Loading AI tools
gatunek owada Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tłustosz zielarz[1] (Eysarcoris aeneus) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny tarczówkowatych. Zamieszkuje niemal całą Palearktykę.
Eysarcoris aeneus | |||||
(Scopoli, 1763) | |||||
Imago | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Plemię |
Eysarcorini | ||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
tłustosz zielarz | ||||
|
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1763 roku przez Giovanniego Antonia Scopoliego pod nazwą Cimex aeneus. Jako lokalizację typową wskazano Krainę na terenie współczesnej Słowenii lub Włoch[2]. Gatunkiem typowym rodzaju Eysarcoris wyznaczony został opinią Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej z 1954 roku[3].
Pluskwiak o dość krępym, w zarysie krótko-owalnym ciele długości od 5 do 6 mm. W ubarwieniu jego przeważa kolor szarożółty lub szarobrązowy, czasem z odcieniem czerwonawym, zawsze z gęstym punktowaniem czarnobrązowego lub czarnego koloru. Na głowie dominuje czerń, często z metalicznym połyskiem zielonym lub fioletowym, jaśniejszy jest tylko środek jej tylnej połowy, a czasem też wierzchołkowe brzegi nadustka i policzków. Policzki są dłuższe od nadustka. Czułki buduje pięć członów, z których trzy pierwsze i nasadowa część czwartego są żółte, a dalsza część członu czwartego i człon piąty czarne. Przedplecze ma przednią krawędź przy głowie lekko, kanciasto wykrojoną. Boczne krawędzie przedplecza są w przedniej połowie wyraźnie dośrodkowo wygięte, a jego boczne kąty są przynajmniej lekko zaostrzone i zawsze wystają poza nasady półpokryw, co odróżnia go od tłustosza śródziemnomorskiego. Ciemne punktowanie w przedniej części przedplecza jest większe niż u tłustosza śródziemnomorskiego. Plamy na przedzie przedplecza są duże, czarne, często zielono lub fioletowo połyskujące. Krótsza od przykrywki półpokryw tarczka ma część nasadową często zaczernioną, zawsze zaopatrzoną w parę dużych, wydłużonych, jasnych wypukłości w kątach bocznych oraz małą, a często też w czarną plamkę u wierzchołka. Półpokrywy mają zakrywki wystające poza szczyt odwłoka, bezbarwne do brązowawych. Na śródpiersiu znajduje się żeberko między odnóżami. Barwa odnóży jest jasna z ciemnym plamkowaniem ud i punktowaniem goleni. Listewka brzeżna odwłoka jest czarna z wąskimi rozjaśnieniami przy zewnętrznych krawędziach segmentów. Spód odwłoka pośrodku jest czarny, a po bokach jasny[4].
Owad ten zasiedla stanowiska od suchych po umiarkowanie wilgotne i od otwartych po półcieniste[5], w tym pobrzeża lasów, polany, zarośla, ugory, ogrody i przytorza[1]. Jest polifagicznym fitofagiem ssącym soki z zielonych części i niedojrzałych nasion różnych roślin. Młodsze larwy związane są głównie z przedstawicielami rodziny jasnotowatych, ale starsze larwy i osobniki dorosłe żerują także na trawach, kapustowatych, bobowatych, dziurawcowatych i astrowatych[5][4].
Aktywne osobniki spotyka się od wczesnej wiosny do późnej jesieni[1]. Okres rozrodczy przypada na maj i czerwiec. Samice składają wówczas jaja na spodniej stronie liści roślin żywicielskich w nieregularnych złożach liczących od 10 do 20 sztuk. Larwy obserwuje się do września[5], ale już od połowy sierpnia pojawiają się pierwsze osobniki dorosłe nowego pokolenia. Zimowanie odbywa się w stadium dorosłym[5][4] w osłoniętej glebie[5].
Do parazytodiów tego pluskwiaka zalicza się Phasia pusilla, muchówka z rodziny rączycowatych[1].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej oraz europejskich części Rosji i Turcji[6][7]. W Afryce Północnej podawany jest z Maroka i Algierii. W Azji notowany jest z Syberii, Rosyjskiego Dalekiego Wschodu, Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Chin, Korei, Japonii i Indii[7]. W Polsce jest owadem pospolitym[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.