Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Michał Stempkowski, ps. „Grzegorz”, „Barbara” (ur. 19 września 1896 w Owadnie, zm. 21 lipca 1988 w Warszawie) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 | |
 pułkownik kawalerii | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 września 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 lipca 1988 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego |
| Stanowiska |
kwatermistrz pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
                 | |
Urodził się w chłopskiej rodzinie Jana i Wandy z Kaczkowskich[1]. Absolwent Szkoły Handlowej Edwarda Rontalera w Warszawie (1908–1912), uzyskał maturę w Gimnazjum Realnym w Równem (1913) i rozpoczął studia w Wyższej Szkole Leśnej w morawskim Reichstacie.
Po wybuchu I wojny światowej służył ochotniczo w armii carskiej i ukończył w stopniu chorążego Nikołajewską Szkołę Piechoty. Od 1 listopada 1917 do maja 1918 w I Korpusie Polskim, uczestniczył w walkach z bolszewikami. Po powrocie na Kielecczyznę w miesiąc później, wraz z utworzonym przez siebie 300-osobowym oddziałem Polskiej Organizacji Wojskowej, rozbrajał Austriaków w Szczekocinach, a później jako porucznik kawalerii Wojska Polskiego (od 12 listopada 1918) walczył z wojskami niemieckimi na Podlasiu i sowieckim w czasie wojny z bolszewikami.
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 152. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii). Jego oddziałem macierzystym był nadal 1 pułk szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie[2]. Z dniem 30 września 1923 roku, na własną prośbę, został przeniesiony do rezerwy[3]. 9 lutego 1928 roku, jako oficer rezerwy został powołany do służby czynnej i w wyznaczony na stanowisko dowódcy plutonu w 3. szwadronie 1 pułku szwoleżerów. 7 maja 1930 roku powierzono mu obowiązki oficera mobilizacyjnego pułku[1]. 15 maja 1930 roku został przemianowany na oficera zawodowego w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 roku i 2,5. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[4].
17 grudnia 1931 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 5. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[5]. 23 marca 1932 roku został wyznaczony na stanowisko kwatermistrza 1 pułku szwoleżerów w Warszawie[6]. 7 czerwca 1934 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko Inspektora Środkowej Grupy Szwadronów KOP[7]. W marcu 1938 roku został przeniesiony do 4 pułku strzelców konnych w Płocku na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku i 11. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[8].
W grudniu 1942 roku został wyznaczony na stanowisko komendanta Okręgu Łódzkiego Armii Krajowej. Obowiązki objął w styczniu następnego roku. 2 października 1944 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 3 maja 1944 roku w korpusie oficerów kawalerii. 25 stycznia 1945 roku wydał rozkaz o rozwiązaniu Armii Krajowej na terenie podległego mu Okręgu[1].
Po wojnie był represjonowany i inwigilowany przez NKWD oraz UB, skazany na 10 lat więzienia w zawieszeniu na dwa lata, a następnie pracował na stanowiskach kierowniczych w rolnictwie do emerytury (1964), podczas której działał społecznie aż do śmierci. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 196-3-8)[9].
Michał Stempkowski był żonaty z Marią z Kuglerów (1896–1985), z którą miał dwóch synów: Jana, ps. „Michał” (1921–1950) i Stefana (1930–zm. w czasie okupacji) oraz dwoje dzieci zmarłych w wieku niemowlęcym[1][10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
