Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowa Reforma – dziennik ukazujący się w latach 1882–1928 w Krakowie. Powiązany z obozem demokratycznym[1].
Jan Czerwiński, krakowski lekarz w 1881 roku zaczął wydawać pismo Reforma, które miało być organem centrowego ugrupowania „konserwatywno-postępowego”. Wydawcą pisma został Adam Asnyk, a w skład redakcji weszli: założyciel Towarzystwa rzemieślniczego „Gwiazda” Tadeusz Romanowicz, Mieczysław Pawlikowski i Bolesław Lutostański. Tymczasem Czerwiński „zawarłszy po cichu ugodę z stronnictwem stańczyków, przeciw któremu do walki wystąpił, przyrzekł im zamknąć założony przez siebie dziennik”. Redaktorzy i Asnyk poczuli się oszukani gdy Czerwiński zamknął pismo, a czytelników przekazał Gazecie Krakowskiej[2], która od numeru 203–229 ukazywała się pod tytułem Gazeta Krakowska i Reforma[3].
Pierwszy numer pisma ukazał się 29 listopada 1882 roku, a redakcja nadała mu tytuł Nowa Reforma. Skład redakcji pozostał niezmieniony, a prenumeratorom zapewniono bezpłatną kontynuacje prenumeraty do końca grudnia. Wydawcą pisma został Adam Asnyk, redaktorem odpowiedzialnym Tadeusz Rutowski, a w skład redakcji weszli: Bolesław Lutostański, Tadeusz Romanowicz i Mieczysław Pawlikowski[4].
Nowa Reforma wydrukowała w 1883 mowę T. Jendla w której autor dowodził, że Adam Mickiewicz czuł, że rola szlachty jest skończona, a siłą narodu jest lud. Opublikowanie mowy wywołało szeroki oddźwięk w prasie krakowskiej[5].
Na łamach pisma od 7 lipca do 24 września 1897 publikowane były „Syzyfowe prace” Stefana Żeromskiego.
Od 1912 roku pismo było organem Polskiego Towarzystwa Demokratycznego, a podczas I wojny światowej było związane z Naczelnym Komitetem Narodowym[6]. W 1924 roku pismo kupił Marian Dąbrowski, a w 1927 weszło w skład koncernu IKC[6].
Pismo wychodziło w nakładzie 8500 egzemplarzy (1907)[6].
Redaktorami i wydawcami dziennika byli Tadeusz Romanowicz, a po nim Lesław Boroński[7]. Od 1889 do 1894 redaktorem naczelnym był Adam Asnyk, zaś od 1894 do śmierci (23 kwietnia 1928) był Michał Konopiński (równolegle od 1889 redaktor odpowiedzialny wydań)[8][9][10]. Wydawcą „Nowej Reformy” w latach 1905–1924 był Adam Doboszyński[6]. W redakcji pisma pracował też Józef Rączkowski[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.