Loading AI tools
gatunek gryzonia Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pseudomysz delikatna[3] (Pseudomys delicatulus) – gatunek gryzonia z rodziny myszowatych, występujący w Australii i na Nowej Gwinei[2][4].
Pseudomys delicatulus[1] | |||
(Gould, 1842) | |||
Pseudomysz delikatna w Queenslandzie | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
pseudomysz delikatna | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Gatunek ten został opisany naukowo w 1842 roku przez Johna Goulda[4][5]. Miejsce typowe to Port Essington w Terytorium Północnym w Australii[4]. Analizy budowy plemników i badania elektroforetyczne enzymów wskazują na pokrewieństwo tego gatunku z pseudomyszą malutką (P. novaehollandiae) i pseudomyszą pośrednią (P. pilligaensis)[4]. Zwierzęta opisane jako pseudomysz pośrednia mogą w rzeczywistości być populacją pseudomyszy delikatnej, która w przeszłości krzyżowała się z pseudomyszą malutką[2]. Do tej samej podgrupy blisko spokrewnionych gatunków zaliczane są także pseudomysz akacjowa (P. bolami), pseudomysz piaskowa (P. hermannsburgensis) i jeden nieopisany gatunek[6]. Populacje pseudomyszy delikatnej z Queenslandu i Terytorium Północnego mogą być allopatrycznymi podgatunkami, a te żyjące na zachodzie zasięgu nawet oddzielnym gatunkiem[6][2].
Nazwa łacińska Pseudomys pochodzi od stgr. ψευδής pseudes – fałszywa oraz μῦς mus – mysz[7]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę pseudomysz delikatna[3]. W Australii zwierzę nosi angielską nazwę delicate mouse[8] oraz aborygeńską nazwę Molinipi[9].
Pseudomysz delikatna występuje w północnej i wschodniej części kontynentu australijskiego, od Port Hedland w Australii Zachodniej po Bundaberg w Queenslandzie, oraz na przybrzeżnych wyspach takich jak Groote Eylandt, Wyspa Melville’a i Wielka Wyspa Piaszczysta. Stwierdzono jej obecność także w Nowej Południowej Walii, daleko na południe od wcześniej znanych miejsc występowania. Populacja żyje także po drugiej stronie Cieśniny Torresa, w Papui-Nowej Gwinei, na południe od rzeki Fly[2][4]. Jej zasięg jest duży, ale nieciągły[2].
Pseudomysz delikatna jest spotykana na piaszczystych, otwartych obszarach, z których woda deszczowa może łatwo odpływać, rzadko porośniętych trawami. Jest w stanie przetrwać na rzadko porośniętej drzewami sawannie, zdegradowanej przez ludzką działalność i intensywny wypas[2].
Jest to najmniejszy z rodzimych australijskich gryzoni, o masie od 6 do 15 gramów, choć zazwyczaj nie przekracza 10 g[6][8]. Wierzch jej ciała jest żółtobrązowy do szarobrązowego, spód ciała jest biały lub kremowy[8], podobnie jak boki pyszczka i stopy[5]. Boki ciała mają żółtawe zabarwienie; futro jest miękkie i krótkie. Stopy są smukłe, cienki ogon jest prawie równej długości co ciało z głową. Jest ubarwiona podobnie do europejskiej myszarki zaroślowej (Apodemus sylvaticus)[5].
Pseudomysz delikatna żywi się głównie nasionami traw. Prowadzi naziemny tryb życia, kopie nieskomplikowane nory o głębokości do 40 cm. Czasem buduje je w termitierach[8]. Rozród jest zależny od dostępności pokarmu, samice mogą w ciągu roku wydać na świat kilka miotów po 3–4 młode[2].
Trend zmian liczebności pseudomyszy delikatnej nie jest znany. Wiadomo, że wzrasta ona znacząco po pożarach traw. Nie są znane poważne zagrożenia dla istnienia gatunku i występuje on w wielu obszarach chronionych, takich jak Park Narodowy Kakadu[2]. Gryzonie te mogą padać ofiarą introdukowanych drapieżników, lisów rudych i kotów domowych[8]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje pseudomysz delikatną za gatunek najmniejszej troski[2]. W Nowej Południowej Walii, gdzie stwierdzono jej występowanie tylko przy granicy z Queenslandem, jest zaliczona do gatunków zagrożonych wyginięciem (ang. endangered)[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.