Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Żabka (sieć sklepów)
polska sieć sklepów Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Żabka – sieć niewielkich sklepów spożywczych (typu convenience) działających w Polsce na zasadzie franczyzy, utworzona w 1998 roku[2]. W ramach sieci Żabka w Polsce funkcjonuje ponad 10 000 sklepów. Placówki sieci są prowadzone przez przeszło 9000 franczyzobiorców[3].
Remove ads
Centrala spółki Żabka Polska sp. S.A. prowadzącej sieć mieści się w Poznaniu. Sieć sklepów Żabka obsługiwana jest przez siedem centrów logistycznych, które zlokalizowane są w Plewiskach, Tychach, Nadarzynie, Pruszczu Gdańskim, Szałszy, Komornikach oraz Tyńcu Małym[4][5].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
W 1998 roku w Poznaniu i Swarzędzu powstało pierwszych siedem eksperymentalnych sklepów Żabka. W tym samym roku podjęto decyzję o stworzeniu ogólnopolskiej sieci sklepów typu convenience[7]. Sieć ta została stworzona przez Mariusza Świtalskiego, byłego właściciela firmy Elektromis oraz założyciela hurtowni Eurocash oraz sklepów Biedronka. Punkty sprzedaży Żabki otwierane były w miejscowościach powyżej 5 tys. mieszkańców i w październiku 2005 roku działało ich już na rynku 1700.
Od 2006 do kwietnia 2015 roku prezesem spółki był Jacek Roszyk, który wcześniej rozwijał także sieć dyskontów Biedronka[8]. W maju 2007 roku Mariusz Świtalski sprzedał sieć Żabka czeskiemu inwestorowi Penta Investments[9]. 30 maja 2008 roku doszło do połączenia dwóch spółek: Żabka Polska SA i Anura SA, poprzez przejęcie przez spółkę Anura spółki Żabka Polska[10].
W 2009 roku Żabka Polska otworzyła nową sieć sklepów convenience w konwencji deli (oferujące markowe produkty FMCG oraz usługi, których asortyment został poszerzony o dania gotowe oraz ciepłe przekąski i produkty ekologiczne) pod marką Freshmarket[11].
W maju 2011 roku fundusz inwestycyjny Mid Europa Partners zakupił 100% udziałów w Żabka Polska[12].
W 2012 roku w ramach programu „Sklep za czynsz” spółka Żabka Polska przejęła sklepy pomorskiej sieci Zatoka[13], a rok później wcieliła w swoje struktury pięć lokalnych sieci handlowych: Agap, Torg, PS Food, Dobry Wybór oraz Społem Zabrze[14]. W 2014 roku firma przejęła kolejną sieć handlową – Kefirek. Umowa inwestycyjna objęła kilkadziesiąt sklepów, zlokalizowanych głównie w Krakowie, które zostały włączone do sieci Żabka lub Freshmarket[15]. W kwietniu 2015 prezesem spółki Żabka Polska został Krzysztof Andrzejewski[16].
W 2016 roku sieć Żabka została oficjalnym sponsorem Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Polskiej Reprezentacji Olimpijskiej Rio 2016[17].
W lutym 2017 roku właścicielem sieci Żabka została CVC Capital Partners – jedna z największych firm private equity i doradztwa inwestycyjnego na świecie[18].
W 2016 roku sieć Żabka rozpoczęła przebudowę swoich placówek, a w latach 2017–2018 przeszła rebranding. Zmienione zostało logo sieci oraz identyfikacja wizualna – dawna żółto-zielona kolorystyka została zastąpiona zieloną, a we wnętrzach pojawiły się drewniane elementy dekoracyjne. Zmieniony został układ sklepu oraz rozkład półek. W asortymencie pojawiły się marki własne, zdrowe przekąski, dania gotowe i produkty śniadaniowe. W wybranych punktach powstały stoiska Żabka Café, oferujące kawę, fast food (hot dogi) i ciepłe przekąski[19][20]. Dzięki podpisaniu umowy z Pocztą Polską na odbieranie przesyłek, wszystkie sklepy zyskały status placówek pocztowych, co pozwoliło im na uniknięcie wprowadzonego przez rządy Zjednoczonej Prawicy zakazu handlu w niedzielę[20].
W 2018 roku Żabka Polska otworzyła 5300. sklep, w tym pięćsetną placówkę w Warszawie[21]. Firma ogłosiła również koncepcję „Sklepu jutra”, łączącą rozwiązania mające usprawnić robienie zakupów i zarządzanie placówkami[22].
Od 2018 roku struktura organizacyjna Żabki oparta jest na strukturze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Od marca 2016 roku prezesem i dyrektorem generalnym spółki jest Tomasz Suchański[23].
Podjęto decyzję o tym, aby do końca 2019 roku wszystkie sklepy Freshmarket przeszły pod szyld Żabki[24]. W styczniu 2020 centralę Żabki przeniesiono do nowego biurowca w kompleksie Nowy Rynek przy ulicy Matyi, gdzie miejsce pracy ma 800 osób[25].
W październiku 2020 roku zakończono rozpoczęty w 2016 remodeling sklepów sieci Żabka i odtąd wszystkie sklepy posiadają taki sam wygląd, zarówno jeśli chodzi o logo, jak i wystrój wewnątrz sklepu[26].
W 2021 na terenie Trójmiasta funkcjonowało ponad 340 placówek handlowych tej sieci[27].
22 grudnia 2022 sieć Żabka pochwaliła się dziewięciotysięcznym i dziewięć tysięcy pierwszym lokalem; uruchomiono je w nowym formacie, opartym na pawilonach, dostosowane są dla kierowców; znajdują się przy autostradzie A2[28]. Niecały rok później, w październiku 2023 roku, Żabka otworzyła dziesięciotysięczny sklep, w którym dostępny jest robiący hot-dogi robot Robbie[29].
Remove ads
Wyniki finansowe
Nagrody i wyróżnienia
Podsumowanie
Perspektywa
na podstawie m.in.[23]
2009
2010
- Laur Konsumenta „Odkrycie Roku” dla sieci Freshmarket
- Tytuł „Jakość roku”[35] Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji dla firmy Żabka Polska
- Tytuł „Market roku”[36] dla sieci sklepów Żabka
2011
- Tytuł „Najwyższa Jakość” dla marki Freshmarket
- „Dobra Marka” 2011 dla sieci sklepów Żabka
- „Market Roku” 2011 dla sieci Freshmarket
- Tytuł „Solidny Pracodawca Roku” 2011.
2012
- „Konsumencki Lider Jakości” dla sieci sklepów Żabka
- Tytuł „Najwyższa Jakość” 2012 dla firmy Żabka Polska
- 96. miejsce rankingu – 500 największych firm Rzeczpospolitej
- 95. miejsce w rankingu 2000 największych firm w Polsce Rzeczpospolitej..
2013
- Tytuł „Marki Wysokiej Reputacji” w badaniu PremiumBrand 2013
- „Złoty orzech” dla prezesa firmy Żabka Polska
- Tytuł „Retailer of The Year” 2012 w kategorii convenience
- 69 miejsce rankingu – 500 największych firm Rzeczpospolitej
2014
- Tytuł „Convenience Retailer of The Year” 2014
- Tytuł „Osobowość Roku” w kategorii handel i dystrybucja dla prezesa firmy Żabka Polska
- Tytuł „Gracz Roku” dla prezesa firmy przyznany przez Magazyn Forbes
- 73. miejsce w rankingu 2000 największych firm w Polsce Rzeczpospolitej
2015
- 55 miejsce dla Żabka Polska w rankingu 500 największych firm „Rzeczpospolitej
- Tytuł „Market roku 2015” dla sklepu Żabka we Wrocławiu w konkursie organizowanym przez portal „Wiadomości Handlowe”
- Tytuł „Gracz Roku” dla Prezesa Firmy przyznany przez Magazyn Forbes
2016
- Tytuł “Retailer of the Year 2016” – Wybrany przez dostawców w kategorii: sklep małego formatu
- Nagroda Effie Awards za kampanię „Żabka – Mały wielki sponsor”
- Żabka Polska znalazła się na światowej liście sieci convenience wartych obserwowania w 2016 roku według IGD Retail Analysis
- Tytuł „Market roku 2016” dla dwóch sklepów Żabka w Warszawie i Krakowie przyznany w konkursie organizowanym przez portal „Wiadomości Handlowe”
2017
- Tytuł „Spółka Portfelowa PE Roku” przyznany na prestiżowej gali Diamenty Private Equity
- Tytuł „Market Roku – „Najbardziej innowacyjny koncept handlowy” w konkursie organizowanym przez „Wiadomości Handlowe”
- Tytuł „Market Roku – „Małoformatowy sklep spożywczy” dla sklepu Żabka w Warszawie w konkursie organizowanym przez portal „Wiadomości Handlowe”
2018
- Nagroda Digital Excellence Awards 2018 przyznana Sieci Żabka za zaprezentowany „Sklep Przyszłości”
- Tytuł „Innowator Rynku Spożywczego” za stworzenie koncepcji „Sklepu jutra”, opartej na elementach sztucznej inteligencji
- Nagroda Digital Champions w kategorii „Cyfrowa Transformacja” przyznana za koncepcję „Sklepu Jutra” w konkursie Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji
- Tytuł „Market Roku – Najbardziej Innowacyjny Koncept Handlowy”. Nagrodę przyznano podczas 11. Kongresu Rynku FMCG Market Roku 2018
- Nagroda SAP CEE Quality Awards brązowy medal w kategorii Business Transformation w 10. edycji SAP CEE Quality Awards
- Nagroda Digital Shaper 2018 dla Tomasza Blicharskiego, Wiceprezesa Zarządu ds. Finansowych i Rozwoju w firmie Żabka Polska przyznawana przez Digital Academy
- 40 miejsce dla Żabka Polska w rankingu 500 największych firm „Rzeczpospolitej”
2019
- Retail Business Awards, przyznawane przez Wydawnictwo Gospodarcze oraz Business Centre Club za innowacyjność oraz wpływ na rozwój gospodarki w Polsce
- Market Roku za nowoczesny koncept franczyzowy oraz Market Roku za innowacyjny koncept handlowy
- Tytuł „Marka Roku 2018” przyznana przez miesięcznik „Media & Marketing Polska”[37]
Remove ads
Kontrowersje
Podsumowanie
Perspektywa
Według krytyków model biznesowy Żabki polega na przerzucaniu odpowiedzialności na ajentów, przez co popadają w długi[38]. Marża wynosi 5% na wyroby tytoniowe, 15% na produkty z kategorii świeże (nabiał, dania gotowe, kawa, hot-dogi itp.) napoje, artykuły spożywcze, słone przekąski, batony, czekolady. Ajent musi również podpisać weksel in blanco. Sama Żabka narzuca ajentom, co mają sprzedawać, więc wiele produktów traci ważność i nie przynosi zysków. To z kolei tworzy dług w stosunku do korporacji[39][40][41][38]. Według mediów i byłych współpracowników co najmniej trzech ajentów przez problemy finansowe popełniło samobójstwo[42][41][38].
Joanna Jurkiewicz napisała książkę Dekada ajentów. System agencyjny spółki Żabka Polska, opartą m.in. na wywiadach z ajentami[43]. Książka nie została wydana, ponieważ autorka obawiała się ewentualnego procesu sądowego[40]. W wywiadach tłumaczyła mechanizm działania sieci:
Sklep nie jest własnością ajenta. To tak, jakby pracownik etatowy w korporacji powiedział, że dostał od swojego szefa biurko i komputer. To jest przecież tylko jego miejsce pracy. Dokładnie tak samo wygląda to w Żabce. A to, że ajenci się do tego przywiązują i czują, jakby to był ich sklep, to jest zupełnie inna sprawa. W ten sposób sieć buduje lojalność ajentów. To przemyślany mechanizm psychologiczny i nie wiem, czy można się na niego nie złapać. Przecież trudno pracować od 6 do 23 przez siedem dni w tygodniu w sklepie, w którym nic nie jest twoje. Ajenci ulegają tej ułudzie, a kiedy przejrzą na oczy, motywacja spada im praktycznie do zera i chcą rezygnować[44].
W lutym 2020 ukazał się w „Gazecie Wyborczej” artykuł Adriany Rozwadowskiej, który potwierdzał dociekania Jurkiewicz[45]. Właściciel Żabki, CVC Capital, po wydaniu artykułu Rozwadowskiej wywarł naciski na takie portale jak Fakt.pl oraz Money.pl, by nie cytowały artykułu i zagroził Rozwadowskiej pozwem sądowym[46].
18 stycznia 2019 prezes polskiego oddziału międzynarodowego funduszu CVC Capital Partners, właściciela firm Żabka Polska i PKP Energetyka Krzysztof Krawczyk podpisał list intencyjny o współpracy z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej Tadeusza Rydzyka[47].
Zyskanie przez sklepy statusu placówek pocztowych, pozwalające na zgodne z prawem uniknięcie zakazu handlu w niedzielę, wywołało sprzeciw i oburzenie związku zawodowego Solidarność, inicjującego wprowadzenie takiego zakazu i uważającego to za celowe omijanie zakazu[20].
Działacz społeczny i publicysta Jan Śpiewak przeprowadził wywiad na platformie YouTube z byłą franczyzobiorczynią Żabki, w którym został skrytykowany m.in. model biznesowy sieci sklepów[48].
We wrześniu 2023 na portalu Onet ukazały się artykuły Anny Frydrychewicz, opisujące finansowe problemy ajentów sieci[49][50].
23 sierpnia 2023 roku, po wniesionej skardze Komisja Etyki Reklamy orzekła, że Żabka, oferując klientom w aplikacji Żappka promocję typu „1+1” oferując w cenie 1 zł kawę, hot doga lub gotową kanapkę przy zakupie wybranych paczek papierosów, złamała obowiązujący w Polsce zakaz promocji i reklamowania wyrobów tytoniowych, poprzez namawianie do zakupu tego typu produktów. Według Rady Reklamy, akcja stanowiła formę promocji wyrobów tytoniowych i była poważnym naruszeniem obowiązującego w Polsce prawa dotyczącego reklam[51][52][53][54].
Remove ads
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads