Aleksander Holas - Wikiwand

Aleksander Holas (ur. 6 grudnia 1911 w Jutrosinie, zm. 27 czerwca 1993 w Poznaniu)^[1] – polski architekt, konserwator zabytków, urbanista i pedagog.

Szybkie fakty Data i miejsce urodzenia, Data i miejsce śmierci ...

Aleksander Holas

Data i miejsce urodzenia

6 grudnia 1911
Jutrosin k. Rawicza

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 1993
Poznań

Dziedzina sztuki

architektura

Epoka

modernizm

Ważne dzieła

kościół Chrystusa Odkupiciela w Poznaniu
Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Orzechowie
Kościół św. Marcina w Chwalborzycach

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Zamknij

Życiorys

Podsumowanie

Perspektywa

Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Pobiedziskach, gdzie jego ojciec był burmistrzem, kontynuował naukę w Gimnazjum w Trzemesznie. Następnie studiował na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej^[2], który ukończył w 1939.

Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Mielcu, gdzie do końca wojny pracował jako technik budowlany w zakładch lotniczych^[2].

Po wojnie w Trzemesznie pracował przy odbudowie macierzystego gimnazjum spalonego podczas wojny. Jednocześnie na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zajmował się zabezpieczeniem i odbudową zabytkowych kościołów w Trzemesznie, Strzelnie oraz Gnieźnie (katedra prymasowska). Podczas prac renowacyjnych prowadzonych w kościele dawnych kanoników regularnych w Trzemesznie dokonał odkrycia międzynawowej kolumny romańskiej. W 1946 wraz z prof. Zdzisławem Kępińskim w kościele ponorbertańskim w Strzelnie dokonali odkrycia rzeźbionych kolumn romańskich oraz obudowy romańskiego tympanonu północnego^[2]^[3].

Od lutego 1946 był zatrudniony na stanowisku architekta w Urzędzie Miejskim w Gnieźnie. Pełnił funkcję architekta kurii metropolitalnych w Gnieźnie (1948–1986) i Poznaniu (1969–1980). W 1949 przeniósł się do Poznania, gdzie utworzył Pracownię Konserwacji Zabytków, pełniąc do 1969 funkcję jej kierownika i głównego projektanta^[2].

Równolegle pracował jako pedagog w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (1945–1951), później prowadził zajęcia na Uniwersytecie Poznańskim dla studentów historii sztuki (1953–1965)^[2].

W latach 1961–1965 pracował jako starszy projektant w biurze projektów Zakładu Projektowania i Usług Inwestycyjnych Inwestprojekt. Potem w Pracowniach Konserwacji Zabytków w Poznaniu.

W 1955 otrzymał zespołową Nagrodę Państwową II stopnia za wybitne osiągnięcia w odbudowie i wydobyciu artystycznych i historycznych wartości renesansowego Ratusza w Poznaniu^[4].

Dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się tuż przed II wojną światową, miał czterech synów. W 1967 poślubił Marię Perzyńską^[2].

Zmarł w Poznaniu, pochowany na cmentarzu parafialnym w Luboniu^[5] (kwatera 8-3-10)^[6].

Dzieła

Podsumowanie

Perspektywa

Dzieła:

odbudowa Starego Miasta w Poznaniu po zniszczeniach II wojny światowej (np. Pałac Działyńskich i Górków) – współudział,
rekonstrukcja kościoła bernardyńskiego w Poznaniu – współudział,
regotyzacja katedry gnieźnieńskiej – współudział,
remont konserwatorski kościoła w Gieczu – współudział,
63 projekty kościołów i kaplic na terenie Polski^[2], m.in.:

Według Izabeli Pileckiej-Lasik (historyka sztuki) realizacje Holasa były przykładem modernistycznego oderwania się od szeroko rozumianej tradycji chrześcijańskiej. Jego kościoły przypominały prostopadłościenne formy świeckie – domów jednorodzinnych, hal sportowych, czy fabrycznych i same z siebie nie tworzyły przestrzeni sakralnych^[20].