Wikiprojekt:Tłumaczenie artykułów/Saturn
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Saturn - szósta planeta Układu Słonecznego pod względem oddalenia od Słońca, druga pod względem masy i wielkości po Jowiszu. Nazwa Saturn pochodzi od rzymskiego boga Saturna którego odpowiednikiem w mitologii greckiej jest najmłodszy tytan Kronos ojciec Zeusa, w mitologii babilońskiej Ninurta, a w mitologii hinduskiej Shani. Charakterystyczną jego cechą są pierścienie składające się głównie z lodu i (w mniejszej ilości) z odłamków skalnych. Obecnie znamy 61 naturalnych satelitów Saturna (3 niepotwierdzone ostatecznie) Saturn's symbol represents the Roman god's sickle (Unicode: ♄).
![]() | Uwaga! Ta strona została już zintegrowana z artykułem głównym i ma charakter historyczny bądź archiwalny. Prosimy nie modyfikować tej strony. Artykuł znajduje się obecnie pod hasłem Saturn. Źródłowa wersja artykułu znajduje się pod hasłem en:Saturn |
![]() |
Ta strona dotyczy planety. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
| |
---|---|
Odkrycie | |
Odkrywca | Starożytni Babilończycy |
Data odkrycia | XV w p.n.e. |
Charakterystyka orbity (J2000) | |
Średnia odległość od Słońca |
1 426 725 413 km 9,537 070 32 j.a. |
Długość orbity | 8,958 Tm 59,879 j.a. |
Mimośród | 0,054 150 6 |
Peryhelium | 1 349 467 375 km 9,020 632 24 j.a. |
Aphelium | 1 503 983 449 km 10,053 508 40 j.a. |
Okres orbitalny | 10 759,5 dni (29,46 lat) |
Okres synodyczny | 378,09 dni |
Prędkość orbitalna | min. — 9,136 km/s śred. — 9,638 km/s maks. — 10,182 km/s |
Inklinacja | 2,484 46° |
Satelity naturalne | 60 potwierdzonych[1] |
Fizyczne właściwości | |
Średnica równikowa | 120 536 km (9,449 Ziemi) |
Średnica biegunowa | 108 726 km (8,552 Ziemi) |
Spłaszczenie | 0,097 96 |
Powierzchnia | 4,27×1010 km2 (83,703 Ziemi) |
Objętość | 7,46×1014 km3 (763,59 Ziemi) |
Masa | 5,68460 ×1026 kg (95,162 Ziemi, 0,00029 M☉) |
Gęstość | 0,687 30 g/cm3 (mniejsza niż wody) |
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku |
10,44 m/s2 (1,065 g)[2] |
Prędkość ucieczki | 35,49 km/s |
Okres rotacji | 10h 39min 22,4s |
Prędkość obrotu (na równiku) |
35 500 km/h (9,87 km/s) |
Nachylenie osi | 26,73° |
Deklinacja | 83,54° |
Albedo | 0,47 |
Temperatura wewnętrzna |
12 000K |
Temperatura powierzchni |
min. — 82K (-191 °C) śred. — 143K (-130 °C) maks. — b.d. |
Budowa atmosfery | |
Ciśnienie | 140 kPa |
Wodór | ~93% |
Hel | ~6% |
Metan | ~0,2% |
Para wodna | ~0,1% |
Amoniak | ~0,01% |
Etan | ~0,0005% |
Fosforowodór | ~0,0001% |
Saturn, razem z Jowiszem, Uranem, Neptunem, zaliczany jest do gazowych olbrzymów. Razem z czterema planetami jest zaliczany go grupy planet typu jowiszowego. Promień Saturna jest około 9 razy większy od promienia Ziemi,[3] a jego gęstość to tylko jedna ósma średniej gęstości Ziemi , ze względu na większą objętość , masa Saturna jest dziewięćdziesiąt pięć razy większa niż Ziemi.[4]
"Ze względu na dużą masę i grawitację, warunki panujące na Saturnie są ekstremalne. We wnętrzu panuje ciśnienie i temperatura, której nie można odtworzyć eksperymentalnie na Ziemi. Wnętrze Saturna prawdopodobnie składa się z rdzenia z żelaza, niklu, krzemu i tlenu, otoczonego głęboką warstwą metalicznego wodoru, warstwy pośredniej ciekłego wodoru i ciekłego helu zewnętrznej warstwy gazów."[5]Uważa się, że prąd elektryczny w warstwie metalicznej wodoru powoduje pole magnetyczne Saturna , które są nieco słabsze niż pole magnetyczne Ziemi, ma około jedną dwudziestą mocy pola wokół Jowisza.[6] Zewnętrzna warstwa atmosfery jest na ogół łagodny wygląd, choć długowieczne funkcje mogą być wyświetlane. na Saturnie wieją wiatry o prędkości 1,800 km/h, są one znacznie silniejsze niż na Jowiszu.
Saturn posiada 9 pierścieni, składających się głównie z cząsteczek lodu przy mniejszej ilości skał i pyłu kosmicznego. Potwierdzono odkrycie sześćdziesięciu dwóch księżyców[7] księżyce krążące po orbicie planety, 53 z nich posiada oficjalne nazwy. This is not counting hundreds of "moonlets" within the rings. Tytan, Saturn posiada drugi największy księżyc w układzie słonecznym (po księżycu Jowisza Ganimedesie), jest większy od jednej z planet Merkurego i jest jedynym księżycem w układzie słonecznym posiadającym atmosferę.[8]
--J.Dygas (dyskusja) 14:09, 24 wrz 2010 (CEST)== Warunki fizyczne==
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Saturn%2C_Earth_size_comparison.jpg/640px-Saturn%2C_Earth_size_comparison.jpg)
"Ze względu na połączenie jej niższej gęstości, szybki obrót i płynny stan, Saturn jest spłaszczony; "to znaczy, że jest spłaszczony na biegunach i wybrzuszony na równiku.Jego równikowe i polarne promienie różnią się o prawie 10% od 60,268km do 54,364 km[9]. Pozostałe planety gazowe są również spłaszczone lecz w mniejszym stopniu. Saturn to jedyna planeta w układzie słonecznym o średniej gęstości mniejszej od gęstości wody. Chociaż jądro Saturna jest znacznie gęstsze od wody, to ze względu na gazową atmosferę średnia gęstość na planecie wynosi zaledwie 0,69 g / cm ³. Masa Saturna jest 95 razy większa niż masa Ziemi[9], Jowisz jest 318 większy niż Ziemia[10] ale tylko około 20% większy niż Saturn. [11]