Władysław Bartkowiak

Władysław Bartkowiak (ur. 13 czerwca 1900 w Nochowie, zm. 14 maja 1920) – sierżant pilot Wojska Polskiego II RP, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Władysław Bartkowiak

sierżant pilot
Data i miejsce urodzenia	13 czerwca 1900 Nochowo
Data i miejsce śmierci	14 maja 1920 Krupki
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego, Wojsko Polskie
Formacja	Luftstreitkräfte, Lotnictwo Wojska Polskiego
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Życiorys

Władysław Bartkowiak urodził się 13 czerwca 1900 roku w Nochowie, w powiecie śremskim ówczesnego Wielkiego Księstwa Poznańskiego, w rodzinie Stanisława i Antoniny z Olejniczaków^[1]. Był młodszym bratem porucznika pilota Antoniego Bartkowiaka (1897–1922).

Ukończył szkołę powszechną i średnią mechaniczną w Poznaniu. W wielu 17 lat wstąpił do niemieckiego lotnictwa. Przydzielony został do eskadry w Poznaniu, gdzie pracował w warsztacie mechanicznym. Pod koniec 1917 roku razem z eskadrą został wysłany na front wschodni. Po zakończeniu wojny wrócił do Poznania i wkrótce wziął czynny udział w powstaniu wielkopolskim. Po zajęciu lotniska w Ławicy przydzielony do 3 Wielkopolskiej eskadry lotniczej i na własną prośbę został skierowany do szkoły pilotów. Był jednym z najzdolniejszych kadetów. Wkrótce stał się najlepszym pilotem szkoły, w uznaniu czego otrzymuje od generała piechoty Józefa Dowbor-Muśnickiego złoty zegarek.

We wrześniu 1919 roku wraz z eskadrą Władysław Bartkowiak udał się na front bolszewicki. Wraz z podporucznikiem Józefem Klicze brał udział w wielu lotach bojowych. Kilkakrotnie z powodu awarii samolotu zmuszony był do lądowania za liniami wroga. Jednak dzięki wręcz mistrzowskim zdolnościom mechanicznym sam naprawiał uszkodzony samolot i szczęśliwie wracał do bazy^[2].

14 maja 1920 roku, pełniąc misję wywiadowczą nad frontem polsko-bolszewickim, stoczył długą walkę powietrzną z samolotem sowieckim pilotowanym przez A.D. Szyrynkina. Samolot Klicze i Bartkowiaka, który miał wówczas niespełna 20 lat, został zestrzelony pod Borysowem, grzebiąc załogę. Obaj polscy piloci zostali z honorami pochowani przez lotników bolszewickich^[3].

Pośmiertnie za wybitne zasługi dla lotnictwa polskiego został odznaczony Virtuti Militari (8125) oraz Polową Odznaką Pilota i Obserwatora (5551)^[4].

Przypisy

1. Romeyko (red.) 1933 ↓, s. 307.
2. Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 12.
3. Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 13.
4. Polak (red.) 1991 ↓, s. 15.

Bibliografia

• Jerzy Pawlak: Pamięci lotników polskich 1918–1945. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998. ISBN 83-11-08786-5.
• Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku Czci Poległych Lotników, 1933.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
• Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy − Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. T. 1. Warszawa–Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7.