Skupienia minerałów

Skupienia minerałów – zrośnięte grupy minerałów wielkości od kilku centymetrów do wielu metrów. Nie jest przy tym istotne, czy kryształy należą do tego samego czy innego rodzaju.

Swój idiomorficzny – prawidłowy kształt mogą kryształy rozwinąć tylko wtedy, gdy nic nie przeszkadza w ich wzroście. Jeśli kryształy stykają się i łączą w trakcie wzrostu, powstałe w ten sposób utwory nazywa się skupieniami lub agregatami.

• formy skupień są w wielu przypadkach typowe dla rodzajów mineralnych (cenne diagnostycznie).
• niektóre rodzaje skupień wskazują również warunki wzrostu minerałów.
• skupienie złożone z wielu kryształów stojących pojedynczo i mających dobrze wykształcone powierzchnie nosi nazwę – szczotki krystalicznej.
• skupienia o dużej powierzchni tworzą skały.

Skupienia minerałów

• Ze względu na sposób wykształcenia (charakterystyczny wygląd) wyróżnia się skupienia:
  • ziarniste,
  • zbite,
  • ziemiste,
  • sypkie lub proszkowe.

• Ze względu na pokrój kryształów:
  • słupkowe,
  • pręcikowe,
  • igiełkowe,
  • włókniste,
  • listewkowe,
  • tabliczkowe,
  • płytkowe,
  • blaszkowe,
  • łuseczkowe

• W zależności od ułożenia kryształów
  • promieniste,
  • wachlarzowe,
  • włókniste,
  • pilśniowe,
  • snopkowe,
  • łodygowate,
  • rozetowe,
  • sferolitowe,
  • pierzaste,
  • naciekowe,
  • nerkowate, groniaste, kuliste,
  • skorupowe (naskorupienia), powłoki, naloty

Typowe przykłady skupień minerałów

• szkieletowe – podobne: dendryty, krzewiasto rozgałęzione, drutowe (np. miedź rodzima)
• blaszkowe – podobne: łuseczkowe, rozetkowe (np. gipsowa róża pustyni)
• sferolitowe – podobne: promienisto-włókniste (np. piryt, tzw. pomarańcze)
• ziarniste – złączone ziarna, widoczne gołym okiem (np. oliwin)
• naskorupienia – podobne: naloty, wykwity (np. piromorfit)
• konkrecje – podobne: nerkowate, groniaste, bulwiaste, kuliste (np. „szklane głowy” hematytu).
• równoległe włókniste – podobne: wiązkowe (amiant – odmiana aktynolitu).
• włókniste – podobne: spilśnione: (aktynolit).
• oolitowe – podobne: pizolitowe, miseczkowate (np. grochowiec – odmiana aragonitu).

Zobacz też

• właściwości fizyczne i chemiczne minerałów, pokrój kryształu, sieć krystaliczna, komórka elementarna, Układ krystalograficzny, zbliźniaczenia

Typowe przykłady skupień minerałów

• 
  skupienie drutowe – miedź
• 
  skupienie ziarniste – oliwin
• 
  skupienie nerkowate – hematyt
• 
  skupienie bulwiaste /groniaste -malachit
• 
  skupienie dendryczne – piroluzyt
• 
  skupienie promieniste – piroluzyt
• 
  skupienie włókniste – azbestu
• 
  skupienie wiązkowe – rutyl
• 
  skupienie drutowe – srebro
• 
  skupienie promieniste – egiryn
• 
  skupienie kuliste – kalcytu
• 
  skupienie igiełkowe – skolecytu
• 
  skupienie oolitowe - żelaza