Sinovenatorinae

Sinovenatorinae – podrodzina dinozaurów gadziomiednicznych, teropodów z rodziny troodontów.

Sinovenatorinae
Shen et al., 2017
Okres istnienia: kreda wczesna PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 143.1/100.5 143.1/100.5
mei
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Nadrodzina	deinonychozaury
Rodzina	troodony
Podrodzina	Sinovenatorinae
Rodzaje
Daliansaurus mei sinowenator sinusonaz

Budowa

Przedstawiciele Sinovenatorinae to niewielkie troodonty. Ta ostatnia grupa sama zawiera zwierzęta niewielkie jak na teropody. Troodonty poruszały się na dwóch nogach. Były pokryte piórami^[1].

Zespół Shena wymienia następujące cechy diagnostyczne utworzonej przez siebie grupy^[1]:

• kość przedszczękowa o wymiarze w kierunku strzałkowym mniejszym niż 1/10 wymiaru kości szczękowej
• wyrostek szczękowy kości przedszczękowej łączący się z kością nosową brzusznie od nozdrza zewnętrznego
• niektóre zęby szczękowe i zębowe bez ząbkowania na mesial carina
• wyrostki stawowe kręgów krzyżowych nie połączone
• antitrochanter ułożony w tył i grzbietowo względem panewki stawu biodrowego
• IV kość śródstopia spłaszczona i poszerzona w kierunku bocznym

Historia

Historia badań nad troodontydami zaczyna się z opisem Troodon, którego jednak błędnie uznano za dinozaura grubogłowego. W 1924 Gilmore, autor nazwy rodziny Troodontidae, łączył go ze stegocerasem. W tym samym roku doszło do kolejnego ważnego odkrycia^[2]: Osborn opisał zaurornitoida, zauważając pewne podobieństwa do ptaków^[3]. Kolejne szczątki odkryto w 1964, w następnych zaś latach odkryto kilka kolejnych rodzajów troodontów z Azji i Ameryki Północnej^[2].

W 2001 zespół Xu opisał sinowenatora, wskazując na obecność kilku cech zaawansowanych ewolucyjnie^[4]. W 2004 Xu i Norell opisali rodzaj mei z zachodniego Liaoning^[5]. W tym samym roku Xu i Wang opisali również rodzaj sinusonaz, również z zachodniego Liaoning^[6].

Podrodzinę Sinovenatorinae powołano do istnienia w 2017 przy okazji opisu Daliansaurus, nowego rodzaju troodontyda z chińskiej prowincji Liaoning, przez zespół badaczy, do którego zaliczali się Shen Caizhi, Lu Junchang, Liu Sizhao, Martin Kundrat, Stephen L Brusatte i Gao Hailong^[1].

Badacze przeprowadzili analizę filogenetyczną. Dzięki niej dostrzegli klad obejmujący troodonty z Liaoning^[1].

Systematyka

Sinovenatorinae zaliczają się do rodziny troodontów, Troodontidae. Rodzina ta zalicza się do teropodów^[1], wśród teropodów zaś do celurozaurów^[2] i maniraptorów. W obrębie tej grupy troodonty należą do najbliższych krewnych ptaków. Zalicza się je bowiem do Paraves, łącząccej Avialae i deinonychozaury. W przeszłości uważano troodonty za grupę siostrzaną dromeozaurów w obrębie deinonychozaurów, później dokonano rewizji tego pogląd, widząc w Troodontidae raczej grupę siostrzaną Avialae. Czyniłoby to je bliżej spokrewnionymi z ptakami, niż z dromeozaurami^[1].

W 2017 w przeprowadzonej po odkryciu Daliansaurus analizie filogenetycznej dostrzeżono nowy klad, wspierany przez wymienione wyżej synapomorfie. Nadano mu nazwę Sinovenatorinae i zdefiniowano jako najszerszy klad obejmujący Sinovenator changii, ale nie obejmujący Troodon formosus, Saurornithoides mongoliensis, Anchiornis huxleyi, Archaeopteryx lithographica, Gallus gallus, Unenlagia comahuensis ani Dromaeosaurus albertensis^[1] (czyli sinowenator – troodon – zaurornitoid – anchiornis – archeopteryks – kur bankiwa – unenlagia – dromeozaur).

Do podrodziny zalicza się 4 rodzaje, spośród których Daliansaurus i sinusonaz stanowią względem siebie grupy siostrzane, tworzą one razem klad wspierany przez 2 synapomorfie (rozdwojone po obu stronach szewrony końca ogona i połączenie krętarza większego i mniejszego w grzebień krętarzowy), którego grupą siostrzaną jest sinowenator, najbardziej bazalnym przedstawicielem podrodziny jest mei^[1].

Przedstawicielem podrodziny był sinowenator

Byronozaur był troodontydem nie należącym do Sinovenatorinae, stanowiącym względem niej grupę zewnętrzną

Zespół Shena przedstawił w swojej pracy następujący kladogram^[1] (uproszczono):

Paraves	Avialae Archaeopteryx inne Avialae Deinonchosauria Dromaeosauridae Mahakala inne Dromeosauridae Troodontidae Eosinopteryx Anchiornis Aurornis, Xiaotingia Byronosaurus Xixiasaurus Jinfengopteryx Sinovenatorinae Mei Sinovenator Daliansaurus Sinusonasus Sinornithoides Troodon Saurornithoides, Zanabazar

Przypisy

1. Shen Caizhi, Lu Junchang, Liu Sizhao, Martin Kundrat, Stephen L Brusatte & Gao Hailong. A New Troodontid Dinosaur from the Lower Cretaceous Yixian Formation of Liaoning Province, China. „Acta Geologica Sinica”. 91 (3), s. 763–780, 2017. DOI: 10.1111/1755-6724.13307. (ang.).
2. Mark Norell, Peter J. Makovicky, Gabe S. Bever, Amy M. Balanoff, James Matthew Clark, Rinchin Barsbold & Timothy Rowe. A review of the Mongolian Cretaceous dinosaur Saurornithoides (Troodontidae, Theropoda). (American Museum novitates, no. 3654). „American Museum of Natural History”. 3654, 2009. ISSN 0003-0082. (ang.).brak numeru strony
3. Henry Fairfield Osborn. Three New Theropoda, Protoceratops Zone, Central Mongolia. „American Museum Novitates”. 144, 1924-11-07. The Ammerican Museum of Natural History. (ang.).brak numeru strony
4. Xing Xu, Mark A. Norell, Xiao-lin Wang, Peter J. Makovicky, Xiao-chun Wu. A basal troodontid from the Early Cretaceous of China. „Nature”. 415, s. 780–784, 2002. DOI: 10.1038/415780a. (ang.).
5. Xing Xu & Mark A. Norell. A new troodontid dinosaur from China with avian-like sleeping posture. „Nature”. 431, s. 838–841, 2004. (ang.).
6. Xu Xing & Wang Xiaolin. A new troodontid (Theropoda: Troodontidae) from the Lower Cretaceous Yixian Formation of western Liaoning, China. „Acta Geologica Sinica”. 78 (1), s. 22–26, 2004. (ang.).