10 Pułk Piechoty (austro-węgierski)

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 10 (IR. 10) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.

Ten artykuł dotyczy austro-węgierskiego Pułku Piechoty Nr 10. Zobacz też: inne pułki piechoty noszące numer „10”.

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 10

Galizisches Infanterieregiment Nr. 10

Pieczęć pułku
Historia
Państwo	Austro-Węgry
Sformowanie	1715
Rozformowanie	1918
Nazwa wyróżniająca	Galicja
Tradycje
Święto	22 lipca
Dowódcy
Pierwszy	płk Streithorst
Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja	Jarosław, Przemyśl, Radymno, Bijeljina
Rodzaj sił zbrojnych	c. i k. Armia
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	24 Dywizja Piechoty

FZM Alois von Mazzuchelli

Major IR. 10 w mundurze służbowym

Kurtka munduru trębacza pułkowego

Historia pułku

Pułk został utworzony w 1715 roku^[1]. W latach 1804–1869 patrz 10 Pułk Piechoty Cesarstwa Austriackiego.

Okręg uzupełnień nr 10 Przemyśl na terytorium 10 Korpusu^[1].

Do około 1878 pułk miał siedzibę w Jarosławiu^[2], od około 1879 w Przemyślu^[3].

W 1898 roku sztab pułku razem z 1. i 2. batalionem stacjonował w garnizonie Jarosław, 3. batalion w Przemyślu, a 4. batalion w Radymnie.

Do około 1907 sztab ponownie działał w Jarosławiu^[4], a od około 1908 w Przemyślu^[5].

W 1914 roku pułk stacjonował w Przemyślu z wyjątkiem 1. batalionu, który był detaszowany w miejscowości Bijeljina, w Bośni i Hercegowinie^[1].

Pułk (bez 1. batalionu) wchodził w skład 48 Brygady Piechoty w Przemyślu należącej do 24 Dywizji Piechoty, natomiast 1. batalion był podporządkowany komendantowi 10 Brygady Górskiej w Tuzli należącej do 48 Dywizji Piechoty^[6].

Swoje święto pułk obchodził 22 lipca w rocznicę bitwy pod Blumenau(inne języki) (Lamač) stoczonej w 1866 roku^[1].

Skład narodowościowy: Ukraińcy – 47%, Polacy – 43%, inni 10%.

Barwy pułkowe: jasnozielony (papageiengrün), guziki srebrne.

Szefowie pułku

Osobny artykuł: Szef pułku.

Kolejnymi szefami pułku byli:

• FML Franz Wenzel Reisky von Dubnitz (1809 – †30 XII 1816),
• FZM Luigi (Alois) von Mazzuchelli (1817 – †5 VIII 1868),
• FZM Heinrich von Handel (1869 – †1 V 1887),
• król Szwecji Oskar II (1888 – †8 XII 1907),
• król Szwecji Gustaw V (od 1908)^[1].

Żołnierze

Komendanci pułku

• płk Streithorst (1716)
• płk Falk (Valk) (1716–1724)
• ppłk / płk Johann Anton Hatzfeld (1724–1732)
• płk Franz Rogoisky von Rohozník (1790–1795)
• płk Józef Pawlikowski von Cholewa (1875–1878 → komendant 60 Brygady Piechoty)
• płk Alois Laube (1896– )
• płk Ludwig Matuschka (1903–1904)
• płk Joseph Roček (1905–1907)
• płk Eduard Schatzl-Zlinszky von Mühlfort (1907–1912 → komendant 121 Brygady Piechoty)
• płk Rudolf Obauer von Bannerfeld (1912–1914 → komendant wojskowy w Koszycach)
• płk Eduard Wieden von Alpenbach (1915)

Oficerowie

• ppłk Władysław Gniewosz
• mjr Josef Klettlinger
• kpt. Włodzimierz Rachmistruk (1910–1918)
• por.rez. Stanisław Lechowicz
• por. Adam Pirgo
• por. Józef Sosnowski
• por. Ignaz Stefaniów (1905–1907)
• ppor. Władysław Pokorny (1916–1918)
• ppor. rez. Zygmunt Kostrzewski
• ppor. rez. Mieczysław Jus
• ppor. rez. Marian Kister
• ppor. rez. Leon Parat
• ppor. rez. Władysław Węgrzyński
• ppor. rez. Stanisław Wyżykowski
• chor. rez. Czesław Wawrosz

Przypisy

1. Schematismus 1914 ↓, s. 398.
2. Kais. Königl. Militär-Schematismus 1879. Wiedeń: 1878, s. 256.
3. Kais. Königl. Militär-Schematismus 1880. Wiedeń: 1879, s. 266.
4. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1908. Wiedeń: 1907, s. 450.
5. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1909. Wiedeń: 1908, s. 468.
6. Schematismus 1914 ↓, s. 101, 113.

Bibliografia

• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
• Juliusz Bator: Wojna galicyjska. Działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w latach 1914-1915. Kraków: Wydawnictwo EGIS Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-7396-747-2. (pol.). Brak numerów stron w książce
• MaciejM. Krotofil MaciejM., Ukraińska Armia Halicka 1918-1920, Toruń: Wydaw. Adam Marszałek, 2002, ISBN 83-7322-156-5, OCLC 830348777. Brak numerów stron w książce
• Tomasz Nowakowski: Armia Austro-Węgierska 1908-1918. Warszawa: Feniks, 1992. ISBN 83-900217-4-9. (pol.). Brak numerów stron w książce
• Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900-1914.