Wikipedysta:Pablo000/Brudnopis3
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Kostandin i Athanas Zografi bracia żyjący w XVIII w.[1], pochodzący z Dardhë, obecnie w okręgu Korcza, gmina Drenovë, w Albanii (wówczas Imperium osmańskie). Uważani są za najbardziej wpływowych i reprezentatywnych malarzy post-bizantyjskiej szkoły twórców ikon w Albanii. Razem z Dawidem Selenicą, Konstandinem Shpataraku, Terpo Zografi, Efthim Zografi, Gjon Çetiri, Naum Çetiri, Gjergj Çetiri, Nikolla Çetiri oraz Ndin Çetiri byli najznakomitszymi reprezentantami tzw. korczańskiej szkoły malarskiej. Bracia Zografi są twórcami malowideł w kilkunastu kościołach i klasztorach w centralnej i południowej Albanii oraz na Świętej Górze Athos.
Okres ich działalności obejmuje lata 1736-1783. Zwykle sygnowali swoje dzieła greką "Rękami Konstantinos and Athanasios zm Korytsa (Korczy)" (gr. Δια χειρός Κωνσταντίνου και Αθανασίου από Κορυτσά)[2].
Według Georgea Tsigarasa pierwsze znaczące dzieła autorstwa braci Kostandina i Athanasa pojawiły się w klasztorze w Ardenicy, gdzie pomalowali katolikon[3]. Namalowany przez nich w 1744 roku
fresk przedstawiający Siedmiu Świętych Mężów jest najstarszym znanym przedstawienie tego typu[4]. Obok Świętych Mężów na fresku jest przedstawiony Jan Kukuzelis, święty urodzony w XIII w. w Durrës.
W drugiej połowie lat czterdziestych i na początku pięćdziesiątych XVIII wieku tworzyli w Voskopojë, gdzie ich prace przetrwały do dnia dzisiejszego m.in. w cerkwi św. Atanazego, cerkwi św. Mikołaja[5]. W 1750 roku malowali cmentarną cerkiew śś. Kosmy i Damiana w klasztorze śś. Piotra i Pawła w Vithkuq, a w 1764 roku katolikon klasztoru[3]. W 1752 roku bracia zostali zaproszeni do ozdobienia freskami naos katolikonu w klasztorze Filoteu na Świętej Górze Athos. Było to potwierdzenie zaliczenia ich do najznakomitszych malarzy tego okresu[3]. W 1766 roku zostali zatrudnieni do ozdobienia katolikonu w klasztorze Ksenofonta[3]. Do klasztoru Kseropotamu bracia powrócili w 1782 roku. Zostali zatrudnieni do namalowania fresków w katolikonie klasztoru. W pracach pomagał im syn Athanasa Naum. W czasie prac, zimą 1782-1783 roku, Athanas zachorował, zmarł przed 4 września 1783 roku[3].
Oprócz fresków bracia tworzyli ikony. Ich ikony pochodzące z różnych kościołów w Albanii, znajdują się w Narodowym Muzeum Sztuki Średniowiecznej w Korczy (Muzeu Kombëtar I Artit Mesjetar Korçë)[6]. Między innymi z Vithkug, z cerkwi św. Michaela (Kisha e Shën Mëhillit)[7], która w 1963 roku wpisana została na listę religijnych i kulturalnych zabytków Albanii (Objekte fetare me statusin Monument Kulture)[8]. Wspaniała ikona "Wszyscy święci" z klasztoru śś. Piotra i Pawła[9]. Ikon "Obrzezanie Jezusa", "Zejście do piekieł", "Świentego Sawy, świętego Jana z Damaszku i świętej Barbary" z cerkwi Zwiastowania Marii Panny w Tiranie[9].