Andrzej Supron
polski zapaśnik Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Supron (ur. 22 października 1952 w Warszawie) − polski zapaśnik stylu klasycznego, trener i sędzia zapaśniczy, komentator i promotor wrestlingu, prezes Polskiego Związku Zapaśniczego, prezenter telewizyjny.
 Andrzej Supron w 2011 | |
| Data i miejsce urodzenia |
22 października 1952 |
|---|---|
| Prezes Polskiego Związku Zapaśniczego | |
| Okres urzędowania |
od 24 czerwca 2017 |
| Poprzednik | |
| Odznaczenia | |
 _1Kl_z_Gw_BAR.svg){kind=small} | |
Jest trzynastokrotnym mistrzem Polski w zapasach, dwukrotnym mistrzem Europy, jednokrotnym mistrzem świata i srebrnym medalistą olimpijskim.
Organizował gale wrestlingu w Polsce i Związku Radzieckim w latach 80. Od 1999 jest polskim komentatorem gal wrestlingu organizacji WWE. Był też komentatorem TNA. Od 2009 do 2011 razem z Pawłem Borkowskim przewodził założoną przez nich polską organizacją wrestlingu Total Blast Wrestling.
Wczesne życie i edukacja
Urodził się 22 października 1952 w Warszawie jako syn Władysława Suprona. W 1975 ukończył Technikum Górnicze w Dąbrowie Górniczej, a później rozpoczął studia zaoczne na kierunku trenerskim na Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Katowicach[1], których nie ukończył[2].
Zapasy
Podsumowanie
Perspektywa
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pseudonim |
„Król”[1], „Profesor zapasów” | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obywatelstwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
169 cm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa ciała |
66 kg | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Styl walki |
klasyczny | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Trenowany przez |
Tadeusz Świętulski, Jan Adamaszek, Antoni Masternak, Janusz Tracewski[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Debiut |
1963 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kategoria wagowa |
lekka (kat. 68 kg) i półśrednia (kat. 74 kg) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klub |
RKS Elektryczność Warszawa (1963-1971), | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zaczął trenować zapasy w szkole podstawowej[3]. Był zapaśnikiem stylu klasycznego wagi lekkiej, półśredniej i średniej[1]. Preferuje techniczne podejście do walki[2]. Często stosowanym przez niego manewrem był rzut przez biodro, wykonywany w specyficzny sposób, który został nazwany w Stanach Zjednoczonych biodrem Suprona[2][3][4].
Reprezentował klub RKS Elektryczność Warszawa od 1963 do 1971 i klub GKS Katowice od 1972 do 1987. Pierwszym zdobytym przez niego medalem był złoty medal mistrzostw Europy juniorów, zdobyty w Huskvarnie w 1970. Jest trzynastokrotnym mistrzem Polski, dwukrotnym mistrzem Europy i jednokrotnym mistrzem świata. Jest też dwukrotnym wicemistrzem Europy i czterokrotnym wicemistrzem Europy. Zdobył też trzy brązowe medale mistrzostw Europy i jeden brązowy medal mistrzostw świata[1]. W 1977 zdobył brązowy medal na Letniej Uniwersjadzie[5].
W czasie mistrzostw świata w 1975, wygrał wszystkie walki przed czasem, nie tracąc żadnego punktu. Nikomu wcześniej nie udało się tego dokonać. Z tego powodu zyskał przydomek „Profesor zapasów”[2][3]. Niedługo przed mistrzostwami świata w 1982 doznał kontuzji prawego barku. Dla zmylenia przeciwników podał do prasy informację, że ma zwichnięty lewy bark i udawał ból, kiedy przeciwnicy dotykali jego lewego barku. Udało mu się zakwalifikować do finału razem z reprezentującym Rumunię Ștefanem Rusu. Trener Suprona, Stanisław Krzesiński poddał walkę finałową, kiedy Rusu wykręcał nogę przeciwnika[2].
Trzykrotnie zakwalifikował się na Letnie igrzyska olimpijskie - w 1972, 1976 i 1980. W 1980 w Moskwie zdobył srebrny medal olimpijski[1].
Od 1979 był trenerem zapaśnictwa, a od 1986 sędzią międzynarodowym. Trenował między innymi kadrę Stanów Zjednoczonych i był asystentem trenera polskiej kadry narodowej, Stanisława Krzesińskiego[1].
Po zakończeniu kariery zapaśniczej był wiceprzewodniczącym Światowej Rady Zawodniczej FILA i członkiem zarządu Polskiego Komitetu Olimpijski[1].
W 2008 bez powodzenia startował w wyborach na prezesa Polskiego Związku Zapaśniczego[6]. Ponowną próbę podjął w 2012. Przegrał wtedy w II turze z Grzegorzem Pieronkiewiczem[7], który pokonał go stosunkiem głosów 41 do 21[8].
7 marca 2013 w ramach protestu przeciwko usunięciu zapasów z programu igrzysk olimpijskich 2020 zwrócił Międzynarodowemu Komitetowi Olimpijskiemu srebrny medal wywalczony na igrzyskach olimpijskich w Moskwie w 1980[9].
W październiku 2016, pod koniec swojej czteroletniej kadencji, prezes Polskiego Związku Zapaśniczego Grzegorz Pieronkiewicz zmarł, a Supron zapowiedział swoją kandydaturę w kolejnych wyborach[8]. Wybory odbyły się w planowanym przed śmiercią Pieronkiewicza terminie, 5 listopada 2016. Grzegorz Brudziński pokonał Andrzeja Suprona stosunkiem głosów 57 do 39[10]. 14 maja 2017 Polski Związek Zapaśniczy odwołał prezesa, któremu zarzucano niekompetencję w nadzorze nad pracą centrali oraz nadmierne generowanie kosztów własnych związku. Do czasu wyboru kolejnego prezesa, jego obowiązki zostały przekazane Andrzejowi Wrońskiemu. W wyborach nadzwyczajnych z 24 czerwca 2017 Supron pokonał Wrońskiego stosunkiem głosów 51 do 33. Koniec jego kadencji został przewidziany na rok 2020[11].
Wrestling
Podsumowanie
Perspektywa
Po raz pierwszy zobaczył wrestling w telewizji w Stanach Zjednoczonych w 1974 i to widowisko zrobiło na nim ogromne wrażenie. Później poznał dwóch polskich wrestlerów, Killera Kowalskiego i Ivana Putskiego, który przekonał go, by zaczął organizować wrestling w Polsce[2].
W latach 80. XX wieku, dzięki pomocy kolegi ze Zjednoczonych Przedsiębiorstw Rozrywkowych, zaczął organizować gale wrestlingu w Polsce, między innymi w Warszawie i Poznaniu. Jednym z wrestlerów występujących na jego galach był lekkoatleta Władysław Komar. Supron wystawiał też swoje pokazy w Związku Radzieckim, między innymi w Kazachstanie, Armenii, Azerbejdżanie, na Łotwie i Litwie. W Tbilisi w Gruzji w hali przeznaczonej na 8 tysięcy ludzi galę oglądało 14 tysięcy osób. Wszystkiego pilnowały dwa kordony policji. Grupa Suprona wystąpiła też w Pałacu Sportu Dynamo i trzy razy w Parku Gorkiego w Moskwie. Aby przypodobać się publice w Związku Radzieckim, Supron urządził turniej, w którym Rosjanie pokonywali Niemców[12].
W 1993 namówił grupę wrestlerów, w której byli między innymi dawni mistrzowie WWE, The Iron Sheik i tag team Demolition, aby w przerwie tournee po Niemczech i Austrii wystąpili 14 grudnia 1993, w warszawskiej Hali Torwar. Gala nazywała się American Wrestling World`s Superstars i poprowadził ją Andrzej Supron. Na widowni było około 600 osób. Supron zadeklarował też chęć zorganizowania podobnych gali w kwietniu 1994 roku i w kolejnych latach, ale nie udało mu się zrealizować planów[13][14][15][16].
Od końca lat 90. XX wieku zajmuje się zawodowo komentowaniem wrestlingu. Mimo że gale w Polsce emitowane są z opóźnieniem, preferuje komentować bez wcześniejszej znajomości wyników. Unika też używania profesjonalnych nazw chwytów, chcąc, by jego komentarz był bardziej przystępny dla osób nieznających wrestlingu[2]. W latach 1999−2001 w pojedynkę komentował walki WWF w telewizji Wizja Sport, aż do końca istnienia tej stacji telewizyjnej[17][18]. Niedługo potem zaczął wspólnie z Pawłem Borkowskim komentować gale WWF dla Eurosportu. Pracowała z nimi także druga grupa komentatorska, ale WWF zażądało, aby był tylko jeden skład komentatorski. Supron i Borkowski przez dziewięć kolejnych lat komentowali gale WWF w Eurosporcie i w innych stacjach. Od 2007 komentują walki WWE na Extreme Sports Channel[19]. Od 13 kwietnia 2012[20] do 30 grudnia 2013[21] komentowali też gale Total Nonstop Action na kanale Orange Sport[19].
W 2009 razem z Pawłem Borkowskim założył organizację wrestlingu o nazwie Total Blast Wrestling (TBW). Współpracował przy tym z francuską organizacją Eurostars, która funkcjonowała w tym czasie od 25 lat. Dzięki tym kontaktom, Total Blast Wrestling mogło zatrudnić zagranicznych wrestlerów z wieloletnim doświadczeniem[22], takich jak Bambikiller, Erik Isaksen, Cybernic Machine, Starbuck i Bernard Vandamme[23]. Patronat nad TBW posiadały takie media jak Rock Megastacja, Radio Rekord FM oraz Super Express[22][24]. W 2011 organizacja zakończyła działalność[24]. W 2017 Paweł Borkowski powiedział w wywiadzie, że powodem zaprzestania funkcjonowania był brak środków finansowych, ale jest gotowy na przywrócenie organizacji jeśli udałoby się znaleźć sponsorów[25].
Biznes
Jak sam przyznaje, w czasach gdy był zapaśnikiem, nie zarabiał dużo na karierze sportowej. Za tytuł mistrza świata miał otrzymywać 100 dolarów amerykańskich. Dorabiał handlując na zachodzie kryształami, płaszczami, papierosami i alkoholem. Handlował też nieruchomościami[26] i samochodami[1]. Otworzył klub fitness i siłownię Klub ProActiv Andrzej Supron w Warszawie na Woli[1][27]. W 2015 w Warszawie na Ursynowie wraz z żoną otworzył restaurację Piecuszek, specjalizującą się w kuchni bałkańskiej[28].
Polityka
Należał do Polskiej Partii Przyjaciół Piwa[2]. W 1993 jako jej członek kandydował do Sejmu z pierwszego miejsca listy Samoobrony Andrzeja Leppera w województwie katowickim (otrzymał 4346 głosów)[29].
Filmografia
Filmy
| Rok | Tytuł | Rola | Dodatkowe
informacje |
|---|---|---|---|
| 2000 | Sezon na leszcza | sędzia meczu bokserskiego w barze Venus | |
| 1973 | Jak to się robi | narciarz na Kasprowym Wierchu | nie występuje w napisach |
| Źródło: Filmweb[30], Filmpolski.pl[31] | |||
Seriale
| Rok | Tytuł | Rola | Dodatkowe
informacje |
|---|---|---|---|
| 2008 | Kryminalni | Trener | Odcinek Ażuda |
| 2007 | Prawo miasta | Adam Wołodko | Odcinki: 4, 8, 9, 12 |
| 2006 | Kryminalni | Instruktor w Tomicach | Odcinek Egzamin |
| 2005 | Dziki 2: Pojedynek | Potwór, ochroniarz Basiora | Odcinki: 1, 2, 3, 6, 7, 8 i 10 |
| 2005 | Fala zbrodni | Pancerny | Odcinek: Wirus |
| 2003 | Szycie na gorąco | Grzesio, pracownik firmy przeprowadzkowej | Odcinek: Nowa lokatorka |
| 2000 | Klasa na obcasach | nauczyciel w-fu | Odcinek Suples |
| Źródło: Filmweb[30], Filmpolski.pl[31] | |||
Działalność telewizyjna
Wiele razy występował w charakterze eksperta sportowego w różnych programach telewizyjnym. W 2014 telewizja Orange Sport przeprosiła za jego liczne homofobiczne uwagi pod adresem transseksualnej promotorki boksu Kellie Maloney, które wygłosił w programie Bieg przez płotki[32]. Komentował również gale MMA (między innymi Fighters Arena Łódź 2), a także prowadzi je jako konferansjer[33].
W latach 2000–2001 prowadził program rozrywkowy Trafiony Zatopiony na kanale TVN, w którym mężczyźni wykonywali różne zadania, aby zostać uznanym za najlepszego macho[34][35]. W 2003 na antenie TV4 prowadził teleturniej wiedzy piłkarskiej „Jedenastki” z telefonicznym udziałem widzów[36].
W 2015 wystąpił w 13 sezonie reality show Ugotowani na TVN[37] i wygrał 3 odcinek Celebrity Splash![38].
W 2017 stoczył walkę bokserską przeciwko księdzu Jackowi Stryczkowi w ramach akcji charytatywnej Szlachetnej Paczki[39].
Życie prywatne
Ma trzech synów i jedną córkę. Jego dzieci rodziły się, gdy miał kolejno 25, 29, 37 i 49 lat[40].
Z pierwszego małżeństwa ma syna Piotra[41], który jest obywatelem i mieszkańcem Stanów Zjednoczonych[4], syna Andrzeja Juniora[41], który jest obywatelem i mieszkańcem Szwecji[4] oraz córkę Agnieszkę[41]. Z drugiego związku ma syna Pawła[41], który mieszka w Polsce, rozwijał się pod względem muzycznym i grał w piłkę nożną oraz razem z ojcem w tenisa stołowego i ziemnego[4].
20 października 2012 w Urzędzie stanu cywilnego na Zamku Królewskim w Warszawie ożenił się po raz drugi w życiu[42]. Jego żoną została z o 20 lat młodszą Edyta, którą znał wówczas od 25 lat. Na ślubie były obecne jego dzieci, Andrzej Junior, Agnieszka i Paweł, a także znani sportowcy, Jacek Wszoła, Ryszard Szurkowski, Ryszard Parulski, Ryszard Wolny i Józef Tracz[42]. Świadkiem ze strony pana młodego był były trener zapaśniczej kadry Stanisław Krzesiński[41].
Osiągnięcia sportowe
- Medale Uniwersjady
- Medale mistrzostw Europy juniorów
- 1970, Sofia –
Brąz
- 1970, Sofia –
- Medale mistrzostw Polski
- Waga lekka (kat. 68 kg)
- Waga półśrednia (kat. 74 kg)
- Waga średnia (82 kg)
- Medale mistrzostw Europy
- Medale mistrzostw Świata
Odznaczenia
W 2003 Międzynarodowa Federacja Zapaśnicza odznaczyła go Złotą Gwiazdą FILA (2003). Posiada tytuł Zasłużonego Mistrza Sportu. Był sześciokrotnie odznaczany Srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe[1].
W 1994 został odznaczony przez prezydenta Lecha Wałęsę Krzyżem Ofierskim Orderu Odrodzenia Polski[1].
W 2019 otrzymał Krzyż Niepodległości I Klasy z Gwiazdą nadawany przez NSZZ Policjantów[43].
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.