Alfons Maria Liguori

Alfons Maria Liguori (ur. 27 września 1696 w Marianelli koło Neapolu, zm. 1 sierpnia 1787 w Pagani koło Neapolu) – włoski duchowny katolicki, założyciel redemptorystów, biskup, kaznodzieja, poeta, kompozytor, prawnik, święty Kościoła katolickiego, doktor Kościoła.

Święty
Alfons Maria Liguori (CSsR)

Alfonso Maria de' Liguori

biskup, doktor Kościoła
Data i miejsce urodzenia	27 września 1696 Marianella
Data i miejsce śmierci	1 sierpnia 1787 Pagani
Czczony przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	1816 przez Piusa VII
Kanonizacja	1839 przez Grzegorza XVI
Wspomnienie	1 sierpnia
Atrybuty	anioł z pastorałem i mitrą, gołąb, krzyż w ręku, pióro, różaniec, wizerunek Matki Bożej Nieustającej Pomocy
Patron	spowiedników, adwokatów oraz teologów moralistów

Data urodzenia	27 września 1696
Data śmierci	1 sierpnia 1787
Miejsce pochówku	Salerno
Biskup Sant’Agata de’ Goti
Okres sprawowania	od 1762 do 1775
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	21 grudnia 1726
Nominacja biskupia	14 czerwca 1762
Sakra biskupia	20 czerwca 1762

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	20 czerwca 1762
Konsekrator	Ferdinando Maria de Rossi
Współkonsekratorzy	Innocenzo Gorgoni Domenico Giordani

Kaplica św. Alfonsa Liguori w Bardzie

Relikwie św. Alfonsa Liguori w Pagani

9 listopada 1732 roku założył Zgromadzenie Najświętszego Odkupiciela, zwane Redemptorystami. W 1762 został mianowany biskupem Sant'Agata dei Goti. Jako znakomity pisarz, za życia opublikował dziewięć wydań swojej Teologii moralnej, oprócz innych dzieł i listów nabożnych i ascetycznych. Wśród jego najbardziej znanych dzieł są Chwała Maryi i Droga Krzyżowa, ta ostatnia nadal używana jest w parafiach podczas nabożeństw wielkopostnych.

Św. Alfons Maria Liguori został kanonizowany w 1839 r. przez papieża Grzegorza XVI oraz ogłoszony doktorem Kościoła przez papieża Piusa IX w 1871 r. Jeden z najpoczytniejszych autorów katolickich, patron spowiedników^[1] i profesorów teologii moralnej^[2].

Życiorys

Syn neapolitańskiego arystokraty Józefa i Anny, najstarszy z ośmiorga rodzeństwa. Był niezwykle uzdolniony w dziedzinie literatury, malarstwa, architektury i muzyki^[3]. Jego kolędy są do dziś popularne we Włoszech^[4]. W 1754 roku skomponował najpopularniejszą włoską kolędę Tu scendi dalle stelle (pol. Zstąpiłeś z gwiazd dalekich), o której Giuseppe Verdi powiedział, że bez niej Święta Bożego Narodzenia nie byłyby pamiątką o Bożym Narodzeniu^[4].

Gdy ukończył 16 lat zdobył podwójny doktorat z prawa świeckiego i kościelnego. Stał się cenionym adwokatem. W wyniku uknutej intrygi przegrał prowadzony proces sądowy. Wstąpił do seminarium i w wieku 30 lat został księdzem. Postanowił poświęcić się Bogu i ludziom, pracując w najbiedniejszej części Neapolu oraz miasteczku Scala. Szokiem dla Alfonsa była nie tylko nędza materialna, ale i duchowa ludzi tam mieszkających. W rejonie położonym nieopodal Watykanu ludzie nie umieli się modlić i nic nie wiedzieli o Bogu. Zasłynął wtedy jako kaznodzieja, który w prosty i przystępny sposób wykładał prawdy wiary i mówił o Bogu, gromadząc rzesze wiernych. W Neapolu założył pierwsze duszpasterstwo młodzieżowe. W pracy z młodymi ludźmi używał metod współczesnych (komponował piosenki, grał na gitarze).

Widząc ogromną ludzką biedę i panującą ignorancję religijną, założył w 1732 Zgromadzenie Redemptorystów – wspólnotę posłaną do najbardziej opuszczonych i ubogich. Zasługi związane z tą działalnością sprawiły, że w 1762 z rąk papieża Klemensa XIII otrzymał sakrę biskupią, zostając ordynariuszem diecezji Sant’Agata de’ Goti. Aby uprosić błogosławieństwo w posłudze biskupiej, udał się w pierwszą podróż w swoim życiu, pielgrzymując do Loreto. Z młodzieńczym zapałem, mimo swoich 66 lat, rozpoczął pracę w diecezji. Swoją skromnością, przepięknymi kazaniami i troską o ludzi biednych porywał tłumy ludzi oraz przyciągnął do kościoła nowych wiernych. W czasie głodu panującego we Włoszech sprzedał swoje naczynia i sprzęty, kupując za nie chleb dla biednych.

Wyniszczony latami życia w niezdrowym klimacie i latami surowych umartwień (ograniczał pożywienie, nosił włosiennicę, kilka szkaplerzy – dwa z nich wymienia z nazwy: szkaplerz karmelitański i szkaplerz Niepokalanego Poczęcia N. M. P.), złożył rezygnację z kierowania diecezją i zrzekł się godności biskupiej, by następne 13 lat spędzić w wielkich cierpieniach fizycznych i duchowych, które znosił z pokorą i poddaniem się woli Boga.

Zmarł 1 sierpnia 1787 w Pagani koło Neapolu, w otoczeniu kilku swoich współbraci zakonnych – redemptorystów.

Duchowość świętego i jego dzieło Umiłowanie Jezusa Chrystusa w życiu codziennym są obowiązkowo poznawane w seminariach duchownych oraz na studiach teologicznych dla świeckich w Kościele rzymskokatolickim.

Główne dzieła

Św. Alfons Liguori napisał ponad 160 dzieł pobożnościowych, ascetycznych, apologetycznych, dydaktycznych, teologicznych, z których za najważniejsze uchodzą:

• Via della salute, 1766 (pol. Droga do świętości. O ćwiczeniach duchowych), dzieło o powszechnym powołaniu do świętości każdego człowieka i sposobach, w jaki można do niej dążyć głównie przez modlitwę.
• Pratica di amar Gesu Cristo (pol. Umiłowanie Jezusa Chrystusa w życiu codziennym) – najbardziej dojrzałe, ostatnie dzieło św. Alfonsa mówiące o tym, jak w codziennym życiu żyć blisko Pana Boga.
• Praktyczny przewodnik dla spowiednika. Aby dobrze sprawował swoją posługę – rady i wskazówki dla spowiadających kapłanów oraz wskazania podejścia do penitenta.
• Del predicare, 1737 (pol. O głoszeniu Słowa Bożego) – poradnik dla kaznodziejów głoszących kazania i misje święte.
• Modlitwa środek zbawienia, Zjednoczenie z Wolą Bożą, Poufny i nieustanny dialog z Bogiem, 1759 – w Polsce te trzy pozycje zostały wydane w formie jednej książki pt. Stając przed Bogiem – publikacje o kontakcie z Bogiem i rozmowie z Nim na modlitwie.
• Nawiedzenia Najświętszego Sakramentu, 1746, są to propozycje medytacji przed Najświętszym Sakramentem.
• Theologia moralis, 1748 (pol. Teologia moralna), jest to kompletny podręcznik teologii moralnej, stanowiący najpełniejszy wykład tej nauki z punktu widzenia Kościoła katolickiego (dzieło to nie doczekało się przekładów na inne języki).
• Glorie di Maria 1750 (pol. Uwielbienia Maryi), książeczka, tłumaczona na kilkadziesiąt języków, będąca zbiorem wypowiedzi Ojców Kościoła i innych świętych oraz duchownych na temat Maryi, opatrzona licznymi relacjami o cudach dokonanych przez nią bądź za jej wstawiennictwem.
• nauki o słuchaniu Mszy Świętej i częstej Komunii Świętej – pisma św. Alfonsa opracowane na początku XX w. przez bł. Ignacego Kłopotowskiego. Wydawane w formie osobnych książek, wielokrotnie wznawiane w pierwszej połowie XX w., co świadczy o ogromnej popularności wymienionych dzieł. Nauki św. Alfonsa zostały ponownie wydane w 2021 r. w książce pt. „Najświętsza Ofiara – nauka o Mszy Świętej wyjęta z pism wybitnych włoskich świętych” nakładem wydawnictwa Antyk Marcin Dybowski^[5].
• O godności i obowiązkach kapłańskich – dzieło wielokrotnie wznawiane i popularne szczególnie w XIX i na początku XX wieku.

Beatyfikacja, kanonizacja, patronat i dzień wspomnienia

Papież Pius VII beatyfikował go 15 września 1816 roku, a papież Grzegorz XVI kanonizował 26 maja 1839 roku.

Doktorem Kościoła ogłoszono go w 1871 roku.

Jest patronem spowiedników, adwokatów oraz teologów moralistów.

Wspomnienie liturgiczne św. Alfonsa de Liguori obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci (1 sierpnia).

Ikonografia

W ikonografii przedstawiany jest habicie zakonnym lub stroju biskupim. Jego atrybutami są: anioł z pastorałem i mitrą nawiązujący do sprawowania funkcji biskupich, gołąb symbolizujący natchnienie Duchem Świętym, krzyż przypomina częste nawiązywanie w kazaniach do cierpień Chrystusa na krzyżu, księga to mądrość a pióro to przypomina o autorstwie licznych książek, różaniec i wizerunek Matki Bożej Nieustającej Pomocy nawiązuje do pobożności maryjnej i kultu maryjnego jakim oddawał się święty^[6].

Zobacz też

• Medytacja alfonsjańska
• Spiritus Domini
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• Akademia Alfonsjańska