Alexandre Deschapelles

Alexandre Louis Honore Lebreton Deschapelles (ur. 7 marca 1780 w Ville-d’Avray, zm. 27 października 1847 w Paryżu) – francuski szachista, nieoficjalny mistrz świata w latach 1800–1821.

Alexandre Deschapelles

Data i miejsce urodzenia	7 marca 1780 Ville-d’Avray
Data i miejsce śmierci	27 października 1847 Paryż
Obywatelstwo	Francja

Życiorys

Walczył w armii napoleońskiej. Utracił prawą rękę w bitwie pod Moguncją, pozostawiony był na polu bitwy jako poległy. Pomimo utraty ręki był znany jako najlepszy bilardzista we Francji. Pasjonowały go wszelkie gry, był legendarnym rezydentem sławnej paryskiej kawiarni Café de la Régence. Twierdził, że nauka gry w szachy zabrała mu trzy dni. Ponad szachy przedkładał grę w wista, ze względu na wyższe stawki, jakie można było przy kartach uzyskać. We współczesnym brydżu, następcy dziewiętnastowiecznego wista, znany jest manewr Deschapelles, który polega na poświęceniu własnej figury w celu wyrobienia dojścia do ręki partnera w kolorze, w którym została poświęcona figura. Deschapelles w mistrzowski sposób opanował grę w warcaby polskie, z dużym powodzeniem grywał również w tryktraka.

W 1821 roku w Saint-Cloud pod Paryżem Deschapelles rozegrał szachowy trójmecz. Jego przeciwnikami byli: jego uczeń i towarzysz z Café de la Régence Louis de la Bourdonnais oraz szkocki mistrz szachowy John Cochrane. Deschapelles jako uznany mistrz grał wszystkie partie bez piona f7 dając oprócz tego przeciwnikom możliwość wykonania dodatkowego ruchu na początku partii. Łatwo pokonał Cochrane'a +7 -0 =0^[1], uległ jednak swojemu uczniowi +0 -7 =0. Od tego meczu uważa się La Bourdonnais'a za nieoficjalnego mistrza świata, jako że łatwo uporał się również z Cochranem +6 -1 =0. Deschapelles oddał pierwszeństwo swojemu uczniowi i przestał grywać w szachy, preferując większe przychody z gry w wista. W 1836 roku jednakże rozegrał jeszcze jeden odnotowany przez potomnych mecz. Tradycyjnie dając przeciwnikowi piona i dwa ruchy przewagi zremisował z Pierre’em Saint-Amantem +1 -1 =1.

Przypisy

1. Zapis (+7 –0 =0) oznacza siedem wygranych partii, zero przegranych oraz zero remisów

Bibliografia

• W. Litmanowicz, J. Giżycki, Szachy od A do Z, tom I, Warszawa 1986, str. 196;
• Я. И. Нейштадт, Некоронованные чемпионы, Moskwa, 1975. s. 52—60

Linki zewnętrzne

• Alexandre Deschapelles – wybrane partie szachowe (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 000000007729567X
• VIAF: 356333
• GND: 10046789X
• BnF: 103919902
• NTA: 159560594
• PLWABN: 9810615443205606

Encyklopedie internetowe:

• Treccani: alexandre-louis-honore-lebreton-deschapelles