości Kirgistanu i niezgodne z przepisami odnowienie licencji prawniczej Aleksiejowi Jelisjejewowi[24]. Jej mandat wygasł 7 lutego 2018 roku[25]. Jej miejsce w parlamencie zajęła Gulnara-Klara Samat. Ślubowanie złożyła 16 maja 2018 roku[26].
Do kolejnej zmiany w strukturach partii doszło w grudniu 2019 roku. 27 grudnia o złożeniu mandatu oraz wystąpieniu z partii poinformował ówczesny przewodniczący Ałmambiet Szykmamatow. Jako przyczynę swojej decyzji podał różnicę zdań między nim, a liderem partii Ömürbekiem Tekebajewem[27]. Razem z nim szeregi ugrupowania opuścili: Bolot Szer, Tałant Uzakbajew, Taszbołot Bałtabajew oraz Rysbjek Mirzamatow[28]. Po tym fakcie Tekebajew oznajmił, że jego odejście było zaplanowane już od samego początku kadencji Rady - przez 2,5 roku posłem miał być Szykmamotow, a kolejne 2,5 Nurbek Sydygalijew. Nowy deputowany zaprzeczył jednak, że miało dojść do takich ustaleń[29]. Tego samego dnia doszło do posiedzenia partii, które miało na celu wyłonienie przewodniczącego. Początkowo rozpatrywane były dwie kandydatury: Sadyja Szer-Nijaza oraz Sajdułły Nyszanowa. W dwóch kolejnych głosowaniach zdobyli oni jednak po 5 głosów. W trzecim, tajnym głosowaniu jednogłośnie wybrana została najmłodsza posłanka VI kadencji Rady Najwyższej Ajsułuu Mamaszowa mimo tego, że początkowo sprzeciwiła się wysuwaniu własnej kandydatury[28][30].
Ata Meken wystartowało jako część koalicji o nazwie Dżangy djem (kirg. Жаңы дем; pol. Nowy oddech). Do podpisania deklaracji koalicyjnej doszło 5 kwietnia w siedzibie partii Ata Meken pod której logo będzie występowała. W spotkaniu uczestniczyli: Ömürbek Tekebajew (Ata Meken), Temir Sarijew (Ak-Szumkar), Dżanarbek Akajew (Kirgiska Liberalno-Demokratyczna Partia), dotychczasowy deputowany z ramienia SDPK Ryskjeldi Mombjekow, Tiljek Toktogazijew reprezentujący obywatelski ruch Dżangy djem oraz Azamat Tjemirkułow z koalicji zielonych[31][32]. Liderem ruchu został Dżanarbek Akajew[33]. 5 lipca Ata Meken złożyło zawiadomienie do Centralnej Komisji Wyborczej Kirgistanu o udziale w wyborach[34]. Dwa miesiące po utworzeniu koalicji decyzję o jej opuszczeniu ogłosił Temir Sarijew[35].
Na zjeździe partii odbywającym się 17 sierpnia 2020 ówczesny lider Ömürbek Tekebajew wraz z Dujszünkulem Czotonowdunem oraz Asiją Sasykbajewą ogłosili decyzję o nie wzięciu w nich udziału[36]. Ogłoszona została również lista kandydatów - "jedynką" został Dżanarbek Akajew[37].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
