Port lotniczy Olsztyn-Mazury
Regionalny port lotniczy w miejscowości Szymany pod Olsztynem Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Port Lotniczy Olsztyn-Mazury (kod IATA: SZY, kod ICAO: EPSY) – port lotniczy położony w miejscowości Szymany, ponad 10 km od centrum Szczytna i ok. 56 km na południowy wschód od centrum Olsztyna. Port ten obsługiwał region Warmii i Mazur w latach 1996–2003 oraz po rozbudowie od 2016. Jest jedynym portem lotniczym w województwie warmińsko-mazurskim.
 Terminal lotniska | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||
| Właściciel |
Warmia i Mazury Spółka z o.o. | ||
| Data otwarcia |
1996 (stary port) | ||
| Data zamknięcia |
2003 (stary port) | ||
| Kod IATA |
SZY | ||
| Kod ICAO |
EPSY | ||
| Strefa czasowa |
UTC UTC +1 | ||
| Wysokość |
141 m n.p.m. | ||
| Statystyki ruchu (2022) | |||
| Liczba pasażerów |
113 222 | ||
| Cargo |
0 t | ||
| Liczba operacji |
2666 | ||
| Drogi startowe | |||
| |||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Szczytno  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego  | |||
 53°29′16,486″N 20°56′50,243″E | |||
| Strona internetowa | |||
Część lotnicza lotniska zajmuje powierzchnię ok. 322 ha.
Oficjalna nazwa w rejestrze ICAO Lotnisko Szymany, w 2015 r. Rada nadzorcza zarządzającej lotniskiem spółki „Warmia i Mazury” zatwierdziła nazwę Olsztyn-Mazury. Oficjalną pełną nazwą lotniska jest „Port lotniczy Olsztyn-Mazury”[1]. Autorem logo Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury jest Mateusz Obarek Studio Gravite.
Port lotniczy Olsztyn-Dajtki
Po zakończeniu I wojny światowej postanowiono wybudować port lotniczy w pobliżu Olsztyna. Do tego celu wybrano w 1926 r. największy w pobliżu miasta teren o płaskiej powierzchni w pobliżu wsi Dajtki. Lotnisko miało służyć celom wojskowym, a także cywilnym. 1 czerwca 1926 roku rozpoczęły się w sezonie letnim regularne loty pasażerskie Lufthansy do Gdańska. Był poprzednikiem portu lotniczego Szymany.
Port lotniczy Szymany
Port ten obsługiwał region Warmii i Mazur od 1996 do 2003. Jest jedynym portem lotniczym w województwie warmińsko-mazurskim. Lotnisko w Szymanach było wykorzystywane przez niemieckie lotnictwo wojskowe przed i w czasie II wojny światowej, a po jej zakończeniu przez polskie lotnictwo wojskowe. Na początku lat 60. podniesiono parametry lotniska do II klasy wojskowej.
16 stycznia 1996 – w związku z malejącym wykorzystywaniem przez wojsko – lotnisko zaczęto wykorzystywać do celów cywilnych. Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Olsztynie powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: Porty Lotnicze „Mazury-Szczytno”.
Czerwiec 1996 – pierwsze lądowanie samolotu Polskich Linii Lotniczych LOT – ATR-72 z pasażerami na pokładzie.
10 października 2001 – rozporządzeniem Rady Ministrów lotnisko zostało wpisane na listę lotnisk, na których mogą być wykonywane starty i lądowania w ruchu międzynarodowym /przejście graniczne/.
22 sierpnia 2002 – Ministerstwo Obrony Narodowej przekazuje lotnisko Agencji Mienia Wojskowego.
14 maja 2003 – Spółka Porty Lotnicze Mazury-Szczytno uzyskuje certyfikat Agenta Obsługi Naziemnej Nr PL-15H/03 w zakresie obsługi pasażerów, obsługi bagażu, obsługi płytowej statków powietrznych, obsługi w zakresie zaopatrywania statków powietrznych w paliwo, transportu naziemnego pomiędzy statkiem powietrznym i dworcem lotniczym.
30 listopada 2003 – wojsko opuszcza lotnisko.
2 grudnia 2005 – lotnisko zostało wpisane do Rejestru Lotnisk Cywilnych pod numerem 59 jako lotnisko cywilne użytku publicznego kodzie referencyjnym 3C.
27 października 2006 – Urząd Lotnictwa Cywilnego certyfikuje część lotniczą lotniska.
.jpg)
Listopad 2008 – spółka European Businessa Partners sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie obejmuje 60% udziałów w spółce zarządzającej lotniskiem. Jest to pierwsza prywatyzacja polskiego lotniska regionalnego. Lotnisko powstało w latach 50. XX w. jako obiekt wojskowy. Jego znaczenie wzrosło po usytuowaniu Ośrodka Kształcenia Kadr Wywiadu (tzw. szkoły szpiegów) w pobliskich Starych Kiejkutach. W 1996 lotnisko zostało przekazane jako zbędne dla potrzeb wojska Agencji Mienia Wojskowego, która wydzierżawiła je spółce Porty Lotnicze „Mazury-Szczytno”. Od tego czasu, w latach 1996–2003, w sezonie letnim, odbywały się regularne, cotygodniowe loty z Warszawy i z miast w Niemczech.
W 2005 port posiadał infrastrukturę zdolną do obsługi samolotów średniej wielkości, w tym 2000-metrową betonową drogę startową oraz system ILS. Wolę wykonywania połączeń do tego portu wyraziła linia lotnicza Ryanair, uzależniając to od inwestycji w rozbudowę terminalu oraz poprawę jakości nawierzchni pasa startowego.
31 października 2006 spółka zarządzająca lotniskiem podpisała 5-letnią umowę dzierżawy gruntu z Agencją Mienia Wojskowego, z opcją na jej przedłużenie na następne lata. Dzięki temu była w stanie otrzymać 1 mln zł dofinansowania od samorządu województwa na ponowne uruchomienie portu. Dalszy milion miał być przekazany spółce przez jej udziałowca, firmę Energopol. Spółka miała jeszcze szanse otrzymania 2 mln zł od polskiego rządu. Również inny udziałowiec spółki, Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”, miało zamiar darować jej część zadłużenia[2].
W latach 2007–2013 na rozbudowę portu lotniczego przeznaczono ponad 204 miliony złotych, między innymi na przekształcenie go z kategorii 3C do 4D oraz wyposażenie w przyrządowe podejściem do lądowania (ILS II kategorii, VOR/DME). Zakończenie prac nastąpiło w 2015 roku, natomiast pierwszy rejsowy lot odbył się 20 stycznia 2016. Samoloty rejsowe firmy Sprint Air obsługują połączenia z Krakowem i Berlinem[3].
Lotnisko uzyskało certyfikat Urzędu Lotnictwa Cywilnego 18 stycznia 2016. 20 stycznia wystartował z niego pierwszy czarterowy samolot do Berlina. Natomiast pierwszy samolot rejsowy wystartował z Szyman 21 stycznia[4].
5 lipca 2017 z Szyman odleciał samolot z turystami na Rodos, a 7 lipca 2017 lotnisko przyjęło stutysięcznego pasażera[5].
31 sierpnia 2019 r. odbył się ostatni lot do Lwowa[6].
27 października 2019 r. poleciał pierwszy samolot Wizzair do Bremy[7].
28 października 2019 r., aby zapewnić większy komfort podróży pasażerom korzystającym z Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury, uruchomiono nowy dodatkowy Gate nr 3 znajdujący się na pierwszym piętrze terminala[8].
7 listopada 2019 r. poleciał pierwszy samolot Ryanair do Kolonii[9].
1 kwietnia 2021r. uruchomiona została nowa samorządowa linia autobusowa pomiędzy Lotniskiem Olsztyn-Mazury a Mikołajkami, przez Szczytno oraz Mrągowo[10].
2 lipca 2021 r. poleciał pierwszy samolot Ryanair do Wrocławia[11].
We wrześniu 2021 r. rozpoczęły się prace budowlane polegające do podwyższeniu standardu lotniska do II kategorii systemu ILS[12].
13 października 2021 r. port lotniczy uzyskał pozwolenia wymagane do obsługi operacji lotniczych typu CARGO, czyli transportu towarów i poczty[13].
24 listopada 2021 r. oddano do użytku dwa hangary lotnicze dla małych i średnich samolotów (budowa kosztowała 3,291 mln zł)[14]. Oddane do użytku hangary, każdy o powierzchni 500 m2, znajdują się naprzeciw terminala pasażerskiego, po drugiej stronie pasa startowego. 14 grudnia 2021 r. Port Lotniczy Olsztyn-Mazury został włączony do transeuropejskiej sieci TEN-T[15].
17 czerwca 2022 r. odbył się inauguracyjny rejs linii LOT do Rzeszowa[16].
W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji
Zobacz zapytanie i odniesienia źródłowe Wikidata o wartości.
| Rok | Pasażerowie | Cargo | Operacje lotnicze |
|---|---|---|---|
| 1998 | 2632 | 0 | 180 |
| 1999 | 2453 | 0 | 238 |
| 2000 | 1873 | 0 | 788 |
| 2001 | 2049 | 0 | 928 |
| 2002 | 1091 | 0 | 516 |
| 2003 | 448 | 0 | 418 |
| 2004-2015 | 0 | 0 | 0 |
| 2016 | 47 146[17] | 0 | 882[18] |
| 2017 | 104 851[19] | 0 | 2400[19] |
| 2018 | 121 300[20] | 0 | 2850[20] |
| 2019 | 154 319[21] | 0 | 2035[22] |
| 2020 | 62 395[23] | 0 | 1256[22] |
| 2021 | 46 939[23] | 0 | 1828[23] |
| 2022 | 113 222[24] | 0 | 2666[24] |
| RAZEM | 660 718 | 0 | 16 985 |
Źródła
- 2007-2004, Urząd Lotnictwa Cywilnego[25].
| Linia lotnicza | Kierunek |
|---|---|
| Polskie Linie Lotnicze LOT | |
| Ryanair |
Kierunki lotów regularnych z lotniska Olsztyn-Mazury
| Linia lotnicza | Kierunek | Okres operowania |
|---|---|---|
| Adria Airways |  Monachium |
od 17 czerwca do 28 października 2016[26] |
| LOT |  Warszawa-Okęcie[27] Lwów[28] Rijeka |
od 2 lipca do 30 września 2016[29] od 27 marca 2018 do 31 sierpnia 2019[6] od 3 lipca do 4 września 2021[30] |
| Ryanair | Kolonia/Bonn |
od 7 listopada 2019 do 27 lutego 2020[31] |
| Sprint Air | Berlin-Tegel[3] Kraków-Balice[3] Wrocław[32] |
od 21 stycznia do 28 października 2016[33] od 22 stycznia do 28 października 2016 od 6 czerwca do 28 października 2016 |
| Wizz Air |  Oslo-Torp Brema |
od 20 maja[34] do 25 grudnia 2017[35] od 27 października 2019 do 5 stycznia 2020[36] |
| Small Planet Airlines |  Burgas[37] |
od 19 czerwca do 4 września 2018[38] |
| Bulgarian Air Charter | Burgas |
od 9 czerwca do 15 września 2019[39] |
![Thumb](#/media/Plik:Peron_przystanku_"Szymany_Lotnisko".jpg)
Pod koniec 2015 roku ukończono budowę przystanku kolejowego Szymany Lotnisko[40]. 21 stycznia 2016, w dniu rozpoczęcia działalności portu lotniczego, połączenie kolejowe zostało uruchomione. Odległość od stacji Olsztyn Główny wynosi 55 km, a czas przejazdu wynosi około godziny[41].
Olsztyn-Mazury jest szóstym portem lotniczym w Polsce (po Krakowie, Warszawie, Szczecinie-Goleniowie, Lublinie i Gdańsku), który posiada pasażerskie połączenie kolejowe. Pociąg lotniskowy zatrzymuje się w drodze na lotnisko na wszystkich stacjach i przystankach osobowych: Klewki, Marcinkowo, Pasym, Grom, Szczytno i Siódmak. Kursy są realizowanie raz dziennie w wybranie dni tygodnia.
Do lotniska można dojechać z Olsztyna autobusem przewoźnika Markus Travel, a także z Grajewa, Ełku, Orzysza, Pisza autobusem przewoźnika Transport Wesołowski. Kursy autobusów lotniskowych są skorelowane z odlotami i przylotami większości samolotów operujących z lotniska Olsztyn-Mazury.
Lotnisko w Szymanach stało się szerzej rozpoznawalne w 2005 roku, gdy organizacja Human Rights Watch ogłosiła, że Boeing 737 o numerach N313P, który należał do CIA, przewoził więzionych bojowników z Kabulu do Guantánamo i lądował w Szymanach. W Szymanach miał też lądować Gulfstream V o numerach N379P, który według Amnesty International zaliczył ponad 50 lotów do Guantanamo, zyskując przydomek „Guantanamo Bay Express”. Według byłej rzeczniczki prasowej lotniska Marioli Przewłockiej miało miejsce 6 lądowań, w przypadku których władze nakazywały, aby nie urządzać normalnej odprawy pasażerów, a opłaty lotniskowe, znacznie wyższe niż normalnie, były uiszczane w gotówce, na faktury wystawiane na fikcyjne amerykańskie przedsiębiorstwa[42][43]. Dowody w tej sprawie opublikowała „Rzeczpospolita”[44]. Według brytyjskiej organizacji Reprieve oraz na podstawie materiałów sądowych z pozwu o zapłatę wniesionego przez Richmor Aviation i SportsFlight, loty te były organizowane przez amerykańskie przedsiębiorstwo Dyncorp z siedzibą w Wirginii, które potem połączyło się z Computer Sciences Corporation[45][46].
Więźniowie mieli być przewożeni do tajnego obiektu wojskowego znajdującego się w okolicy Szczytna – do Ośrodka Kształcenia Kadr Wywiadu (tzw. szkoła szpiegów) w Starych Kiejkutach, w którym następnie mieli być torturowani[47]. Wśród więźniów miał być Chalid Szajch Muhammad, uważany za głównego organizatora zamachu na World Trade Center[47][48].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
