Muchomor złotawy (Amanita ceciliae (Berk. & Broome) Bas) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1854 r. Berkeley i Broome nadając mu nazwę Agaricus ceciliae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1984 r. Cornelius Bas, przenosząc go do rodzaju Amanita[1].
Posiada 13 synonimów naukowych. Niektóre z nich to[2]:
- Agaricus ceciliae Berk. & Broome 1833
- Amanita inaurata Secr. ex Gillet 1874
- Amanita strangulata sensu auct. mult. 2005
- Amanitopsis ceciliae (Berk. & Broome) Wasser 1992
- Amanitopsis inaurata (Secr. ex Gillet) Fayod 1889.
Nazwę polską podały A. Borowska i Alina Skirgiełło w 1993 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako muchomor pochwiasty forma łuskowata[3].
Morfologia
Średnica 8–20 cm, początkowo jajowaty, potem dzwonkowato-stożkowaty, na koniec rozpostarty, prążkowany do 1/4 promienia. Brzeg ostry. Powierzchnia żółtobrązowa, czerwonobrązowa do szarobrązowej i oliwkowobrązowej, na środku ciemniejsza, w stanie suchym matowa, w stanie wilgotnym nieco lepka. Łatki grube, początkowo szare, brązowawe z wiekiem, w centrum gęsto rozmieszczone, rzadziej duże (osłona składa się głównie z kulistych komórek i dlatego jest łamliwa i często zostaje na kapeluszu)[4].
Białe, nieco brązowiejące z wiekiem wolne, ostrza z białymi kłaczkami[4].
Wysokość 12–25 cm, grubość 2–4 cm, nieco rozszerzający się ku podstawie, białawy w górze, poza tym brązowawy, nieco łuseczkowaty, bez pierścienia, podstawa bez wyraźnej pochwy, z kilkoma strefami łusek, resztek osłony, początkowo pełny, pusty z wiekiem kruchy[4].
Biały, w kapeluszu cienki, bez zapachu, smak łagodny, orzechowy[4].
Biały, nieamyloidalny. Zarodniki okrągłe, gładkie, przejrzyste, 10,5-14 × 10-14 µm[4].
Występowanie i siedlisko
Występuje na półkuli północnej, jego stanowiska opisano w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[5]. W Polsce jest dość rzadki.
Owocniki wyrastają od lata do jesieni, w lasach liściastych i iglastych, na polanach i w parkach, preferuje gleby wapienne, gliniaste i ilaste[4].
Znaczenie
Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny po obróbce termicznej, w stanie surowym toksyczny dla człowieka. Bez aromatu i dlatego niezbyt zalecany do jedzenia[4].
Gatunki podobne
Muchomora złotawego można pomylić z muchomorem brązowooliwkowym (Amanita submembranacea), czy też z muchomorem oliwkowym (Amanita battarrae)[4].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.