Noworosja również kraj noworosyjski (ukr. Новоросія, ros. Новороссия), potocznie: Nowa Rosja i Nowa Ruś – kraina historyczna na terenie dzisiejszej południowo-wschodniej Ukrainy, Mołdawii, separatystycznego Naddniestrza oraz południowo-zachodniej Rosji. Termin Noworosja wprowadzony został w XVIII wieku w Imperium Rosyjskim na określenie zdobytego w wojnach z Turcją obszaru dawnych Dzikich Pól, położonych pomiędzy dolnym Dniestrem, Morzami Czarnym i Azowskim a południową granicą Małorosji i Rzeczypospolitej sprzed 1793 roku. Na terytorium tym istniała w latach 1764–1783 i 1796–1802 gubernia noworosyjska, podzielona w 1802 roku na gubernie jekaterynosławską, chersońską (1802–1803 – mikołajowską) i taurydzką. W latach 1822–1874 gubernie te tworzyły wraz z gubernią besarabską generał-gubernatorstwo noworosyjsko-besarabskie[1]. Nazwy Noworosja i kraj noworosyjski przestały być używane publicznie po rewolucji lutowej i obaleniu caratu w roku 1917, pomimo późniejszych prób ich przywrócenia[2]. Do takich prób należał utworzony w 1919 roku „biały” obwód noworosyjski, zlikwidowany przez bolszewików w 1920 roku[3]. W czasie wojny w Donbasie samozwańcze Doniecka Republika Ludowa i Ługańska Republika Ludowa proklamowały w 2014 roku powstanie efemerycznej konfederacji pod nazwą Federacyjna Republika Noworosji, która przestała istnieć 20 maja 2015.
Szybkie fakty Państwa, Stolica ...
Zamknij
Gubernia noworosyjska 1800 na tle zmian granic Imperium Rosyjskiego
Mapa guberni noworosyjskiej z 1800 r.
Niemiecka mapa Noworosji z 1855 r.