Loading AI tools
projekt artystyczny Josepha Beuysa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
7000 Eichen – Stadtverwaldung statt Stadtverwaltung (7000 dębów – zalesianie miasta zamiast administracji miasta) – plenerowy projekt artystyczny Josepha Beuysa, zaprezentowany w 1982 na wystawie documenta 7.
 pierwszy z posadzonych dębów przed muzeum Fridericianum w Kassel nocą | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1982–1987 |
Beuys z pomocą wolontariuszy zasadził w ciągu kilku lat w Kassel 7000 dębów, a przy każdym z nich umieszczono bazaltowy kamień. Celem projektu było zwrócenie uwagi na powszechną urbanizację i zapewnienie zrównoważonego krajobrazu miasta. Beuys użył wobec projektu określenia Soziale Plastik – „społeczna rzeźba”. Kontrowersyjny początkowo projekt stał się charakterystycznym elementem przestrzeni miejskiej Kassel.
W 1987, na wystawę documenta 8 projekt został ukończony.
Joseph Beuys zorganizował w ramach Free International University biuro koordynacyjne projektu, które zajmowało się finansowaniem, zakupami, współpracą z miastem (uzgadnianie lokalizacji drzew) oraz w planowaniu i wykonywaniu nasadzeń.
Chciałem całkowicie wyjść na zewnątrz i symbolicznie zapoczątkować przedsięwzięcie, które zregeneruje życie ludzkości wewnątrz ciała ludzkiego społeczeństwa, i by w takim połączeniu przygotować pozytywną przyszłość[uwaga 1].
W 1982 Beuys, pod nazwą „7000 Eichen – Stadtverwaldung statt Stadtverwaltung”, zwiózł przed inauguracją wystawy documenta 7 7000 bazaltowych kolumienek, kojarzących się ze stelami i uformował z nich na Friedrichsplatz, przed muzeum Fridericianum stertę o podstawie klinowatego trójkąta. Przy jednym z wierzchołków figury zasadził w marcu 1982 pierwszy dąb, w sąsiedztwie kolumny. Miejsce z kamieniami miało według Beuysa pełnić rolę wskaźnika rozwoju. Im więcej posadzono drzew w Kassel, tym mniejsza stawała się plenerowa „rzeźba” z kamieni. „Ani rozbudowa, ani rozbiórka, raczej jedno i drugie wzajemnie zależne od siebie”[uwaga 2][1].
Każdy darczyńca po wpłacie 500 marek mógł zabrać jeden z bazaltowych bloków i w innym miejscu posadzić sadzonkę dębu, obok którego stawiano kawałek skały. Beuysowi zależało przy tym,
... by każdy pomnik składał się z żyjącej części, tej ciągle zmieniającej się w czasie istoty – drzewa, i skrystalizowanej części, utrzymującej formę, wielkość, masę[uwaga 3]
Dla Beuysa akcja była „przypomnieniem dawnej struktury organizacyjnej”[uwaga 4]. Szpalery drzew były wówczas masowo wycinane, by poszerzyć ulice. Drzewa mają zająć z powrotem własne miejsce[2].
Beuys udzielał drzewom podmiotowości i zauważał brak praw roślin (analogicznie do praw zwierząt i praw człowieka):
Są pozbawione praw. Dokładnie wiedzą, że są pozbawione praw. Zwierzęta, drzewa, wszystko pozbawione praw. Chciałbym tym drzewom i tym zwierzętom dać prawa[uwaga 5].
Uruchomienie projektu wsparła New Yorker Dia Art Foundation, później znana jako Dia Center for the Arts[3][4]. Pozostała kwota miała pochodzić z datków osób prywatnych, przedsiębiorstw i instytucji. Drzewo kosztowało 500 marek (255 euro). Do wpłat zachęcały przede wszystkim plakaty[5].
Pomimo międzynarodowej rozpoznawalności Josepha Beuysa odzew był niewystarczający. Artysta został zmuszony do pozyskania części kwoty samemu. 30 czerwca 1982 Beuys rozebrał na części replikę korony cara Iwana Groźnego, wykonaną w latach 60. XX wieku na zlecenie restauratora Helmuta Mattnera i przetopił ją na Zająca pokoju wraz z wyposażeniem[uwaga 6] (na rzeźbę składała się wysoka na 30 cm figurka zająca i słońce)[6]. Rzeźbę nabył mieszkający w Stuttgarcie kolekcjoner Joseph W. Fröhlich za kwotę 777 000 marek (397 000 euro)[7]. Prócz tego Beuys wystąpił w 1984 w emitowanej w Japonii telewizyjnej reklamie whisky marki Nikka, z komentarzem: Joseph Beuys wystąpił, by wesprzeć swoje przedsięwzięcie ekologiczne[uwaga 7]. Wypowiedź: „Upewniłem się, że ta whisky jest rzeczywiście dobra.”[uwaga 8] przyniosła mu 400 000 marek. Beuys skomentował swoje zaangażowanie następująco: „Przez całe życie reklamowałem, ale trzeba się czasami zainteresować, co reklamowałem”[uwaga 9][8]. Beuys sprzedawał poza tym plakaty z dębami.
Około milion marek udało się uzyskać z aukcji dzieł 34 artystów, którzy na ten cel podarowali swoje prace. Wśród nich byli Sandro Chia, Walter Dahn, Jannis Kounellis i Andy Warhol, a aukcje zorganizowano w kwietniu 1985 w Tybindze i w Bielefeld[9].
7000 dębów jest największym i najtrwalej oddziałującym przedsięwzięciem w karierze Beuysa, a z budżetem 4,3 mln marek (2,2 mln euro) – również jedną z najdroższych akcji artystycznych tamtego okresu.
.jpg)
Pięć lat upłynęło do wywiezienia ostatniej kolumny ze sterty przed Museum Fridericianum. Sadzono dęby szypułkowe, amerykańskie dęby błotne, dęby czerwone, a także 36 innych gatunków, wśród nich trzy miłorzęby dwuklapowe, po jednym klonie jesionolistnym, glediczji i tulipanowcu.
Beuys nie dożył końca akcji; zmarł 23 stycznia 1986. W 1987, podczas documenta 8 w obecności żony – Evy Beuys i syna Wenzela Beuysa zakończono akcję: potomek posadził 12 czerwca 1987 ostatnie drzewo, obok pierwszego, posadzonego jeszcze w 1982 dębu.
Dia Center for the Arts, która wsparła finansowo w 1986 inicjatywę Beuysa, zasadziła w 1988 na 548 West 22nd Street w Nowym Jorku pięć drzew, wraz z bazaltowymi kamieniami. W maju 1996, przy udziale miejskiego zarządu parków, New York Tree Trust, Arthur Ross Foundation, miejscowych galerii i osób prywatnych dosadzono 18 drzew. Prócz dębów błotnych i czerwonych pojawiły się m.in. lipy i miłorzęby.
23 listopada 1983, na skwerze przed ministerstwem gospodarki, MŚP i transportu kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia przy Haroldstraße 4, w obecności Josepha Beuysa zasadzono dąb wraz z bazaltową kolumną. Był to podarunek prezesa banku WestLB, Friedla Neubera dla ministra gospodarki, Reimuta Jochimsena z okazji 50. urodzin 8 czerwca 1983[10].
Przedsięwzięcie Beuysa napotykało zwłaszcza na początku na niezrozumienie, niezadowolenie, a nawet opór. Stertę kamieni w 1982 oblano różową farbą. Liczni mieszkańcy zamiast upiększania miasta spodziewali się więcej „liści i ptasiego nawozu”. Protesty nasiliły się po wypadku, gdy kierowca zginął po uderzeniu w już ustawiony kamień. Poziom akceptacji wzrósł, gdy obiekty stały się bardziej widoczne w krajobrazie miasta.
Społeczny oddźwięk instalacji jest nadal silny. Rhea Thönges-Stringaris z Kassel opisuje:
Pewnie nie ma nikogo w Kassel, kto nie natrafiałby prawie codziennie, czy to na alejach, czy na placach drzew Beuysa: jedno drzewo, jeden kamień. Przyzwyczailiśmy się do nich. Są częścią naszego dnia codziennego, a jednocześnie kawałkami niezwykłej, bowiem ostatecznie niewidocznej rzeźby. Nikt nie może zobaczyć jej w całości. Jak wiadomo, trudno wyobrazić sobie „rzeźbę” w zwykłym tego słowa znaczeniu bez konturów. Ale kontury 7000 Dębów nie są namacalne na papierze, na planie miasta[uwaga 10].
Inicjatywa 7000 Eichen – Stadt-verwaldung statt Stadt-verwaltung była wyjątkowa w historii wystawy documenta, bowiem objęła dwie edycje. Akcja została nagrodzona 1987/1988 w konkursie heskiego ministerstwa spraw wewnętrznych Ökologische Erneuerung unserer Städte und Gemeinden (Ekologiczne rewitalizacja naszych miast i gmin), co wpłynęło na akceptację mieszkańców Kassel. Drzewa ze skalistymi słupkami stały się charakterystycznym elementem pejzażu miasta i są prezentacją wymyślonego przez Josepha Beuysa „poszerzonego pojęcia sztuki”[11]. Dzieło określone mianem „rzeźby społecznej” trwale wrosło w topografię i tkankę społeczną miasta. Zobowiązuje do aktywnej pielęgnacji i w ten sposób żyje.
W 1993 w Kassel powstało stowarzyszenie „7000 Eichen”, które zajmuje się ochroną i pielęgnacją drzew[12].
Liczba drzew w Kassel zmienia się: obumarłe nie zawsze są od razu zastępowane, niektóre muszą ustąpić inwestycjom, a znajdowanie alternatywnych lokalizacji wymaga czasu. Według katastru miejskiego jesienią 2002 było 6959 drzew. Stuttgarcki architekt krajobrazu, Johannes Steiner zbierał żołędzie, sadził w doniczkach i przekazywał sadzonki opiekunom (projekt Eichenfeld – pierwsze pokolenie potomków).
W 2002, w okresie, gdy Kassel ubiegało się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, Olaf-Axel Burow wraz z grupą projektową Zukunftsmoderation der Universität Kassel rozpoczął projekt 7000 Zeichen (7000 znaków), nawiązujący się do koncepcji rzeźby społecznej i 7000 dębów, a który miał na celu pokazać estetykę miasta i mieszkańców. Potencjał twórczy mieszkańców miał być podkreślony poprzez równoległe warsztaty dotyczące przyszłości.
16 marca 2012 świętowano 30 rocznicę inauguracji akcji 7000 dębów i jednej z ulic w Kassel nadano imię Josepha Beuysa. Zasadzone wtedy kolejną grupę drzew z przypisanymi do nich kamieniami[13].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
