Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pancerzowce, skorupiaki wyższe (Malacostraca) – gromada najwyżej uorganizowanych skorupiaków (Crustacea).
| Malacostraca[1] | |
| Latreille, 1802 | |
 rak błotny | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada |
pancerzowce |
Większość to skorupiaki średnie i duże, ale rozmiary wahają się od kilku milimetrów do około 3 metrów (razem z odnóżami) u Macrocheira kaempferi[2]. Ciało zbudowane jest z pięciu segmentów głowowych, ośmiu tułowiowych i zwykle sześciu odwłokowych, jednak u liścioraków segmentów odwłokowych jest siedem, a u Lophogastrida szósty i siódmy segment zrastają się w jeden[3]. U pancerzowców właściwych ciało dzieli się na głowotułów, tułów i odwłok, u liścioraków zaś na głowę, tułów i odwłok. U większości gatunków występuje karapaks, okrywający głowę i część segmentów tułowiowych. Przód karapaksu jest wówczas wyciągnięty w rostrum, a część nakrywająca tułów może być wolna lub zreośnięta z różną liczbą jego segmentów. Karapaks może być jednak szczątkowy lub w ogóle nie występować. U większości pierwsza para czułków ma dwa biczyki. Protopodit drugiej pary czułków jest złożony z 2 lub 3 członów, a jej egzopodit krótki, łuskowaty lub zredukowany. Oczy mogą być siedzące lub słupkowate. Żuwaczki są zwykle silnie rozwinięte i zarówno one jak i szczęki wyposażone są w głaszczki[2]. Odnóża odwłokowe występują zwykle na wszystkich segmentach, ale ich liczba może być silnie zredukowana np. tylko dwie pary u Bathynellacea i Stygocarida[3].
Skorupiaki te mają mózg zawsze podzielony na przodomóżdże, śródmóżdże i tyłomóżdże[2]. Odznaczają się silnie rozwiniętym układem krwionośnym. Jelito przednie wykształcone jest w żołądek żująco-filtrujący[3]. Parzyste otwory płciowe leżą u samców na ósmym, a u samic na 6 segmencie tułowia[2][3], rzadko przesunięte są na biodra odnóży wymienionych segmentów[3].
Należą tu formy słonowodne, słodkowodne i lądowe, a także symbionty, komensale i pasożyty. Większość jest rozdzielnopłciowa, tylko niektóre pasożyty są obojnakami. U większości występuje rozwój prosty, u pozostałych pojawia się stadium larwalne w postaci żywika lub pływika[2].
Należy tu blisko 40 tysięcy opisanych gatunków[3]. Podział do rangi rzędu przedstawia się następująco[4]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
