Assapan

Assapan^[2] (Glaucomys) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae). W polskiej literaturze zoologicznej nazwa zwyczajowa „assapan” używana była dla oznaczenia gatunku Glaucomys volans^[3]. Ostatecznie w wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi przypisano assapan południowy, rezerwując nazwę assapan dla rodzaju Glaucomys^[2].

Assapan

Glaucomys
O. Thomas, 1908[1]
Assapan południowy (G. volans)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	wiewiórkokształtne
Rodzina	wiewiórkowate
Podrodzina	wiewiórki
Plemię	polatuchy
Rodzaj	assapan
Typ nomenklatoryczny
Mus volans Linnaeus, 1758
Gatunki
3 gatunki – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Gwatemali i Hondurasie^[4][5][6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 115–190 mm, długość ogona 80–160 mm; masa ciała 42–185 g^[5][7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1908 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule zatytułowanym Rodzaje i podrodzaje grupy Sciuropterus, z opisami trzech nowych gatunków, opublikowanym w czasopiśmie „The Annals and magazine of natural history”^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) assapan południowy (G. volans).

Etymologia

Glaucomys: gr. γλαυκος glaukos ‘lśniący, błyszczący’^[8]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[9].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^{[10][7][4][2]}:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[2]	Podgatunki[5][4][7]	Rozmieszczenie geograficzne[5][4][7]	Podstawowe wymiary[5][7][a]	Status IUCN[11]
	Glaucomys oregonensis	(Bachman, 1839)		gatunek monotypowy	południowo-zachodnia Kanada (południowo-zachodnia Kolumbia Brytyjska; być może dalej na północ) i Stany Zjednoczone (zachodni [{Waszyngton (stan)|Waszyngton]] na południe do południowej Kolumbii)	DC: około 16,9 cm DO: około 14,3 cm MC: brak danych	NE
	Glaucomys sabrinus	(G.K. Shaw, 1801)	assapan północny	18 podgatunków	Alaska, większość Kanady i rozłącznie w północnych Stanach Zjednoczonych (osiąga południowy Utah, Dakotę Południową i wschodnie Tennessee)	DC: 11,5–19 cm DO: 12,2–16 cm MC: 110–185 g	LC
	Glaucomys volans	(Linnaeus, 1758)	assapan południowy	11 podgatunków	południowo-wschodnia Kanada (południowe Ontario na wschód do Nowej Szkocji), wschodnia połowa Stanów Zjednoczonych oraz góry meksyku, południowej Gwatemali i Hondurasu; zakres wysokości: 1200–3000 m n.p.m.	DC: 11,7–13,8 cm DO: 8–12 cm MC: 42–141 g	LC

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski;  NE  – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Uwagi

1. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała