Mirny (Jakucja)

Mirny (ros. Мирный) – miasto w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji, ośrodek administracyjny ułusu mirnińskiego, położone na Wyżynie Środkowosyberyjskiej nad rzeką Irelach. Liczy 35 tys. mieszkańców (2021)^[1].

Mirny

Мирный

Centralny plac miasta
Herb Flaga
Państwo	Rosja
Republika	Jakucja
Powierzchnia	123 km²
Wysokość	340 m n.p.m.
Populacja (2005) • liczba ludności	35 416[1]
Nr kierunkowy	+7 (41136)
Kod pocztowy	678170
Tablice rejestracyjne	14
Położenie na mapie Jakucji Mirny
Położenie na mapie Rosji Mirny
62°32′N 113°59′E
Strona internetowa

Najbardziej znany ośrodek wydobycia diamentów w Rosji; znajdująca się przy mieście odkrywkowa kopalnia diamentów ma 525 m głębokości i średnicę 1,20 km. Także ośrodek przemysłu spożywczego i produkcji materiałów budowlanych. Tuż przy kopalni znajduje się lotnisko, które jest bazą własnej linii lotniczej Ałrosa^[2].

Historia miasta

Komin kimberlitowy „Mir”, odkryty przez geologów latem 1955 roku, dał nazwę osadzie robotniczej Mirny, która wyrosła w nietkniętej przez człowieka tajdze, a trzy i pół roku później stała się miastem. 3 kwietnia 1959 roku w Moskwie podpisano dekret Prezydium Rady Najwyższej RFSRR o przekształceniu osiedla roboczego w miasto, nadając mu oficjalnie nazwę Mirny. W ciągu kolejnych sześciu dekad mała wioska namiotowa stała się nowoczesnym miastem przemysłowym z dziewięciopiętrowymi blokami i asfaltowymi drogami, szkołami, przedszkolami, sklepami i szpitalami. Spółdzielnia „Jakutałmaz”, która poczyniła pierwsze kroki w rozwoju nowej gałęzi gospodarki ZSRR i Rosji – wydobycia diamentów – przekształcił się w znaną na rynku światowym spółkę akcyjną Ałrosa, wydobywającą diamenty nie tylko w Republice Sacha, ale także daleko poza jej granicami. Na przestrzeni lat z jakuckiej ziemi wydobyto 170 milionów metrów sześciennych masy skalnej. Miasto Mirny to nie tylko centrum wydobycia diamentów, słynie też z potencjału duchowego i tradycji kulturowych^[3]. W pierwszych latach rozwoju przemysłu wydobywczego w Mirnym osiedliło się co najmniej półtora tysiąca osób zdemobilizowanych po II wojnie światowej z szeregów Sił Zbrojnych ZSRR: oficerów, sierżantów, żołnierzy i marynarzy. Prowadzili spółdzielcze przedsiębiorstwa wydobywcze i budowlane (trusty) oraz pracowali przy wydobyciu. Byli wśród nich słynni dowódcy, byli żołnierze frontowi – Leonid Żeliabin, Jewgienij Batienczuk, Lew Sołdatow, Wiktor Tichonow, Giwi Gomelauri i wielu innych^[4].

Nauka i oświata

• W mieście znajduje się Instytut Politechniczny, filia Północnowschodniego Uniwersytetu Federalnego^[2].
• Oddział Nowosybirskiego Państwowego Uniwersytetu Architektury i Inżynierii Lądowej^[5].
• Oddział TPU (Politechnika Tomska)^[6].

Galeria

• 
  Cerkiew św. Trójcy w Mirnym
• 
  Hotel „Błyskawica”^[7]
• 
  Kopalnia diamentów^[8]

Gospodarka

Mirny jest siedzibą przedsiębiorstwa AO „AŁROSA”, zajmującego się wydobyciem diamentów na terytorium ułusu mirnińskiego, anabarskiego i nurbińskiego oraz ich dystrybucją. Podstawowe struktury społeczno-kulturalne miasta i ułusu zostały zbudowane z myślą o robotnikach i ich rodzinach ze środków AO „AŁROSA”. W odległości 130 km od miasta znajduje się także jedno z najzamożniejszych pól naftowych w tym regionie. W mieście działają również AO „Wilurgistan”, przedsiębiorstwo elektryczne „Zapadnyje eliektriczeskije sieti”, przedsiębiorstwo gazowe AO „AŁROSA-Gaz”, firmy zajmujące się handlem i produkcją żywności. W styczniu 2017 roku został otwarty punkt przeładunkowy przesyłek międzynarodowych Poczty Rosji (MMPO)^[9].

Populacja

1959[10]	1970[11]	1979[12]	1989[13]	1998[2]	2002[2]	2009[14]	2010[14]	2012[14]	2015[14]	2021[14]
5695	23826	30462	38793	36900	39981	36563	37188	35478	34354	35416

W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji

Kultura

• Pałac Kultury „Ałmaz”^[15] (do 1980 roku Pałac Kultury i Techniki „Metalurg”) – otwarty w 1977 roku^[16].
• Uniwersalne centrum teatralno-koncertowe „Jakuck”^[17].
• Muzeum Krajoznawcze^[18].
• Ogród botaniczny^[19].
• Pomnik górników przy kopalni „Mir”^[20].

Przypisy

1. Численность населения по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года. [dostęp 2022-02-16]. (ros.).
2. Мирный (Республика Саха (Якутия)). Народная энциклопедия городов и регионов России «Мой Город». [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
3. История города. Официальный портал МО «Город Мирный». [dostęp 2022-02-15]. (ros.).
4. Бессмертный полк. Мирный. В годы войны. Nieśmiertelny pułk. [dostęp 2022-02-15]. (ros.).
5. Филиал Новосибирского государственного архитектурно-строительного университета (Сибстрин) в Мирном. Вузотека.ру. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
6. Мирнинский филиал ТПУ (Томского политехнического университета). Вузотека.ру. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
7. AZIMUT Отель Мирный. TripAdvisor. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
8. Заброшенная алмазная шахта «Мирная». TravelAsk, 2015-03-17. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
9. Вечную мерзлоту заполнят мелкими пакетами. Kommiersant, 2016-12-09. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
10. Всесоюзная перепись населения 1959 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
11. Всесоюзная перепись населения 1970 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
12. Всесоюзная перепись населения 1979 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
13. Всесоюзная перепись населения 1989 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
14. Запрос к Базе данных показателей муниципальных образований. Федеральная Служба Государственной Статистики. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
15. Кино-афиша ДК „Алмаз”. mirok.biz. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
16. Хронология важных событий. Официальный портал МО «Город Мирный». [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
17. Универсальный театрально-концертный центр «Якутск» - Путеводитель. prigorod.info. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
18. Краеведческий музей Мирного приглашает на выставку "Туой-Хайа - родина моя". Официальный портал МО «Город Мирный». [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
19. В городе Мирном открылся Ботанический сад. Сетевое издание "Якутия24". [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
20. В Мирном установили памятник погибшим на руднике «Мир». ЯСИА, 2018-08-04. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).

Encyklopedie internetowe (jednostka podziału terytorialnego Rosji):

• PWN: 3941944
• БРЭ: 5768202