![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Europe-United_Kingdom_%25281921%2529.svg/langpl-640px-Europe-United_Kingdom_%25281921%2529.svg.png&w=640&q=50)
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii
Państwo brytyjskie w latach 1801–1922 / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii (ang. United Kingdom of Great Britain and Ireland) – historyczne państwo, utworzone 1 stycznia 1801 roku poprzez połączenie Królestwa Wielkiej Brytanii (które samo powstało z połączenia Królestwa Szkocji i Królestwa Anglii w 1707 roku) oraz Królestwa Irlandii aktem unii z 1800 roku[1].
![]() |
Zobacz też: Wielka Brytania i Irlandia – współczesne państwa, oraz Wielka Brytania i Irlandia – wyspy. |
1801–1922 | |||||
| |||||
Dewiza: Dieu et mon droit (Bóg i moje prawo) | |||||
Hymn: God Save the King (Boże chroń Króla) | |||||
Ustrój polityczny | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Data powstania | |||||
Data likwidacji | |||||
Władca | |||||
Premier | |||||
Powierzchnia |
315 093 km² | ||||
Populacja (1921) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
135,7 os./km² | ||||
Waluta |
funt szterling (GBP) | ||||
Język urzędowy | |||||
Położenie na mapie![]() | |||||
|
Za czasów istnienia tego państwa, w XIX wieku, kulminację miała trwająca nieprzerwanie od końca XVI wieku angielsko-brytyjska ekspansja kolonialna – skupione wokół Zjednoczonego Królestwa imperium kolonialne objęło jedną czwartą zamieszkałych lądów na świecie (m.in. Indie, Kanadę, Australię oraz Wschodnią i Południową Afrykę), osiągając tym samym największe rozmiary w swych dziejach. Symbolem tej epoki stała się panująca w latach 1837–1901 królowa Wiktoria[2].
Poważnym zagrożeniem dla jedności Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii były emancypacyjne dążenia katolickich Irlandczyków na początku XX wieku[2][1]. Przerodziły się one w konflikt zbrojny, w wyniku którego 6 grudnia 1922 roku, na mocy traktatu angielsko-irlandzkiego na obszarze 26 hrabstw położonych na południu wyspy Irlandii powstało Wolne Państwo Irlandzkie, co stanowiło kres istnienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii. Pozostałe 6 hrabstw irlandzkich pozostało pod zwierzchnictwem Londynu jako terytorium prowincji Irlandia Północna, będącej częścią Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej[1].