Pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu

Pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu – posąg upamiętniający pierwszego marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, usytuowany w zachodniej części placu Rapackiego w Toruniu. Uroczyste odsłonięcie pomnika miało miejsce 15 sierpnia 2000 roku^[1].

Pomnik Józefa Piłsudskiego
w Toruniu

Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Miejsce	plac Rapackiego
Typ obiektu	posąg
Projektant	Stanisław Szwechowicz
Data odsłonięcia	15 sierpnia 2000
Położenie na mapie Polski Pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu
Położenie na mapie Torunia Pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu
53°00′36″N 18°35′54″E

Ideę budowy pomnika przedstawił poseł Jan Wyrowiński 11 listopada 1997 roku^[2].

Pomnik składa się z brązowego postumentu o wysokości 3,8 metra, ustawionego na szerokim granitowym postumencie. Józef Piłsudski ma na sobie szynel, maciejówkę, przy nim znajduje się pałasz. Autorem pomnika jest gdański rzeźbiarz Stanisław Szwechowicz. Na postumencie znajduje się napis: MARSZAŁEK JÓZEF PIŁSUDSKI 1867 – 1935. WSKRZESICIELOWI PAŃSTWA POLSKIEGO HONOROWEMU OBYWATELOWI TORUNIA W 80 ROCZNICĘ BITWY WARSZAWSKIEJ MIESZKAŃCY TORUNIA I ZIEMI CHEŁMIŃSKIEJ^[1].

W miejscu, gdzie mieści się pomnik, planowano postawienie dwóch innych pomników. W 1928 roku władze miasta planowały wznieść pomnik Zwycięstwa i Wolności, z okazji 10. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Ponadto podczas II wojny światowej niemieckie władze okupacyjne planowały wznieść nowy pomnik Mikołaja Kopernika. W przypadku pomnika Kopernika nieznana jest dokładna lokalizacja. Według jednej z hipotez pomnik miał stanąć na miejscu dzisiejszego pomnika Józefa Piłsudskiego, według innej (obecnie odrzucanej, m.in. przez historyk sztuki Katarzynę Kluczwajd) na miejscu współczesnej rzeźby Helios^[3].

Zobacz też

• Pomniki w Toruniu

Przypisy

1. Ziółkiewicz i Paczuski 2002 ↓, s. 64.
2. Grzebieniak 2022 ↓, s. 82.
3. Kluczwajd 2023 ↓, s. 44.

Bibliografia

• Anna Grzebieniak. Oficjalne wizyty państwowe w Toruniu w latach 1920–1939. „Rocznik Toruński”. 49, 2022.
• Katarzyna Kluczwajd: Kopernikowy rok 1943 w Toruniu i „ujednolicenie” zabudowy ul. Kopernika. Opóźnione obchody polskie 1953 roku. W: Toruńskie rocznice kopernikańskie: fakty, ideologie, kreacje. Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski (red.). Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2023. ISBN 978-83-966134-3-1.
• Antoni Ziółkiewicz, Adam Paczuski: Pomniki Torunia. Toruń: Wydawnictwo Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturalnego w Toruniu, 2002. ISBN 83-87768-85-5.