Loading AI tools
Franciszek Kornicki (ur. 18 grudnia 1916 w Wereszynie) – major pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, po II wojnie światowej major (Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, ostatni żyjący dowódca polskiego dywizjonu z okresu II wojny światowej[1].
 Squadron Leader | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
162 Eskadra Myśliwska |
| Stanowiska |
dowódca: |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| {{order|VM|KS}} {{order|OOP|KKO}} {{order|KW|3Z}} | |
.svg){kind=small}
Urodził się w Wereszynie, wsi w powiecie hrubieszowskim (województwo lubelskie), jako szósty syn Łukasza i Anieli[2]. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Wereszynie, a następnie do gimnazjum w Hrubieszowie. Przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył z 3. lokatą wśród 173 absolwentów XII promocji. W sierpniu 1939 roku otrzymał przydział do 162 Eskadry Myśliwskiej w III/6 dywizjonie myśliwskim Wojska Polskiego[3].
Wybuch wojny
1 września 1939 roku eskadra, wyposażona w myśliwce PZL P.7a, była częścią lotnictwa Armii „Łódź” i stacjonowała na lotnisku polowym Widzew. Pchr. Kornicki wykonał dwa loty bojowe, a następnie wykonywał zadania łącznikowe, w tym pilotując samolot RWD-8. 13 września przebazowano eskadrę do Litiatyna k. Brzeżan, skąd po agresji sowieckiej personel – w tym także Kornicki – ewakuował się do Rumunii.
Droga na zachód
Wraz z grupą pilotów Kornicki dotarł do Bukaresztu, gdzie w polskiej ambasadzie uzyskał fałszywe dokumenty. Następnie udał się do – wówczas rumuńskiego – portu Bałczik, skąd na pokładzie SS Patris wypłynął do Marsylii. Tak jak wielu polskich pilotów, Kornicki trafił do bazy Lyon-Bron, gdzie szkolił się na myśliwcach Blériot-SPAD S.510, Caudron CR.714 Cyclone i ostatecznie Morane-Saulnier MS.406. Szkolenia ukończył tuż przed kapitulacją Francji. Po otrzymaniu rozkazu ewakuacji udał się do Saint-Jean-de-Luz, skąd 24 czerwca 1940 roku na pokładzie SS Arandora Star odpłynął do Wielkiej Brytanii.
Wielka Brytania
Kornicki zaczął pobyt w Wielkiej Brytanii od intensywnej nauki języka angielskiego. We wrześniu znalazł się wśród pilotów 307 Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego, wyposażonego w samoloty Boulton Paul Defiant, w których pilot nie ma kontroli nad uzbrojeniem. Jako doświadczonemu pilotowi myśliwskiemu zmieniono mu przydział na zaprawiony już w boju Dywizjon 303, do którego dołączył 11 października, tuż po jego przebazowaniu z Northolt do Leconfield. Odbył szkolenia na samolotach Hawker Hurricane Mk I. W styczniu 1941 roku Kornicki został przeniesiony do nowo sformowanego Dywizjonu 315, który w lipcu 1941 roku przeniósł się do Northolt i po przezbrojeniu na samoloty Spitfire Mk II dołączył do 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego w zastępstwie Dywizjonu 303. 23 lipca 1941 roku Kornicki odbył pierwszy lot bojowy nad Francją. Opisuje to doświadczenie następująco:
Byliśmy powyżej sześciu tysięcy metrów, mając pod sobą Francję, kiedy usłyszałem przez radio, że zbliżają się samoloty wroga, a potem meldunki o atakach i ostrzegawcze krzyki – ktoś gdzieś walczył. Wydawało mi się, że lecimy trochę nerwowo, kiedy przypomniałem sobie złotą zasadę: nigdy nie leć po prostej przez dłuższy czas – więc i ja lawirowałem za swoim energicznym dowódcą, rozpaczliwie starając się go nie zgubić i z nikim nie zderzyć. Udało mi się, ale poza nim i najbliższymi sąsiadami niewiele widziałem. Nasz dywizjon nie był był napastowany i wszyscy wróciliśmy cali. Wylądowałem zlany potem, wyskoczyłem z samolotu, zapaliłem papierosa i zaciągnąłem się dymem głęboko...
Franciszek Kornicki, Zmagania. Autobiografia pilota myśliwskiego, s. 120
12 lutego 1943 roku[4] objął dowództwo Dywizjonu 308, zostając najmłodszym dowódcą dywizjonu w PSP oraz pierwszym z XII promocji z Dęblina, który uzyskał takie stanowisko. Niedługo potem zmuszony był zdać dowództwo ze względu na operację związaną z zapaleniem wyrostka robaczkowego. 7 maja 1943 roku wrócił do obowiązków służbowych, zostawszy dowódcą Dywizjonu 317. Funkcję tę pełnił do grudnia. 1 stycznia 1944 roku wycofano go ze stanowisk wiążących się z lataniem. Wykonywał zadania oficera łącznikowego w 11 Grupie Myśliwskiej, a następnie 9 Grupie Myśliwskiej RAF. 15 maja 1944 roku rozpoczął półroczny kurs w Wyższej Szkole Lotniczej PSP w Weston-super-Mare, po ukończeniu którego pracował w Dowództwie (Tyłowym) 84 Grupy Drugiej Floty Lotnictwa Taktycznego RAF w Holandii i Belgii. Przed zakończeniem wojny odbył jeszcze szkolenie na najnowszym modelu Spitfire’a – Mk XVI. Za zasługi wojenne został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[5] (rozkaz nr 08487) i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.
Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczął przeznaczony dla Polaków kurs na Wydziale Chemii Włókienniczej politechniki w Nottingham, który przerwał 18 grudnia 1946 roku wraz z wystąpieniem z Polskich Sił Powietrznych i wstąpieniem do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po sfałszowanych wyborach w Polsce w 1947 roku i odrzuceniu przez rząd RP planu Marshalla ostatecznie zdecydował o pozostaniu na emigracji. Kształcił się dalej w technologii chemicznej, a ostatecznie zgłosił się na kurs zarządzania hotelem, organizowany przez PKPiR. Po ukończeniu kursu i upływie czasu kontraktu z PKPiR wziął wraz z żoną udział w programie dla młodych małżeństw Browaru Simondsa, dzięki czemu po odbyciu praktyk zostali w 1949 roku zarządcami pensjonatu w Wargrave-on-Thames opodal Henley-on-Thames w hrabstwie Oxfordshire. Latem 1951 roku wrócił do pilotowania samolotów w RAF. Po odbyciu szkolenia w Szkole Kucharskiej RAF w Halton w lipcu 1953 roku został oficerem aprowizacyjnym w bazie RAF w St Athan w hrabstwie Vale of Glamorgan w południowej Walii. Później służył m.in. w bazach brytyjskich w Luqa na Malcie, Kolonii Adeńskiej (obecnie w Jemenie) i Akrotiri na Cyprze. Odszedł na emeryturę wojskową w 1972 roku, po czym pracował w Komisji Szkolenia Gazownictwa i w Ministerstwie Obrony Zjednoczonego Królestwa.
W 1948 roku poślubił Patience Ceridwen Williams. Ma dwóch synów: Petera, japonistę, członka Akademii Brytyjskiej, i Richarda, m.in. przewodniczącego Komitetu Pomnika Polskich Sił Powietrznych[1]. Bierze udział w uroczystościach upamiętniających wojenne losy pilotów w Wielkiej Brytanii (był m.in. gościem XV Międzynarodowego Pikniku Lotniczego w Góraszce[6][7]). Podczas obchodów 70. rocznicy Bitwy o Anglię zasiadł ponownie w kabinie Spitfire’a Mk Vb nr BM597, który wciąż lata w barwach Dywizjonu 317 z okresu, gdy służył w nim Kornicki[8][9].
Za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej i za działalność kombatancką został w 2011 roku odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[10].
- Polish Air Force - Chronicle of Main Events, Stowarzyszenie Lotników Polskich (Polish Air Force Association), Londyn 1993.
- Franciszek Kornicki, The Struggle: Biography of a Fighter Pilot, Wydawnictwo Stratus, 2008, ISBN 978-83-89450-80-7.
- Franciszek Kornicki, Zmagania. Autobiografia pilota myśliwskiego, Wydawnictwo Stratus, Warszawa 2009, ISBN 978-83-89450-94-4 (tłumaczenie The Struggle... z większą liczbą ilustracji).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
