15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej

15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej – zlikwidowany pułk Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej

Brama wjazdowa do byłych koszar w Prudniku od ul. Dąbrowskiego
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1949
Rozformowanie	1966
Nazwa wyróżniająca	„Ziemi Opolskiej”
Tradycje
Nadanie sztandaru	24 października 1955
Rodowód	15 Samodzielny Batalion KBW
Kontynuacja	15 pułk WOWewn.
Dowódcy
Pierwszy	mjr Józef Lipiński
Ostatni	płk Jan Szeliga
Organizacja
Numer	JW 1708[1]
Dyslokacja	Prudnik, Opole
Rodzaj sił zbrojnych	Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Oficerowie jednostki wojskowej z Prudnika na mapie oceniają sytuację taktyczną. W głębi samochód FSC Lublin-51 – poligon garnizonowy „Wzgórze 108” (1950–1959)

Formowanie i zmiany organizacyjne

Żołnierze jednostki wojskowej z Prudnika (1954)

Pułk został sformowany w 1949 w garnizonie Prudnik^[2].

W 1950 roku został sformowany 15 Samodzielny Batalion KBW JW 1708^[1]. Pierwszym d-cą batalionu był mjr Józef Lipiński. Organizatorem jednostki od początku jej istnienia był przybyły z 1 Mazowieckiej Brygady KBW w Górze Kalwarii kpt. Kazimierz Zabór z-ca d-cy jednostki ds. liniowych^[3].

21 stycznia 1951 roku przybyła kompania z 2 Podlaskiej Brygady KBW z Białegostoku pod dowództwem por. Juliana Wieczystego w sile 162 żołnierzy. Za ww. kompanią przybyła kompania z 14 Mazurskiego Pułku KBW z Olsztyna, z Opola przybyły ekipy wojska aby przygotować pierwsze budynki do zakwaterowania wojska^[3].

W okresie wrzesień 1951–1971 funkcjonowała Szkoła Podoficerów Łączności KBW^[4] JW 3162^[1]. Szkoła była w składzie od 3 do 5 kompanii szkolnych^[a].

Struktura organizacyjna PSŁ KBW^[3]:

• komenda szkoły
• 3 kompanie elewów
• 1 kompania KOR
• pododdziały zabezpieczenia.

Jednostka szkoliła się rytmicznie i raz w roku wcielała nowych żołnierzy oraz dokonywała promocji podoficerów i podchorążych^[3]. Na przełomie 1965/1966, została przeformowana na 68 Batalion Łączności Wojsk Obrony Wewnętrznej (1967–1976) i nadano jej nr JW 2882^[1]. Po licznych reorganizacjach, w marcu 1969 roku została zorganizowana w Węgrzcach koło Krakowa^[5].

24 września 1953 roku 15 Samodzielny Batalion KBW został przemianowany na 15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej.

W październiku 1954 roku została zorganizowana kompania Podoficerskiej Szkoły Piechoty (PSP) z rocznika 1934. Komendantem został por. Wacław Sztop^[3].

24 października 1955 roku pułk otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo miasta i powiatu prudnickiego. Na uroczystej zbiórce całego garnizonu, sztandar wręczył przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej – Fabiański^[3].

Pułk był właścicielem klubu sportowego Kabewiak Prudnik.

15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej został rozformowany w 1966 roku^[2].

Na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Nr 0170/Org. z dnia 22 grudnia 1966 roku na bazie 15 Pułku KBW Ziemi Opolskiej sformowano 15 Pułk Wojsk Obrony Wewnętrznej.

Wydarzenia

Z okazji Święta 22 lipca koszary JW 1708 odwiedziły dzieci z prudnickich przedszkoli (lipiec 1965)

• 1950 – grudzień, 15 Samodzielny Batalion KBW zabezpieczał przebieg wymiany pieniądza w Polsce^[3].
• 1957 – lipiec, jednostka po raz pierwszy organizowała 10. dniowe szkolenie z całym jej składem na poligonie w rej. miejscowości Kliczków. Na poligon udała się transportem kolejowym. Szkolenie poligonowe z całym składem kierował d-ca jednostki ppłk Jan Szeliga ze swym zastępcą ds. liniowych mjr. Baranowskim i z-cą ds. politycznych ppłk. Popławskim. Powracającą jednostkę uroczyście witało miasto i społeczeństwo powiatu prudnickiego^[5].
• 1961 – lipiec–sierpień, kompania saperów przebywała na rozminowaniu. Szef Służby Inżynieryjno–Saperskiej kpt. Kujawa wykazał, że kompania w ww. okresie usunęła i zlikwidowała: bomby lotnicze – 74 szt., pociski artyleryjskie – 70000 szt., miny przeciwpiechotne i przeciwczołgowe – 483 szt., granaty ręczne – 635 szt., pięści pancerne – 350 szt., różne pociski – 12500 szt., materiały wybuchowe – 1400 kg, działa przeciwlotnicze – 3 szt., moździerze – 27 szt., broń strzelecka – 8650 szt.^[5].
• Pułk wykorzystywano do prac polowych w czasie żniw i akcji zbierania płodów rolnych w powiecie głubczyckim i innych na terenie województwa opolskiego^[5].

Oficerowie pułku

Oficerowie jednostki wojskowej z Prudnika, z wizytującym oficerem radzieckim na terenie prudnickich koszar (1950–1959)

Dowódcy pułku

• mjr Józef Lipiński (1951–1952) – d-ca 15 Samodzielnego Batalionu KBW^[6]
• mjr Tadeusz Sroczyński (23.06.1952^[b]–30.09.1953)^[7][8] – d-ca 15 Samodzielnego Batalionu KBW^[6].
• mjr/ppłk Tadeusz Sroczyński (01.10.1953^[6]–13.12.1954)^[7]
• ppłk/płk Jan Szeliga (1955–1959) i (1962–1966)^[6].

Podoficerska Szkoła Łączności KBW

Komendanci PSŁ KBW^[3]:

• mjr Tadeusz Regulski (09.1951–1954)
• kpt. Jan Gorzelnik p.o. (1954–1955)
• mjr/ppłk Tadeusz Regulski (1955–1962)^[c]
• ppłk Hieronim Zemski^[d] (1962–1966)^[e].

Obsada personalna Podoficerskiej Szkoły Łączności w 1951^[3]:

• mjr Tadeusz Regulski – komendant
• kpt. Bolesław Chalenda – z-ca k-nta szkoły ds. politycznych
• por. Hieronim Pertkiewicz – kierownik sekcji ogólnowojskowej.

Upamiętnienie

Tablica pamiątkowa, poświęcona żołnierzom i pracownikom cywilnym byłych jednostek wojskowych stacjonujących w koszarach przy ul. Dąbrowskiego w Prudniku. Uroczystość odsłonięcia tablicy odbyła się o godz. 10.00 19 maja 2007 roku. Inicjatorem przedsięwzięcia było Stowarzyszenie Integracji Rodzin Wojskowych Kadry Zawodowej byłego Garnizonu w Prudniku i Koło Miejsko-Gminne Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego w Prudniku^[9].

• 
  Kalendarium historii garnizonu prudnickiego (grudzień 2013)
• 
  Tablica pamiątkowa (grudzień 2013)
• 
  Tablica pamiątkowa i kalendarium garnizonu przy bramie wjazdowej, widok od ul. Dąbrowskiego (grudzień 2013)

Uwagi

1. Szkoła Łączności KBW była średnią jednostką wielkości batalionu (Kasza (red.) 2020 ↓, s. 500).
2. mjr Tadeusz Sroczyński po przybyciu został d-cą batalionu KBW i jednocześnie d-cą garnizonu Prudnik (Kasza (red.) 2020 ↓, s. 500).
3. ppłk Tadeusz Regulski w 1962 roku został zwolniony do rezerwy (Kasza (red.) 2020 ↓, s. 500).
4. ppłk Hieronim Zemski dotychczas był z-cą k-tna szkoły ds szkolenia (Kasza (red.) 2020 ↓, s. 500).
5. Zastępcami k-tna szkoły ds. politycznych ppłk. Hieronima Zemskiego byli: ppłk Edward Kowal, jego miejsce zajął mjr Alojzy Kamiński, a od 1965 kpt. Alfred Oborewicz (Kasza (red.) 2020 ↓, s. 501).