Obywatelstwo Unii Europejskiej
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Obywatelstwo Unii Europejskiej – więź prawna łącząca osobę fizyczną z Unią Europejską oraz dająca tej osobie określone prawa i nakładająca na nią określone obowiązki. Obywatelstwo jest zapisane w artykule 9 Traktatu o Unii Europejskiej, zgodnie z którym obywatelem Unii jest każda osoba mająca obywatelstwo Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastępuje go.
Zakres kompetencji Unii jest mniejszy od kompetencji państw członkowskich, przez co możliwość nadawania przez nią praw jest ograniczona. Jednak zakres praw obywatelskich UE jest wbrew temu większy od praw w państwach członkowskich[1]. Obejmuje on także prawa dotyczące życia międzypaństwowego w obrębie Unii. Mimo iż w artykule 20 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej jest mowa o tym, że obywatele podlegają obowiązkom przewidzianym w traktatach, prawo unijne składa się wyłącznie z praw i nie nakłada żadnych obowiązków. Żadnych powinności nie określiło także orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej[2].
Idea obywatelstwa europejskiego pojawiła się po raz pierwszy w 1947 roku[3], ale wprowadzona w życie została dopiero traktatem z Maastricht. Obecny stan prawny obowiązuje od wejścia w życie traktatu lizbońskiego, tj. 1 grudnia 2009 roku, wraz z którym Karta Praw Podstawowych UE nabrała mocy wiążącej[4].