80. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji

80. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji odbył się w dniach 30 sierpnia – 9 września 2023 roku. Imprezę otworzył pokaz włoskiego filmu Komandor w reżyserii Edoardo De Angelisa^[1], który zastąpił pierwotnie wyselekcjonowany obraz Challengers w reżyserii Luki Guadagnino, wycofany z imprezy po ogłoszeniu strajku aktorów w USA^[2][3]. W konkursie głównym zaprezentowane zostały 23 filmy pochodzące z 10 różnych krajów.

Jury pod przewodnictwem amerykańskiego reżysera Damiena Chazelle'a przyznało nagrodę główną festiwalu, Złotego Lwa, brytyjskiemu filmowi Biedne istoty w reżyserii Jorgosa Lantimosa. Drugą nagrodę w konkursie głównym, Grand Prix, przyznano japońskiemu obrazowi Zła nie ma w reżyserii Ryūsuke Hamaguchiego^[4][5].

Honorowego Złotego Lwa za całokształt twórczości otrzymała włoska reżyserka Liliana Cavani oraz hongkoński aktor Tony Leung Chiu Wai^[6][7]. Galę otwarcia i zamknięcia festiwalu prowadziła włoska aktorka Caterina Murino^[8].

Członkowie jury

Przewodniczący jury konkursu głównego Damien Chazelle

Konkurs główny

• Damien Chazelle, amerykański reżyser – przewodniczący jury^[9][10]
• Saleh Bakri, palestyński aktor
• Jane Campion, nowozelandzka reżyserka
• Mia Hansen-Løve, francuska reżyserka
• Gabriele Mainetti, włoski reżyser
• Martin McDonagh, brytyjski reżyser
• Santiago Mitre, argentyński reżyser
• Laura Poitras, amerykańska reżyserka
• Shu Qi, tajwańska aktorka

Sekcja „Horyzonty”

• Jonas Carpignano, włoski reżyser − przewodniczący jury
• Kaouther Ben Hania, tunezyjska reżyserka
• Kahlil Joseph, amerykański reżyser
• Jean-Paul Salomé, francuski reżyser
• Tricia Tuttle, brytyjska selekcjonerka i dyrektorka MFF w Londynie

Nagroda im. Luigiego De Laurentiisa

• Alice Diop, francuska reżyserka − przewodnicząca jury
• Faouzi Bensaïdi, marokański reżyser
• Laura Citarella, argentyńska reżyserka
• Andrea De Sica, włoski reżyser
• Chloe Domont, amerykańska reżyserka

Selekcja oficjalna

Otwarcie i zamknięcie festiwalu

	Tytuł	Reżyseria	Kraj produkcji
Otwierający	Komandor	Edoardo De Angelis	Włochy
Zamykający	Śnieżne bractwo	Juan Antonio Bayona	Hiszpania

Konkurs główny

Następujące filmy zostały wyselekcjonowane do udziału w konkursie głównym o Złotego Lwa^[11]:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Adagio	Adagio	Stefano Sollima	Włochy
Zła nie ma	悪は存在しない Aku wa sonzai shinai	Ryūsuke Hamaguchi	Japonia
Bękart	Bastarden	Nikolaj Arcel	Dania
Bestia	La bête	Bertrand Bonello	Francja
Komandor	Comandante	Edoardo De Angelis	Włochy
Hrabia	El conde	Pablo Larraín	Chile
DogMan	Dogman	Luc Besson	Francja
Enea	Enea	Pietro Castellitto	Włochy
Ferrari	Ferrari	Michael Mann	Stany Zjednoczone
Nareszcie świt	Finalmente l'alba	Saverio Costanzo	Włochy
Holly	Holly	Fien Troch	Belgia
Poza sezonem	Hors-saison	Stéphane Brizé	Francja
Ja, kapitan	Io capitano	Matteo Garrone	Włochy
Zabójca	The Killer	David Fincher	Stany Zjednoczone
Kobieta z...	Kobieta z...	Małgorzata Szumowska i Michał Englert	Polska
Lubo	Lubo	Giorgio Diritti	Włochy
Maestro	Maestro	Bradley Cooper	Stany Zjednoczone
Pamięć	Memory	Michel Franco	Stany Zjednoczone
Origin	Origin	Ava DuVernay	Stany Zjednoczone
Biedne istoty	Poor Things	Jorgos Lantimos	Wielka Brytania
Priscilla	Priscilla	Sofia Coppola	Stany Zjednoczone
Teoria uniwersalna	Die Theorie von Allem	Timm Kröger	Niemcy
Zielona granica	Zielona granica	Agnieszka Holland	Polska

Pokazy pozakonkursowe

Następujące filmy zostały wyświetlone na festiwalu w ramach pokazów pozakonkursowych i specjalnych:

Filmy fabularne

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Aggro Dr1ft	Aggro Dr1ft	Harmony Korine	Stany Zjednoczone
Bunt przed sądem wojennym	The Caine Mutiny Court-Martial	William Friedkin	Stany Zjednoczone
Niewierni w Paryżu	Coup de chance	Woody Allen	Francja
Daaaaaalí!	Daaaaaalí!	Quentin Dupieux	Francja
Hit Man	Hit Man	Richard Linklater	Stany Zjednoczone
Making Of	Making Of	Cédric Kahn	Francja
Porządek czasu	L'ordine del tempo	Liliana Cavani	Włochy
The Palace	The Palace	Roman Polański	Włochy
The Penitent	The Penitent	Luca Barbareschi	Włochy
Śnieżne bractwo	La sociedad de la nieve	Juan Antonio Bayona	Hiszpania
Vivants	Vivants	Alix Delaporte	Francja
Welcome to Paradise (krótkometrażowy)	Welcome to Paradise	Leonardo Di Costanzo	Włochy
Zdumiewająca historia Henry'ego Sugara (krótkometrażowy)	The Wonderful Story of Henry Sugar	Wes Anderson	Stany Zjednoczone
Śnieżna pantera	雪豹 Xue bao	Pema Tseden	Chiny

Filmy dokumentalne

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Amor	Amor	Virginia Eleuteri Serpieri	Włochy
Enzo Jannacci: Vengo anch'io	Enzo Jannacci: Vengo anch'io	Giorgio Verdelli	Włochy
Frente a Guernica	Frente a Guernica	Yervant Gianikian i Angela Ricci Lucchi	Włochy
Hollywoodgate	Hollywoodgate	Ibrahim Nash'at	Stany Zjednoczone
Menu przyjemności	Menus-plaisirs - Les Troisgros	Frederick Wiseman	Stany Zjednoczone
Ryuichi Sakamoto: Opus	Ryuichi Sakamoto: Opus	Neo Sora	Japonia

Seriale TV

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Krew i pieniądze (12 odc.)	D'argent et de sang	Xavier Giannoli i Frédéric Planchon	Francja
Czuję twój oddech (odc. 1-2)	Znam kako dišeš	Alen Drljević i Nermin Hamzagić	Bośnia i Hercegowina

Sekcja „Horyzonty”

Następujące filmy zostały wyświetlone na festiwalu w ramach sekcji „Horyzonty”:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Pod otwartym niebem	A cielo abierto	Mariana Arriaga i Santiago Arriaga	Meksyk
Razem z przypadku	Домаќинство за почетници Domaḱinstvo za početnici	Goran Stolewski	Macedonia Północna
Czekając na noc	En attendant la nuit	Céline Rouzet	Francja
Mistrz wagi piórkowej	The Featherweight	Robert Kolodny	Stany Zjednoczone
I co dalej?	Gasoline Rainbow	Bill Ross IV i Turner Ross	Stany Zjednoczone
Ognisty cień	ほかげ Hokage	Shinya Tsukamoto	Japonia
Nigdzie	Invelle	Simone Massi	Włochy
Wytłumaczenie wszystkiego	Magyarázat mindenre	Gábor Reisz	Węgry
Za górami	ورا الجبل Oura el jbel	Mohamed Ben Attia	Tunezja
Raj w płomieniach	Paradiset brinner	Mika Gustafson	Szwecja
Raj	El paraíso	Enrico Maria Artale	Włochy
Czerwona walizka	The Red Suitcase	Fidel Nevkota	Nepal
Bez serca	Sem coração	Nara Normande i Tião	Brazylia
Miasto wiatru	Сэр сэр салхи Ser ser salhi	Lkhagvadulam Purev-Ochir	Mongolia
Niedziela bez końca	Una sterminata domenica	Alain Parroni	Włochy
Tatami	Tatami	Guy Nattiv i Zar Amir Ebrahimi	Gruzja
Rana zwątpienia	Tereddüt çİzgİsİ	Selman Nakar	Turcja
Bursa	Yurt	Nehir Tuna	Turcja

Sekcja „Horyzonty Extra”

Następujące filmy zostały wyświetlone na festiwalu w ramach sekcji „Horyzonty Extra”:

Tytuł polski	Tytuł oryginalny	Reżyseria	Kraj produkcji
Nasz świat	Bota jonë	Luàna Bajrami	Kosowo
Dzień walki	Day of the Fight	Jack Huston	Stany Zjednoczone
Szczęście	Felicità	Micaela Ramazzotti	Włochy
Marzyciel	L'homme d'argile	Anaïs Tellenne	Francja
Kraj świętych i grzeszników	In the Land of Saints and Sinners	Robert Lorenz	Irlandia
Na zawsze, na zawsze	Назавжди-Назавжди Nazawżdy-Nazawżdy	Anna Buriaczkowa	Ukraina
Pet Shop Days	Pet Shop Days	Olmo Schnabel	Stany Zjednoczone
El rapto	El rapto	Daniela Goggi	Argentyna
Stolen	Stolen	Karan Tejpal	Indie

Laureaci nagród

Konkurs główny

Jorgos Lantimos, zdobywca Złotego Lwa.

Złoty Lew

• Biedne istoty, reż. Jorgos Lantimos

Wielka Nagroda Jury

• Zła nie ma, reż. Ryūsuke Hamaguchi

Srebrny Lew dla najlepszego reżysera

• Matteo Garrone − Ja, kapitan

Nagroda Specjalna Jury

• Zielona granica, reż. Agnieszka Holland

Puchar Volpiego dla najlepszej aktorki

• Cailee Spaeny − Priscilla

Puchar Volpiego dla najlepszego aktora

• Peter Sarsgaard − Pamięć

Złota Osella za najlepszy scenariusz

• Guillermo Calderón i Pablo Larraín − Hrabia

Nagroda im. Marcello Mastroianniego dla początkującego aktora lub aktorki

• Seydou Sarr − Ja, kapitan

Sekcja „Horyzonty”

Nagroda Główna

• Wytłumaczenie wszystkiego, reż. Gábor Reisz

Nagroda Specjalna Jury

• Niedziela bez końca, reż. Alain Parroni

Nagroda za najlepszą reżyserię

• Mika Gustafson − Raj w płomieniach

Nagroda za najlepszą rolę żeńską

• Margarita Rosa de Francisco − Raj

Nagroda za najlepszą rolę męską

• Tergel Bold-Erdene − Miasto wiatru

Nagroda za najlepszy scenariusz

• Enrico Maria Artale − Raj

Nagroda za najlepszy film krótkometrażowy

• A Short Trip, reż. Erenik Beqiri

Nagroda publiczności w sekcji „Horyzonty Extra”

• Szczęście, reż. Micaela Ramazzotti

Wybrane pozostałe nagrody

Wielokrotnie nagrodzony włoski reżyser Matteo Garrone.

Nagroda im. Luigiego De Laurentiisa za najlepszy debiut reżyserski

• Miłość to broń, reż. Lee Hong-chi

Nagroda główna w sekcji „Międzynarodowy Tydzień Krytyki”

• Malqueridas, reż. Tana Gilbert

Nagroda za reżyserię w sekcji „Venice Days”

• Humanistyczny wampir poszukujący osoby samobójczej, reż. Ariane Louis-Seize

Nagroda Label Europa Cinemas dla najlepszego filmu europejskiego

• Światłowstręt, reż. Ivan Ostrochovský i Pavol Pekarčík

Nagroda sekcji „Venice Classics” za najlepiej odrestaurowany film

• Ohikkoshi, reż. Shinji Sōmai

Nagroda sekcji „Venice Classics” za najlepszy film dokumentalny o tematyce filmowej

• Thank You Very Much, reż. Alex Braverman

Nagroda FIPRESCI

• Konkurs główny: Zła nie ma, reż. Ryūsuke Hamaguchi
• Sekcje paralelne: Niedziela bez końca, reż. Alain Parroni

Nagroda im. Francesco Pasinettiego (SNGCI – Narodowego Stowarzyszenia Włoskich Krytyków Filmowych)

• Najlepszy włoski film: Ja, kapitan, reż. Matteo Garrone

Nagroda SIGNIS (Międzynarodowej Organizacji Mediów Katolickich)

• Ja, kapitan, reż. Matteo Garrone
  • Wyróżnienie: Bękart, reż. Nikolaj Arcel

Queerowy Lew dla najlepszego filmu o tematyce LGBT

• Razem z przypadku, reż. Goran Stolewski

Nagroda UNICEF-u

• Zielona granica, reż. Agnieszka Holland

Nagroda UNESCO

• Ja, kapitan, reż. Matteo Garrone

Honorowy Złoty Lew za całokształt twórczości

• Liliana Cavani
• Tony Leung Chiu Wai

Przypisy

1. Leo Barraclough: Venice Film Festival Opener ‘Comandante,’ Starring Pierfrancesco Favino, Boarded by True Colours. "Variety", 10.08.2023. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).
2. Nancy Tartaglione: Venice Film Festival Officially Kicks Off With Charlotte Rampling, Liliana Cavani, Damien Chazelle And ‘Comandante’. Deadline, 30.08.2023. [dostęp 2023-11-30]. (ang.).
3. Elisa Giudici: Venice 2023: Opening film "Comandante" and the latest from Liliani Cavani. The Film Experience, 31.08.2023. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).
4. Krzysztof Kwiatkowski: "Biedne istoty" Giorgosa Lanthimosa ze Złotym Lwem. Seks, śmierć i dziewczyna. „Gazeta Wyborcza”, 09.09.2023. [dostęp 2024-02-02]. (pol.).
5. Barbara Hollender: Wenecki Złoty Lew dla „Biednych istot”. Nagroda dla Holland. „Rzeczpospolita”, 10.09.2023. [dostęp 2024-02-02]. (pol.).
6. Alex Ritman: Venice Film Festival: Liliana Cavani, Tony Leung to Receive Golden Lions for Lifetime Achievement. "The Hollywood Reporter", 27.03.2023. [dostęp 2023-06-09]. (ang.).
7. Tim Dams: Venice to honour Liliana Cavani and Tony Leung Chiu-wai with Golden Lions for Lifetime Achievement. ScreenDaily, 27.03.2023. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).
8. Caterina Murino To Host the Opening and Closing Nights of Venezia 80. La Biennale di Venezia, 09.05.2023. [dostęp 2023-06-09]. (ang.).
9. Zac Ntim: Damien Chazelle To Preside Over Venice Film Festival Jury. Deadline, 05.05.2023. [dostęp 2023-06-09]. (ang.).
10. Samantha Bergeson: Jane Campion, Mia Hansen-Løve, and Martin McDonagh Join Venice Film Festival Jury. IndieWire, 13.07.2023. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).
11. Zoe Guy: Yorgos Lanthimos’s Poor Things Will Premiere at Venice Film Festival. Vulture, 25.07.2023. [dostęp 2024-02-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona festiwalu