1938 w polityce

Wydarzenia polityczne w 1938 roku.

Demontaż słupa granicznego pomiędzy Austrią a Niemcami

◄◄ | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 | 1937

1938

1939 | 1940 | 1941 | 1942 | 1943 | ►►

Styczeń

• 1 stycznia – przywódca Chin Czang Kaj-szek zrezygnował ze stanowiska premiera. Funkcję przekazał dotychczasowemu ministrowi finansów Xiang Xi-Gongowi. Czang Kaj-szek podjął tę decyzję w wyniku ogromnych strat, poniesionymi przez wojska Kuomintangu w walce z Japonią. Czang Kaj-szek pozostał nadal prezydentem i głównodowodzącym armii^[1].
• 19 stycznia – w Związku Radzieckim powołano nowy rząd. Na jego czele stanął Wiaczesław Mołotow^[1].
• 31 stycznia – urodziła się Beatrycze, królowa Holandii^[2].

Luty

• 4 lutego – Adolf Hitler przejął wyłączne dowództwo nad armią^[1].
• 20 lutego – król Rumunii Karol II wprowadził nową konstytucję, która rozwiązała parlament, zakazała działalności partiom politycznym oraz ograniczyła swobody obywatelskie^[1].

Marzec

• 12–13 marca – Anschluss Austrii przez Niemcy hitlerowskie^[3].
• 21 marca – zmarł John Bates Clark, amerykański ekonomista^[4][5].

Wrzesień

• 13 września – prezydent Polski Ignacy Mościcki rozwiązał Sejm i Senat^[6].
• 29–30 września – konferencja w Monachium z udziałem kanclerza Niemiec Adolfa Hitlera, duce Włoch Benita Mussoliniego, premiera Francji Édouarda Daladiera i premiera Wielkiej Brytanii Neville’a Chamberlaina^[7][8].
• 30 września – zawarcie układu o oddaniu Sudetów Niemcom przez Czechosłowację^[7][8].

Październik

• 6 października – ksiądz Józef Tiso ogłosił w Żylinie powstanie autonomicznej republiki słowackiej^[1].
• 24 października – w Berlinie Joachim von Ribbentrop przedstawił Józefowi Lipskiemu propozycje uregulowania spornych spraw terytorialnych. Podczas spotkania pojawiło się żądanie przekazania Gdańska Niemcom oraz wybudowanie eksterytorialnej autostrady i linii kolejowej przez korytarz polski. W zamian za to zostałby przedłużony pakt o niestosowaniu przemocy z 1934 roku na 25 lat. Lipski odrzucił ofertę w sprawę Gdańska^[1].
• Pokojową Nagrodę Nobla otrzymało Międzynarodowe Nansenowskie Biuro do spraw Uchodźców^[1].

Listopad

• 9/10 listopada – w III Rzeszy doszło do masowych akcji antysemickich („noc kryształowa”)^[1].

Przypisy

1. Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 159, 161. ISBN 83-7425-500-5.
2. Beatrix, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-12-23] (ang.).
3. Anschluss, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-10-28].
4. John Bates Clark, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-12-23] (ang.).
5. Clark, John Bates. encyclopedia.com. [dostęp 2017-12-23]. (ang.).
6. Tomasz Stachurski: Tragedia 13 września 1938 roku. Rozwiązanie Sejmu i Senatu. histmag.org, 2013-09-16. [dostęp 2018-05-23].
7. monachijski układ, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-10-28].
8. Munich Agreement, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-28] (ang.).