Stefan Tomaszević Kotromanić (ur. przed 1444 r., zm. czerwiec 1463 r.) – despota Serbii w 1459 r., król Bośni z dynastii Kotromanowiczów, sprawujący władzę od 1461 r. Syn Stefana Tomasza Kotromanicia z jego pierwszego związku małżeńskiego zawartego z Vojačą.
despota Serbii | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca |
brak – likwidacja despotowiny przez Turcję (zob. Despoci Serbscy na Węgrzech) |
król Bośni | |
Okres | |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia |
przed 1444 |
Data śmierci |
czerwiec 1463 |
Ojciec | |
Matka |
Vojača |
Rodzeństwo |
Zygmunt Kotromanić |
Żona |
Helena Maria Branković |
Panowanie
Despota Serbii
W 1459 r. na mocy porozumienia zawartego między jego ojcem Stefanem Tomaszem a możnowładcami serbskimi został ożeniony z córką despoty serbskiego Łazarza II – Heleną Marią, co umożliwiło jego wprowadzenie na tron serbski 8 kwietnia 1459 r. Jednak interwencja Turcji, której zwierzchność uznawała Serbia szybko doprowadziła do zajęcia stolicy kraju – Smederewa i likwidacji despotowiny. Stefan uciekł wtedy na dwór swojego ojca[1].
Król Bośni
2 lata później objął tron bośniacki po tym jak zmarł jego ojciec – Stefan Tomasz, o którego śmierć podejrzewano Stefana Tomaszevicia. Przejął on rządy w trudnej sytuacji polityczno-społecznej zaraz po przymusowej katolicyzacji patarenów. W nagrodę za która papież Pius II przesłał mu koronę którą koronował się w listopadzie 1461 r. w Jajce[2]. Wydarzenie to wywołało konflikt z królem węgierskim Maciejem Korwinem, który uważał Bośnię za swój kraj wasalny. dzięki pośrednictwu papieskiemu doszło rok później do zażegnania konfliktu, a Stefan Tomaszević uznał się za lennika węgierskiego. Przy tej okazji zawarto sojusz antyturecki z Węgrami, Albanią, Wenecją i Hercegowiną[3].
Śmierć
Tymczasem w 1462 r. dyplomacji osmańskiej udało się uśpić czujność sojuszników poprzez zawarcie pokoju z Węgrami w listopadzie 1462 r. i tak na początku 1463 r. sułtan Mehmed II osobiście stanął na czele wyprawy wojskowej przeciwko Bośni, której nikt nie udzielił pomocy[4].
Kraj został opanowany bardzo szybko. Ludność siłą zmuszana do zmiany wiary i nienawidzącą miejscowej dynastii nie stawiała większego oporu najeźdźcy. W czerwcu 1463 r. wojska tureckie zajęły ostatnią twierdzę bośniacką Ključ, biorąc do niewoli samego króla, który wkrótce potem został ścięty z rozkazu sułtana[5].
Żona Stefana Helena Maria uratowała się z tej rzezi dzięki ucieczce na wybrzeże Morza Adriatyckiego[6]. Według brytyjskiego historyka Stevena Rucimana Maria Helena trafiła potem do haremu jednego z tureckich oficerów[7]. Z kolei według szesnastowiecznego Manuskryptu Massarelli Stefan i Helena Maria mieli dzieci, jednak żadne z nich nie jest znane z imienia[8].
W 1888 r. chorwacki archeolog Ćiro Truhelka odnalazł grób króla w Jajce[9].
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.