Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mleczaj bezstrefowy (Lactarius azonites (Bull.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
mleczaj bezstrefowy |
Nazwa systematyczna | |
Lactarius azonites (Bull.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 343 (1838) [1836-1838] | |
Zasięg | |
Zasięg w Europie |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1791 r. Jean Baptiste François Bulliard, nadając mu nazwę Agaricus azonites. Obecną nazwę nadał mu Elias Fries w 1838 r.[1] Ma 15 synonimów[2].
Franciszek Błoński opisywał go pod polskimi nazwami mleczaj jelonek czarny, rydz, mleczaj bezsprzążkowy, Alina Skirgiełło w 1988 r. pod nazwą mleczaj bezpręgowy, Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1988 r. jako mleczaj bezstrefowy[3].
Średnica 3–10 cm, początkowo szerokostożkowaty z podwiniętym brzegiem, potem spłaszczony z szerokim i tępym garbem i prostym brzegiem, starsze okazy na środku płytko wklęsłe. Powierzchnia dymnoszara, szara, brudnokasztanowa do rdzawobrązowej[4], początkowo słabo strefowana, w stanie suchym aksamitna, potem gładka, bez strefowania[5].
Blaszkowy, blaszki gęste, w stanie dojrzałym zbiegające na trzon, początkowo kremowe, potem ochrowożółte. Mleczko białe, na powietrzu zmieniające barwę na czerwonawą, w smaku początkowo łagodne, potem gorzkie[4]. U młodych okazów wydziela się obficie[5].
Wysokość 3–7 cm, grubość do 1,5 cm, maczugowaty, brzuchaty lub walcowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia początkowo biała, potem brudnoszaroochrowa, po uszkodzeniu zmieniająca barwę na mięsistoróżową, po chwili na brudnoochrową[4].
Jędrny, dość gruby, biały, od mleczka przebarwiający się na łososioworóżowo. Zapach nieco nieprzyjemny[5].
Zarodniki o kształcie zbliżonym do kuli, 7–9 × 7,5–8,5 µm, o powierzchni pokrytej wyraźnymi brodawkami połączonymi listewkami, wskutek czego tworzy się siateczkowata ornamentacja. Podstawki 45–70 × 10–11 µm. Cheilocystydy 45–55 × 67 µm, nieliczne[5].
Mleczaj ostry (Lactarius acris) odróżnia się mleczkiem, które szybko zmienia barwę na różowoczerwoną także bez kontaktu z miąższem, oraz bardzo piekącym smakiem[4]. U mleczaja pomarszczonego (Lactarius pterosporus) mleczko szybko czerwienieje, kapelusz jest jednolicie zabarwiony i o żyłkowanej powierzchni, smak miąższu palący[6].
Znany jest głównie w Europie. Poza nią podano jeszcze nieliczne jego stanowiska w Ameryce Północnej i Azji[7]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 7 jego stanowisk[3], w późniejszych latach podano następne[8].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w lasach liściastych, pod dębami i bukami. Wytwarza owocniki zazwyczaj od lipca do października[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.