Pałacyk Cukrowników
zespół budowli w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałacyk Cukrowników[3][4], właśc. pałacyk Zjednoczenia Cukrownictwa[2] lub pałac Zjednoczenia Cukrowników[5] – zabytkowy pałacyk znajdujący się przy ul Mokotowskiej 25 w Warszawie. Siedziba Instytutu Adama Mickiewicza.
 nr rej. 919 z 15 listopada 1977[1] | |
 Pałac i jego oficyny od strony ul. Mokotowskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy |
ok. 1915 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
 52°13′15,553″N 21°01′05,365″E | |
Do lat 70. XIX wieku posesja stanowiła część obszernej nieruchomości należącej do Józefa Kaczyńskiego[6]. W 1878 powstał tam parterowy dworek Kazimiery z Kaczyńskich Ćwierciakiewiczowej[6]. W 1907 roku dworek wraz z rozbudowanymi oficynami przejął potomek Józefa, Mieczysław Kaczyński, który założył i prowadził tam drukarnię, zakład litograficzny oraz wytwórnię toreb (wspólnie z Wacławem Cywińskim)[7].
W 1910 roku budynek został wynajęty na siedzibę zarządu spółek akcyjnych lubelskich cukrowni „Zbierski”, „Garbów”, „Lublin” i „Nielepów”. Prace adaptacyjne zlecono około 1915 roku Tadeuszowi Zielińskiemu[8]. W 1922 roku Zarząd Cukrowni Lubelskich zakupił nieruchomość[7]. Dworek rozbudowano i całkowicie przekształcono oraz wzniesiono nowe, piętrowe oficyny (również według projektu Tadeusza Zielińskiego)[6]. Korpus główny pałacyku, posadowiony ukośnie w stosunku do linii ulicy, uzyskał ośmioosiową fasadę osadzoną na niskim pasie cokołu[6].
W 1935 roku pałacyk został zakupiony przez Mieczysława Broniewskiego, specjalistę z dziedziny cukrownictwa, który zaadaptował budynek na rodzinną rezydencję według projektu Antoniego Jawornickiego[9]. Wówczas nad każdą z oficyn, u podstawy dachu umieszczono rzeźby amorka z towarzystwie zajączków (lewa oficyna) bądź cieląt (prawa oficyna). Zarząd Cukrowni Lubelskich przeniósł się natomiast do kamienicy przy ul. Koszykowej 8.
Podczas II wojny światowej w pałacyku mieściły się biura sprzedaży podwarszawskich cukrowni[10].
Budynek został lekko uszkodzony w 1944 roku[2]. Po 1945 roku był siedzibą Klubu Inteligencji Pracującej Związku Walki Młodych[2], a od 1971 roku − Instytutu Matematycznego Polskiej Akademii Nauk[2]. W korpusie głównym zachowały się elementy przedwojennego wystroju[11].
W 1977 pałacyk wraz z dziedzińcem i ogrodzeniem został wpisany do rejestru zabytków[1]. W 2000 roku nieruchomość zwrócono spadkobiercy ostatniego właściciela[6]. Od 2005 roku pałacyk jest własnością Instytut Adama Mickiewicza[12].
W 2010 roku na bramie wjazdowej odsłonięto tablicę upamiętniającą założycieli Instytutu: Andrzeja Zakrzewskiego i Bronisława Geremka[13].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
