Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Operacja Gideon (hiszp. Operación Gedeón) – atak zbrojny wenezuelskiej opozycji (uznawany przez część opinii publicznej za próbę zamachu stanu), dokonany z pomocą prywatnych najemników ze Slivercorp USA w celu odebrania władzy sprawującego de facto funkcję prezydenta Wenezueli Nicolása Maduro. Atak zakładał wpłynięcie do kraju łodzią do portu Macuto od 3 do 4 maja 2020 w celu przejęcia kontroli nad lotniskiem międzynarodowym im. Simóna Bolívara w Maiquetii, zatrzymania Nicolasa Maduro i innych wysokich rangą osobistości w jego rządzie oraz wydalenia ich z kraju. Operacja została wykryta przez funkcjonariuszy służb specjalnych rządu Maduro. Komentatorzy i obserwatorzy, w tym urzędnicy Guaidó, którzy początkowo skontaktowali się z Silvercorp, opisali operację jako nieprofesjonalną, amatorską, niedofinansowaną i mającą zerowe szanse powodzenia lub jako misję samobójczą[2].
| kryzys prezydencki w Wenezueli | |||
 schwytanie najemników | |||
| Czas |
3–4 maja 2020 roku | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
Kryzys konstytucyjny w Wenezueli, wywołany kontrowersyjnym sprawowaniem władzy przez Nicolasa Maduro i sfałszowaniem przez niego wyborów w 2018 roku | ||
| Wynik |
Spisek wykryty i udaremniony przez rząd Maduro | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Operacja miała miejsce w szerszym kontekście trwającego od stycznia 2019 kryzysu konstytucyjnego w Wenezueli. Przez cały 2019 Maduro utrzymywał kontrolę nad agencjami wojskowymi Wenezueli i kluczowymi instytucjami rządowymi, zajmującymi się systemem bezpieczeństwa Wenezueli. Państwowe agencje wywiadowcze, a także Associated Press, miały wcześniejszą wiedzę o spisku, który został przechwycony, zanim pierwsza łódź dotarła do lądu[3][4].
Atak posunął się naprzód pomimo swojej niepraktyczności, a założyciel Silvercorp Jordan Goudreau prawdopodobnie był motywowany wielomilionową nagrodą oferowaną przez Stany Zjednoczone za aresztowanie Maduro i jego wysokich rangą urzędników lub pomoc w aresztowaniu w związku z oskarżeniami federalnymi złożonymi w późnych godzinach, w marcu 2020 za domniemany udział w handlu narkotykami. W nalocie uczestniczyły dwie motorówki z włókna szklanego należące do Silvercorp, które wypłynęły ze wschodniej Kolumbii w kierunku karaibskiego wybrzeża Wenezueli na północ od Caracas. Na łodziach znajdowało się około 60 wenezuelskich dysydentów i dwóch amerykańskich byłych Zielonych Beretów zatrudnionych jako najemnicy przez Silvercorp. Ośmiu wenezuelskich dysydentów zostało zabitych, a siedemnastu najemników schwytanych, w tym dwóch Amerykanów, których przesłuchania były transmitowane w państwowej telewizji w godzinach po zdarzeniu[5].
Po ataku do wiadomości publicznej dotarło, że oficjalny dokument określający cel operacji został podpisany w październiku 2019 pomiędzy Silvercorp i Komitetem Strategii Guaidó, który utworzył Juan Guaidó w celu zbadania wszystkich dostępnych opcji odsunięcia Maduro od władzy i objęcia urzędu prezydenta Wenezueli. Komitet Strategii Guaidó podobno wycofał się z porozumienia i zerwał w listopadzie 2019 stosunki z Silvercorp i Goudreau. Juan Guaidó, jego Komitet Strategii oraz urzędnicy rządów Kolumbii i Stanów Zjednoczonych zaprzeczyli jakiejkolwiek roli w faktycznym ataku, który miał miejsce 3 maja 2020[6].
Spór konstytucyjny o to, kto jest prawowitym prezydentem Wenezueli, rozpoczął się w styczniu 2019, kiedy Juan Guaidó, przewodniczący Zgromadzenia Narodowego z większością opozycji, oświadczył, że reelekcja urzędującego Nicolása Maduro w 2018 była niezgodna z prawem oraz urząd prezydenta Wenezueli był nieobsadzony, i w związku z tym obejmuje urząd pełniącego obowiązki prezydenta Wenezueli. Juan Guaidó został oficjalnie uznany za prawowitego prezydenta Wenezueli przez prawie 60 rządów na arenie międzynarodowej, w tym rządy Stanów Zjednoczonych i Kanady; Kolumbię, Brazylię i większość krajów Ameryki Południowej, oraz Wielka Brytanię, Francję, Niemcy oraz Hiszpanię, a także inne kraje europejskie. Inne kraje, w tym Rosja, Chiny, RPA, Iran, Syria, Kuba, Nikaragua, Korea Północna i Turcja, nadal uznają Nicolasa Maduro za konstytucyjnego prezydenta Wenezueli[7].
Kolumbia: Kolumbijski rząd zaprzeczył oskarżeniom, nazywając je próbą „dyktatorskiego reżimu Nicolása Maduro”, aby odwrócić uwagę od problemów w kraju. Prezydent Iván Duque Márquez oznajmił, że nie sponsoruje inwazji ani sztuczek w odpowiedzi na oskarżenia i stwierdził: „Robię rzeczy z góry, ponieważ jestem obrońcą demokracji”[8].
Rosja: Ministerstwo Spraw Zagranicznych stwierdziło, że zaprzeczenie Stanów Zjednoczonych było „nieprzekonujące” i wskazało na wcześniejsze ostrzeżenia administracji Trumpa, że „wszystkie opcje” są na stole, w tym możliwość działań wojskowych. Stwierdzono również, że działania najemników zasługują na „jednoznaczne i zdecydowane potępienie”[9].
Stany Zjednoczone: Różni urzędnicy amerykańscy (w tym Prezydent Donald Trump) zaprzeczyli oskarżeniom wysuwanym przez administrację Maduro[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
