Wola Gułowska

Wola Gułowska – wieś w Polsce w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Adamów^[4][6]. Leży 28 km^[a] w kierunku pd.-pd.-zach. od Łukowa i 18 km w kierunku zach.-pn.-zach. od Kocka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Integralne części wsi Wola Gułowska^[4][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0668169	Księżyzna	kolonia

Wola Gułowska

wieś
Sanktuarium Maryjne
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	łukowski
Gmina	Adamów
Wysokość	165 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	335[1][2]
Strefa numeracyjna	25
Kod pocztowy	21-412[3]
Tablice rejestracyjne	LLU
SIMC	0668152[4]
Położenie na mapie gminy Adamów Wola Gułowska
Położenie na mapie Polski Wola Gułowska
Położenie na mapie województwa lubelskiego Wola Gułowska
Położenie na mapie powiatu łukowskiego Wola Gułowska
51°42′02″N 22°12′31″E[5]

Plan bitwy pod Kockiem

Budynek Muzeum Czynu Bojowego Kleeberczyków

We wsi ma siedzibę rzymskokatolicka parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny oraz Muzeum Czynu Bojowego Kleeberczyków.

Wieś stanowi sołectwo w gminie Adamów^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 328 mieszkańców^[8].

Położenie

Wola Gułowska położona jest nad rzeką Czarną, małym dopływem Tyśmienicy. Znajduje się na skraju Wysoczyzny Żelechowskiej, blisko Równiny Łukowskiej. W rzeźbie terenu zaznacza się dolina Czarnej. Nad małą miejscowością dominuje kościół z klasztorem karmelitów.

Historia

Najstarsze wzmianki dotyczące Woli Gułowskiej pochodzą z lat 1508 i 1545. Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi stężyckiej^[9]. W 1633 r. Ludwik Krasiński, dziedzic tutejszych dóbr, ufundował klasztor karmelitów oraz nowy kościół w miejsce starej, drewnianej kaplicy.

Od 3 do 5 października 1939 w rejonie Woli Gułowskiej i Helenowa żołnierze SGO Polesie toczyli zacięte walki stanowiące ostatni etap bitwy pod Kockiem.

Według pierwszego powszechnego spisu ludności z 30 września 1921 r. we wsi znajdowało się 61 budynków mieszkalnych, a liczba ludności wynosiła 467 osób.

Od roku 2013 przez wieś przebiega kilka rowerowych szlaków turystycznych stanowiących część sieci szlaków pn. Szlak Ziemi Łukowskiej^[10].

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty^[11]:

• zespół klasztorny karmelitów trzewiczkowych, 2 poł. XVII-XIX, nr rej.: A/578 z 17.02.1972:
  • barokowy kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, zbudowany w latach 1659-1780, konsekrowany w 1782 r. Znajduje się tu cudami słynący obraz Najświętszej Maryi Panny, koronowany w 1982 r. przez kard. Józefa Glempa koronami papieskimi. Po koronacji kościół zyskał miano Sanktuarium Matki Bożej Patronki Żołnierzy Września oraz Unitów Podlaskich^[12][13]. W ołtarzu bocznym świątyni znajduje się też kopia obrazu Madonny z Białynic^[14].
  • klasztor, skasowany przez władze carskie w 1864 r., odzyskany przez zakonników w 1924 r^[15]
  • dzwonnica
  • kostnica
  • cmentarz przykościelny
  • ogrodzenie z bramą

W Woli Gułowskiej znajduje się także Muzeum Czynu Bojowego Kleeberczyków, założone w 1989 r^[16].

Uwagi

1. Odległości w linii prostej.

Przypisy

1. Wieś Wola Gułowska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-11-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-04-06].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2014, s. 1379 [zarchiwizowane 2014-09-28].
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 150018
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. BIP gminy, sołectwa.
8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
9. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
10. Szlak Ziemi Łukowskiej
11. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 79 [dostęp 2015-09-22].
12. Historia – Klasztor OO. Karmelitów w Woli Gułowskiej [online] [dostęp 2023-10-17] (pol.).
13. Wola Gułowska [online], www.lubelskieklimaty.pl [dostęp 2023-10-17].
14. Krzysztof Przygoda: Matka Boska Białynicka na Lesznie w Madonny kresowe w świątyniach Warszawy. Instytut Kresowy. [dostęp 2009-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 grudnia 2013)]. (pol.).
15. Redakcja, Karmelitańskie Sanktuaria Maryjne w Polsce, „Źródła Karmelitańskie” (2), 2023, s. 17, ISSN 2956-5189.
16. Dom Kultury - Pomnik Czynu Bojowego Kleeberczyków [online], Dom Kultury - Pomnik Czynu Bojowego Kleeberczyków, 16 czerwca 2023 [dostęp 2023-10-17] (pol.).strona główna serwisu

Linki zewnętrzne

• Wola (149), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 784.
• Gułowska Wola, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 909.
• Wola Gułowska w Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 4, Województwo lubelskie, s. 71, Warszawa 1924.
• Parafia Wola Gułowska