Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej w Stawropolu

Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej – prawosławny sobór w Stawropolu, katedra eparchii stawropolskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej

Казанский кафедральный собор

sobór katedralny
Odbudowany sobór (stan w 2020 r.)
Państwo	Rosja
Kraj	Stawropolski
Miejscowość	Stawropol
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	stawropolska
Sobór • nadający tytuł	od 2012 patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl
Wezwanie	Kazańskiej Ikony Matki Bożej
Wspomnienie liturgiczne	22 października/4 listopada
Historia Data rozpoczęcia budowy 1843 Data zakończenia budowy 1847 Data poświęcenia 4 listopada 1847 Data zamknięcia lata 30. XX wieku Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data zniszczenia • przez lata 30. XX wieku władze radzieckie Data odbudowy 2012 Data reaktywacji 2012
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła Kopuła • liczba kopuł 5 Liczba ikonostasów 1 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 św. Mikołaja, św. Aleksandra Newskiego
Położenie na mapie Stawropola Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej
Położenie na mapie Rosji Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej
Położenie na mapie Kraju Stawropolskiego Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej
45°02′59,4″N 41°58′43,2″E

Sobór został wzniesiony w latach 1843–1847 na wzniesieniu, gdzie w 1816 wzniesiono krzyż pamiątkowy po zakończeniu epidemii. Świątobliwy Synod Rządzący w 1839 wydał zgodę na budowę w tym miejscu cerkwi, jednak do inwestycji ostatecznie nie doszło, gdyż przedstawiciele miasta postanowili ubiegać się o zgodę na budowę okazalszej niż dotąd planowano świątyni. W latach 1843–1847 trwała budowa soboru Kazańskiej Ikony Matki Bożej z dwoma ołtarzami bocznymi św. Mikołaja oraz św. Aleksandra Newskiego. W związku z utworzeniem w 1843 eparchii stawropolskiej obiekt natychmiast po poświęceniu 4 listopada 1847 otrzymał status soboru katedralnego^[1]. W latach 1858–1873 w jego bezpośrednim sąsiedztwie wzniesiono czterokondygnacyjną dzwonnicę^[1].

Sobór został zniszczony w latach 30. XX wieku, chociaż wcześniej został uznany za zabytek. Dzwonnica cerkiewna była początkowo wykorzystywana na cele świeckie, następnie istniał projekt jej przebudowy na pomnik bohaterów wojny domowej w Rosji, ostatecznie w 1943 została zniszczona, by nie mogła służyć jako punkt orientacyjny dla lotnictwa niemieckiego^[1].

W 1992 podjęta została decyzja o odbudowie kompleksu soboru i dzwonnicy. Prace budowlane zostały rozpoczęte jednak dopiero w 2004, ukończono je w 2010, kiedy też w soborze odbyła się pierwsza Święta Liturgia. W listopadzie 2011 w soborze wystawiony był dla kultu Pas Przenajświętszej Bogurodzicy. Sobór poświęcił w grudniu 2012 patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl. Obiekt ponownie został katedrą eparchii stawropolskiej (do tego czasu funkcje te pełnił sobór św. Andrzeja w Stawropolu)^[1].

W soborze w 1872 został pochowany biskup stawropolski Teofilakt^[1].

• 
  Dzwonnica i sobór przed rozbiórką
• 
  Dzwonnica i sobór po odbudowie (2020 r.)

Przypisy

1. Казанский кафедральный собор г. Ставрополя