4 Batalion Strzelców Karpackich

4 Batalion Strzelców Karpackich (4 bsk) – oddział piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

4 Batalion Strzelców Karpackich

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1942
Rozformowanie	1947
Nazwa wyróżniająca	Karpackich
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Piotr Perucki
Ostatni	mjr Andrzej Racięski
Działania zbrojne
Kampania włoska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	Piechota
Podległość	2 Brygada Strzelców Karpackich
Odznaczenia

Por. Zygmunt Buczyński^{[uwaga 1]} – we wrześniu 1939 r. dowódca 2 kompanii ckm 14 pułku piechoty. Po wyzwoleniu z oflagu służył w 3 kompanii 4 Batalionu Strzelców Karpackich.

Formowanie i zmiany organizacyjne

4 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany w 1942 roku, w Palestynie, w składzie 2 Brygady Strzelców Karpackich. W kampanii włoskiej 1944–1945 walczył w składzie macierzystej brygady.

Po wojnie batalion, będąc w składzie wojsk okupacyjnych, pełnił między innymi służbę wartowniczą. W lutym 1946 ochraniał obiekty wojskowe w rejonie Bitonto^[1].

W 1946 roku został przetransportowany do Wielkiej Brytanii, a w następnym roku rozformowany.

11 listopada 1966 roku nadano batalionowi Order Virtuti Militari^[2].

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu

• ppłk piech. Piotr Perucki (V 1942 – 4 VII 1943 → dowódca Rejonu Etapowego Egipt^[3])
• ppłk piech. Karol Fanslau (4 VII 1943^[4] – † 17 V 1944)
• mjr art. Józef Stojewski-Rybczyński († 17 V 1944^[5])
• mjr Melik Somchjanc (17 V – 5 VII 1944^[6])
• kpt. / mjr Antoni Maszewski (5 VII – †5 VIII 1944^[7][8])
• mjr Andrzej Paluch (5 VIII – 10 VIII 1944^[8])
• mjr Marian Karol Jasiński (10 VIII – 3 IX 1944^[6])
• mjr Andrzej Konstanty Racięski (3 IX 1944 – 1947^[6])

Zastępcy dowódcy batalionu

• mjr Artur Bronisław Dubeński (10 XI 1942 – V 1944^[9])
• mjr Melik Somchjanc (3 V -17 V 1944^[8])
• kpt. Antoni Maszewski (9 VI – 5 VII 1944^[8])
• kpt. Stanisław Jandzis (10 VIII – X 1944^[8])
• kpt. Aleksander Waroczewski (od X 1944^[10])

Oficerowie

• ppor. Tadeusz Barwicki KWx2^[11]
• ppor. Stanisław Depowski † 17 V 1944
• ppor. Tadeusz Pawłowski
• ppor. Edmund Wilkosz † 18 V 1944
• ppor. Kazimierz Ziajka

Podoficerowie

• chor. Franciszek Pietrzak^[12]
• kpr. pchor. Ludwik Brykner

Odznaka batalionu

Odznaka specjalna: wykonana z białego metalu, oksydowana na stare srebro. Oznaka ma formę kompozycji składającej się z ośmiu liści ostu ułożonych promieniście, na którą nałożony jest kolisty wieniec świerkowy. W środku koło obrzeżone ząbkami. Na wieńcu inicjały „2 BSK”, w centrum cyfra „4”.

Odznakę noszono na berecie, na podkładce z ciemnozielonego sukna po lewej stronie, w odległości 10 cm od środka orzełka. Na patkach kołnierza zezwolono nosić oznaki o średnicy 2 cm, bez podkładki sukiennej^[13]. Wykonywała ją firma: F. M. Lorioli, Milana – Roma.

Marsze i walki

Uwagi

1. Por. piech. Zygmunt Buczyński – urodzony 25.09.1908 r. w miejscowości Grabówiec (powiat lipnowski), syn Stanisława. Podporucznik z dniem 15.08.1932 r., porucznik z dniem 01.01.1936 r. W dniu 18 września 1939 r. pod Sochaczewem dostał się do niemieckiej niewoli, jeniec stalagu VII B Memmingen i oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 3 kompanii 4 Batalionu Strzelców Karpackich, powrócił do Polski.

Przypisy

1. Żak 2014 ↓, s. 144.
2. Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 168.
3. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 36.
4. Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 37.
5. Wykaz poległych 1952 ↓, s. 250.
6. Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 82.
7. Wykaz poległych 1952 ↓, s. 219.
8. Panecki (red.) 1994 ↓, s. 235.
9. Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 81.
10. Wawer 1994 ↓, s. 44.
11. Tadeusz Barwicki. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.13396 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-26].
12. Franciszek Pietrzak. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.5879 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-02].
13. Partyka 1997 ↓, s. 71.

Bibliografia

• Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. [w:] Oddziałowe Kroniki i Dzienniki Działań, sygn. C.292 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2016-06-03].
• Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
• Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
• JanJ. Partyka JanJ., Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe, Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997, ISBN 83-902021-9-0.
• Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino. Generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8. Brak numerów stron w książce
• Witold Biegański: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 5, Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie. Formowanie, działania bojowe, organizacja, metryki dywizji i brygad. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1967. Brak numerów stron w książce
• Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
• Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW „Prasa- Książka – Ruch, 1981. Brak numerów stron w książce
• Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 14. Londyn: 1973.
• Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: 1994. ISBN 83-11-08291-X.
• Zbigniew Wawer: 3 Dywizja Strzelców Karpackich w kampanii włoskiej 1944-1945. Białystok: 1994. ISBN 83-86232-40-4.
• Grzegorz Turlejski: Antoni Maszewski olimpijczyk i żołnierz. Kamieńsk: 2008. ISBN 978-83-925349-1-4.