Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zapalenie naczyń związane z IgA (dawniej: choroba Schönleina-Henocha, (łac. purpura allergica, ang. Henoch–Schönlein purpura, HSP), plamica alergiczna – choroba autoimmunologiczna przebiegająca z zapaleniem drobnych naczyń krwionośnych (włośniczek, żyłek i tętniczek) wywołanym przez odkładające się w nich kompleksy immunologiczne, zawierające głównie immunoglobulinę IgA[1][2][3]. Najczęściej atakuje dzieci[1]. Złogi IgA lokalizują się w skórze, błonach śluzowych, jelicie i kłębuszkach nerkowych, a czasem także w innych organach[3]. W przebiegu choroby skóra pokryta jest wyczuwalnymi pod palcami plamami (plamica wyniosła, będąca skutkiem drobnych podskórnych krwawień), obecny jest ból stawów i ból brzucha[1]. Gdy zajęte są także nerki, w moczu może pojawić się niewielka ilość krwi i białka (krwiomocz i białkomocz)[1], objawy te pozostają jednak na ogół niezauważone. Przebieg choroby jest zazwyczaj samoograniczający, ale w niewielkim odsetku przypadków rozwija się przewlekła choroba nerek[3]. Choroba Schönleina-Henocha jest często poprzedzona infekcją górnych dróg oddechowych, np. anginą[1].
Nie można jednoznacznie wyjaśnić przyczyn choroby. Zaczyna się ona zazwyczaj po infekcji lub w jej trakcie. Najczęściej są to infekcje górnych dróg oddechowych (przede wszystkim angina paciorkowcowa), ale rzut choroby może być również wyzwolony na przykład zapaleniem żołądka i zakażeniem Helicobacter pylori[4] oraz wystąpić po przechorowaniu ospy wietrznej, odry, różyczki, WZW B, po zakażeniu parwowirusem B19, mykoplazmami, wirusem Coxsackie, wirusem opryszczki pospolitej, a także innymi[5].
Choroba dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2 do 11 lat i częściej występuje u chłopców (około dwa razy częściej niż u dziewczynek).
Kompleksy immunologiczne składające się z przeciwciał (IgA) i antygenu odkładają się w ścianach drobnych naczyń krwionośnych, wywołując miejscowy stan zapalny, prowadzący do zaburzeń przepływu krwi i miejscowych ognisk martwicy.
Wyróżnia się główne grupy objawów wynikające z zajęcia naczyń w różnych okolicach ciała (3 pierwsze są zaliczane do klasycznej triady[6]):
W większości wypadków rozpoznanie stawia się na podstawie wywiadu i badania lekarskiego. Badania laboratoryjne i obrazowe potwierdzają rozpoznanie i pozwalają na wykluczenie innych chorób.
Badania krwi wykazują czasem podwyższoną liczbę leukocytów świadczącą o trwającej infekcji, przy trwającym rzucie podwyższeniu ulega stężenie D-dimerów. W moczu obserwuje się obecność erytrocytów i białka. Wyniki badań mogą korelować z ciężkością przebiegu choroby.
Zazwyczaj choroba przebiega w sposób łagodny i przemija bez powikłań, chociaż zdarzają się nawroty. U jednego na stu pacjentów zajęcie nerek prowadzi w różnym czasie do rozwoju ich niewydolności. Dlatego dzieci po przebytym epizodzie zapalenia naczyń związanym z IgA powinny pozostawać pod opieką poradni nefrologicznej. Utrata krwi (z moczem i kałem) prowadzi do niedokrwistości, jednak w większości wypadków organizm szybko regeneruje się po ustąpieniu objawów. Zajęcie naczyń krezki może w rzadkich wypadkach spowodować wgłobienie (raczej u młodszych dzieci), a wtedy konieczna jest interwencja chirurgiczna. Inne powikłania zdarzają się bardzo rzadko i są związane z zajęciem naczyń w określonych narządach (np. zaburzenia czynności serca, bóle głowy, zmiana zachowania).
W większości przypadków stosuje się jedynie leczenie objawowe. Stosuje się leki hemostatyczne ("uszczelniające") naczynia krwionośne (rutyna, etamsylat). Bardzo ważne jest ograniczenie aktywności fizycznej. Przy zajęciu stawów ulgę przynoszą niesteroidowe leki przeciwzapalne (ibuprofen, naproksen). W przypadkach trwającej infekcji stosuje się dotyczące jej leczenie przyczynowe (np. antybiotyki, leki przeciwwirusowe). W poważniejszych przypadkach stosuje się sterydy, heparynę, kwas epsiaminokapronowy. Leczenie przebiega często w szpitalu i może trwać nawet kilka miesięcy.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.