ZEO

ZEO (esp. Zamenhof/Esperanto-Objekto, liczba mnoga: ZEOj) – obiekt związany z esperantem lub Ludwikiem Zamenhofem. ZEO zazwyczaj jest ulicą lub pomnikiem.

ZEO – pamiątka kongresu esperantystów w Sopocie

„Kawiarnia językowa” na Placu Esperanto w Göteborgu w Szwecji

Pierwszy raz ten skrót został użyty przez niemieckiego esperantystę Hugo Röllingera w książce Monumente pri Esperanto – ilustrita dokumentaro pri 1044 Zamenhof/Esperanto Objektoj en 54 landoj. (Pomnikowo o esperanto – ilustrowana dokumentacja o 1044 obiektach związanych z Zamenhofem lub esperanto w 54 krajach) wydanej w 1997.

Do 2001 Röllinger zebrał listę 1260 takich obiektów na świecie. Najwięcej ZEOj znajduje się w Brazylii, w Polsce jest ich ponad 100.

Rekordowe ZEOj

• najstarsze – hiszpański statek „Esperanto” wodowany w 1896^{[potrzebny przypis]}
• najwyższe – 12-metrowy pomnik na cześć Ludwika Zamenhofa w Sabadell w Hiszpanii^{[potrzebny przypis]}
• najdłuższe – 4-kilometrowa ulica Esperanto w São Sebastião do Caí w Brazylii^{[potrzebny przypis]}
• najdalsze – asteroidy Esperanto i Zamenhof^{[potrzebny przypis]}

ZEOj w Polsce

Ulica Zamenhofa: Białystok, Gdańsk, Gdynia, Sopot, Katowice, Kielce, Koszalin, Kraków, Lublin, Łódź, Nowy Sącz, Ostrów Wielkopolski, Poznań, Rzeszów, Tarnów, Warszawa

Plac Zamenhofa: Szczecin, Wałbrzych, Wrocław

Skwer Zamenhofa: Bydgoszcz, Elbląg

Ulica Esperanto: Warszawa

Skwer Esperanto: Malbork

Ulica Esperantystów: Białystok, Gliwice, Lubań, Świdnica, Tarnów

Pomniki:

• Białystok - Pomnik Ludwika Zamenhofa,
• Białystok - Pomnik młodego Ludwika Zamenhofa odsłonięty 14 kwietnia 2019 r.

Murale:

• Białystok - z 2008 roku przy ul. L. Zamenhofa 26^[1],
• Białystok - z 2018 roku przy ul. W. Broniewskiego 23 „Liberecon por la Mondo” - „Wolność dla świata”^[2],
• Warszawa - z 2011 roku, odnowiony w 2016 roku na Muranowie w bramie kamienicy przy ul. Nowolipki 4^[3]

Znaczki pocztowe:

• wydany w roku 1959 przez Pocztę Polską „Międzynarodowy Kongres Esperantystów”^[4]
• wydany w roku 1987 przez Pocztę Polską „100 rocznica utworzenia języka esperanto”^[5]

Kartki pocztowe z wydrukowanym znakiem opłaty pocztowej:

• wydana przez Pocztę Polską w roku 1961 „75-lecie języka esperanto”^[6]
• wydana przez Pocztę Polską w roku 1966 „20-lecie ruchu esperanckiego w Polsce”^[7]
• wydana przez Pocztę Polską w roku 2009 „150 rocznica urodzin Ludwika Zamenhofa twórcy esperanto”^[8]
• wydana przez Pocztę Polską 12.04.2017 r. Cp 1771 „Ludwik Zamenhof-twórca języka esperanto” z okazji Roku Zamenhofa i 100 rocznicy śmierci. Na kartce wydrukowany jest znaczek z przewieszką przedstawiający zdjęcie Ludwika Zamenhofa i stylizowany tytuł kartki w języku polskim i esperanto. W części ilustracyjnej kartki przedstawiono okładkę pierwszego podręcznika do nauki języka esperanto z 1887 r^[9].

Duszniki-Zdrój:

• pomnik upamiętniający Ludwika Zamenhofa przy ul. Zdrojowej^[10]

Sopot:

• dąb i głaz esperantystów^[11]

Szczawno-Zdrój:

• tablica upamiętniająca pobyt Ludwika Zamenhofa w 1902 r. w Parku Szwedzkim^[12]

Warszawa:

• grób Ludwika Zamenhofa na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie (kwatera 10, rząd 2)^[13]
• tablica upamiętniająca Ludwika Zamenhofa przy ul. L. Zamenhofa 5 w Warszawie
• ul. Esperanto
• ul. Ludwika Zamenhofa

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: ZEO

• kultura esperanta

Przypisy

1. Mural Zamenhofa odsłonięty [online], Miejski Portal Informacyjny Bstok.pl Białystok, 5 czerwca 2008 [dostęp 2019-04-28] (pol.).
2. Liberecon por la Mondo - Białostocki Ośrodek Kultury [online], www.centrumzamenhofa.pl [dostęp 2019-04-28].
3. Nowy mural na Muranowie. Gwiezdne Wojny i esperanto - zdjęcie nr 1 [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2019-04-28] (pol.).
4. 1959.07.24. Międzynarodowy Kongres Esperantystów :: Katalog Znaków Pocztowych [online], www.kzp.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
5. 1987.07.25. 100. rocznica utworzenia języka esperanto :: Katalog Znaków Pocztowych [online], www.kzp.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
6. Całostki - karty 1962r. :: Katalog Znaków Pocztowych
7. Całostki - karty 1966r. :: Katalog Znaków Pocztowych [online], www.kzp.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
8. 2009.07.25. 150. rocznica urodzin Ludwika Zamenhofa :: Katalog Znaków Pocztowych [online], www.kzp.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
9. Katalog Znaków Pocztowych. Ludwik Zamenhof - twórca języka esperanto. kzp.pl. [dostęp 2017-04-19].
10. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-14)].
11. Lidia Trybek: Zabytki i pomniki. miasto Sopot. [dostęp 2016-05-25]. (pol.).
12. Turystyka - Walbrzych.dlawas.info - portal informacyjno - rozrywkowy [online], walbrzych.dlawas.info [dostęp 2019-09-15] (pol.).
13. Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.