SMS Flamingo

SMS Flamingo (SM Tb 26) – austro-węgierski torpedowiec z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej, jedna z 22 jednostek typu Schichau. Okręt został zwodowany 29 sierpnia 1889 roku w stoczni Stabilimento Tecnico Triestino(inne języki) w Trieście, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine wszedł 17 marca 1890 roku. W 1910 roku nazwę jednostki zmieniono na oznaczenie numeryczne 26. Okręt zatonął na minie 23 sierpnia 1914 roku nieopodal Puli.

SMS Flamingo (SM Tb 26)

Jednostka bliźniacza „Flamingo” – „Gaukler”
Klasa	torpedowiec
Typ	Schichau
Historia
Stocznia	STT(inne języki), Triest
Położenie stępki	grudzień 1888
Wodowanie	29 sierpnia 1889
K.u.K. Kriegsmarine
Nazwa	„Flamingo” → 26 (od 1910)
Wejście do służby	17 marca 1890
Zatonął	23 sierpnia 1914
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 78 ton pełna: 93 t
Długość	39,9 metrów na KLW (całkowita) 39 m między pionami
Szerokość	4,8 m
Zanurzenie	1,9 m
Napęd
1 maszyna parowa potrójnego rozprężania 1 kocioł lokomotywowy (później 2 kotły Yarrow) moc 1000 KM 1 śruba
Prędkość	19 węzłów
Zasięg	1200 Mm przy prędkości 10 węzłów
Uzbrojenie
2 działka kal. 37 mm (2 x I)
Wyrzutnie torpedowe	2 × 350 mm
Wyposażenie
reflektor ∅30 cm
Załoga	16

Projekt i budowa

SMS^{[uwaga 1]} „Flamingo” był jednym z dwudziestu dwóch przybrzeżnych torpedowców typu Schichau^[1][2].

Okręt zbudowany został w stoczni STT(inne języki) w Trieście^[1][3]. Stępkę torpedowca położono w grudniu 1888 roku^[4], został zwodowany 29 sierpnia 1889 roku^[4], a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine przyjęto go 17 marca 1890 roku^{[4][uwaga 2]}. Jednostka otrzymała nazwę ptaka wodnego – flaminga (niem. Flamingo)^[5].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, przybrzeżnym torpedowcem^[2]. Długość całkowita wynosiła 39,9 metra (tyle samo na konstrukcyjnej linii wodnej i 39 metrów między pionami), szerokość 4,8 metra i zanurzenie 1,9 metra (maksymalne 2,1 metra)^[1][5]. Wyporność standardowa wynosiła 78 ton, zaś pełna 93 tony^{[2][3][uwaga 3]}. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 1000 KM, do której parę dostarczał początkowo jeden kocioł lokomotywowy^[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 19 węzłów^[2][3]. Okręt zabierał zapas 19 ton węgla^[5], co zapewniało zasięg wynoszący 1200 Mm przy prędkości 10 węzłów (lub 350 Mm przy prędkości maksymalnej)^[1][5].

Okręt wyposażony był w dwie wyrzutnie torped kalibru 350 mm: stałą na dziobie i obrotową na pokładzie^[1][5]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działka pokładowe kal. 37 mm L/23 Hotchkiss^[2][5]. Wyposażenie uzupełniał reflektor o średnicy 30 cm^[5].

Załoga okrętu składała się z 16 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][3].

Służba

W pierwszym dziesięcioleciu XX wieku na okręcie dokonano modernizacji układu napędowego: kocioł lokomotywowy został zastąpiony dwoma kotłami typu Yarrow o ciśnieniu 13 atm, opalanymi mazutem (od tego momentu jednostka miała dwa kominy)^[2][5]. 30 stycznia 1910 roku na podstawie zarządzenia o normalizacji nazw „Flamingo” utracił swą nazwę, zastąpioną numerem 26^[5]. W pierwszym miesiącu działań wojennych, podczas patrolu nieopodal bazy w Puli, 23 sierpnia 1914 roku o godzinie 2:30 okręt wszedł na minę, eksplozja której zniszczyła rufę jednostki^[1][4]. O 3:30 torpedowiec zatonął, a do przybycia na miejsce katastrofy dwóch torpedowców (co nastąpiło dopiero po sześciu godzinach) śmierć we wzburzonym morzu poniosło 11 z 18 członków załogi^{[1][4][uwaga 4]}.

Uwagi

1. SMS – Seiner Majestät Schiff – Okręt Jego Mości.
2. Według R. Gregera budowę okrętu ukończono w 1889 roku^[1].
3. R. Greger i K. Schrott podają, że wyporność standardowa mieściła się w przedziale 78-80 ton, zaś pełna 88-90 ton^[1][5]; według J. Gozdawy-Gołębiowskiego i T. Wywerki Prekurata wyporność wynosiła 78-94 tony^[6].
4. Według Conway’s All the World’s Fighting Ships 1860–1905 okręt został złomowany we Włoszech w 1920 roku^[3].

Przypisy

1. René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: 1976, s. 49.
2. Ivan Gogin: BUSSARD torpedo boats (1886-1891). Navypedia. [dostęp 2017-10-10]. (ang.).
3. Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 280.
4. Karl Schrott. Okręty minowe cesarsko-królewskiej Marynarki Wojennej Austro-Węgier. Cz. I. „Okręty Wojenne”. Nr 4/2001 (49). s. 12.
5. Karl Schrott. Okręty minowe cesarsko-królewskiej Marynarki Wojennej Austro-Węgier. Cz. I. „Okręty Wojenne”. Nr 4/2001 (49). s. 11.
6. J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 528.

Bibliografia

• Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Ivan Gogin: BUSSARD torpedo boats (1886-1891). Navypedia. [dostęp 2017-10-10]. (ang.).
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1. Brak numerów stron w książce
• René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.). Brak numerów stron w książce
• Karl Schrott. Okręty minowe cesarsko-królewskiej Marynarki Wojennej Austro-Węgier. Cz. I. „Okręty Wojenne”. Nr 4/2001 (49). ISSN 1231-014X.brak numeru strony